دختر ناصر الدین شاه با ژست های فوق لاکچری برای عکس گرفتن+عکس گرفتن
- 15 بازدید
- 22 مارس 2024
- اخبار سایت, داستان جالب, عکس, مطالب جالب
ژست گرفتن برای عکس در دربار قاجار: عکس‌های به جا مانده از عصمت‌الدوله (دختر ناصرالدین‌شاه) علاقۀ زیاد او به امتحان کردن ژست‌های مختلف را نشان می‌دهند؛ تا جایی که می‌شود به حق او را ملکه ژست گرفتن دربار قاجار نامید!
ژست گرفتن برای عکس در دربار قاجار
به گزارش فرادید فن عکاسی و عکس برداری در ایران برای اولین بار در شهر تبریز و توسط ملک قاسم میرزا آغاز شد. البته ناگفته نماند که ژول ریشار ملقب به میرزا رضا خان که نخستین معلم فرانسوی مدرسه دارالفنون بود اولین شخص خارجی است که در ایران عکاسی کرده است.
گفته‌شده‌است او عکس‌هایی به صورت داگرئوتیپ از محمدشاه قاجار و ولیعهدش ناصرالدین شاه انداخته است که هم اکنون هیچ‌کدام از آن‌ها باقی نمانده است.
ملک قاسم میرزا در اوایل پاییز سال ۱۲۶۵ ه.ق در اردو کشی ناصرالدین شاه به ییلاق جاجرود، از همراهان شاه‌بود و در آنجا عکس هایی‌گرفت و شش ماه بعد آن‌ها را آلبوم ساخته را در مراسمی به ناصرالدین شاه تقدیم‌کرد.
ناصرالدین شاه پنج سال قبل از ترورش ــ سال ۱۳۰۸ق ــ در نامه ای به عضدالملک دایی و پیشخدمت خاصه اش دستور می دهد که از همه ریش سفیدان و بزرگان قاجاریه تصاویری گرفته شده و در آلبومی چسبانده شده و در عکاسخانه دربار نگهداری شود. به زبان امروز یعنی آرشیوی از تصاویر این افراد برای سالهای بعد به یادگار بماند. شاید این یکی از اولین دستورهای اداری برای عکاسی رسمی، در ایران باشد.
علاقۀ به عکاسی در خاندان قاجار مخصوص ناصرالدین شاه نبود؛ انگار این علاقه به صورت ارثی به فرزندان هم منتقل می‌شد! تعداد زیاد عکس‌هایی که از عصمت الدوله دختر ناصرالدین شاه به جا مانده این واقعیت را ثابت می‌کند.
عصمت الدوله ملکه ژست گرفتن دربار قاجار
عصمت‌الدوله نه تنها عکس‌های زیادی دارد بلکه انگار در گرفتن ژست‌های مختلف هم ید طولایی داشته است. او در عکس‌های فردی‌اش حالات مختلفی به خود گرفته؛ از ژست عاشقانه در کنار ظرف انار و ژست نویسندگی با قلم و کاغذ تا خیره شدن به افق در عکس‌های آتلیه‌ای.
عکس‌های دست‌جمعی او هم همین حالت را دارند. در بعضی از عکس‌ها او به همراه خدمتکاران و اعضای خانواده‌اش صحنه‌هایی خاص و تقریبا نمایشی را ایجاد کرده‌اند. مثل عکسی که او را بالای سر یک بچۀ خدمتکار سیاه‌پوست نشان می‌دهد که یک سیگار هم گوشۀ لبش گذاشته!
در بعضی از عکس‌های دست‌جمعی هم (مثل عکس کنار رودخانه یا عکسی که در کنار قفس گرفته شده) حاضران در عکس به صورت پراکنده در گوشه‌های مختلف ایستاده یا نشسته‌اند و معلوم است که این یک جور چینش نمایشی برای گرفتن عکس بوده است.
یک نکتۀ جالب دیگر این است که عصمت‌الدوله در اغلب عکس‌هایش اصلا به دوربین نگاه نمی‌کند که این هم احتمالا بخشی از ژست مخصوص او بوده است.
فاطمه‌خانم عصمت‌الدوله فرزند ناصرالدین شاه قاجار و تاج‌الدوله بود. او در سن یازده سالگی با دوست‌محمد خان پسر معیر الممالک ازدواج کرد و صاحب چهار فرزند شد. گفته شده که او به موسیقی و نواختن پیانو هم علاقه داشته و از نخستین زنان مجموعه‌دار در ایران بوده که کتاب‌های نادر و صفحات موسیقی را گردآوری می‌کرده است.
عصمت الدوله که بود؟
عصمت‌الدوله (۱۲۳۴ ه.ش. تهران – ۱۲۸۵ ه.ش. تجریش) دختر ناصرالدین‌شاه و دومین زن عقدی‌اش تاج‌الدوله بود. مادرش دختر سیف‌الله میرزا، پسر فتحعلی‌شاه بود.
عصمت‌الدوله نخستین زن ایرانی بود که نواختن پیانو را آموخت.او را در دوازده سالگی به ازدواج دوستمحمدخان معیرالممالک درآوردند. روستایی به نام حسین‌آباد در تملک حاجی میرزا آقاسی صدراعظم محمد شاه قاجار بود. حاجی میرزا آقاسی، حسین‌آباد را به ناصرالدین‌شاه هدیه کرد و بعد از مدتی این روستا جزو مهریه عصمت‌الدوله درآمد و نام مهرآباد را بر آن گذاشتند. اما بعدها به مناسبت خرج‌های بی‌رویه دوست محمدخان، مهرآباد به گرو رفت و از تملک خاندان معیرالممالک خارج شد و دادخواهی دوستعلی معیری پسر دوستمحمدخان نیز نزد رضاشاه بی‌فایده بود. فرودگاه بین‌المللی مهرآباد نامش را از نام این روستا گرفته‌است.
منبع عکس ها: فرادید
