وضع اجتماعى در آغاز دوره قاجاریه
- 1,350 بازدید
- 25 فوریه 2012
- دوران قاجار
وضع اجتماعى در آغاز دوره قاجاریه
«فرد ریچاردز» در سفرنامه خود، ضمن توصیف مظالم و آدمکشیهاى آقا محمد خان مىنویسد:
… در این صفحات خونین تاریخ، بیهوده است اگر در جستجوى نشانههایى حاکى از پیشرفت و ترقى و یا ذکرى از هنر دوران صلح و صفا باشیم. در سراسر ایران، گاوآهن فداى شمشیر شده بود. به دشوارى مىتوان تصور کرد که در همان هنگامى که آقامحمد خان در مشرقزمین نام خود را با حروف خونین در صفحه تاریخ مىنگاشت، منظومهاى از اسامى پرشکوه و جلال کسانى که به کارهاى هنرى مسالمتآمیز سرگرم بودند در آسمان مغربزمین مىدرخشید. در آن زمان افرادى در اروپا و امریکا مىزیستند که یا به تعقیب یکى از رشتههاى فرهنگى اشتغال داشتند و یا
زندگى خود را وقف پیشرفت و ترقى کرده بودند؛ بتهوون، شوبرت، گوته، چارلز لمب، کارلایل، جرج واشنگتن، فاراداى، ترنر «»، رومنى «»، استیفنسن، و رنى «»، از این قبیل مردان بودند. در همان ایامى که علما در کشورهاى مترقى مغربزمین، سرگرم تعقیب رشتههاى هنرى مسالمتآمیز بودند و به سوى ترقى و تعالى گام برمىداشتند، در ایران جمجمهها بر روى هم انباشته مىشد و برحسب دستور آقا محمد خان، از چشمان نابینایان تپههاى کوچکى تشکیل مىدادند.»
در دوران حکومت فتحعلیشاه، مردم بیش از پیش روى آرامش دیدند. مداخله کشورهاى استعمارى، مخصوصا سیاست توسعهطلبى روسیه تزارى، همواره به زمامداران ایران گوشزد مىکرد که یا خود را با تمدن و فرهنگ و سلاحهاى جدید همآهنگ کنند و یا آماده مرگ باشند.
عباس میرزا در سایه تعلیمات وزیر کاردان خود، قائممقام مىکوشید تا در راه اصلاح اوضاع اجتماعى و نظامى ایران قدمهایى بردارد.
تاریخ اجتماعى ایران