سخنى درباره تاریخ جامع اسلام
معمولا وقتى از تاریخ اسلام سخن مىرود سرگذشت این دین در شبهجزیره عربستان در زمان حیات پیغمبر اکرم و سپس تاریخ اعراب مسلمان و مجادلات آنها قصد مىشود. ولى مراد در اینجا تنها این معنى نیست. آنچه در اینجا از تاریخ اسلام قصد مىشود، سرگذشت این دین در همه جاهائى است که در آنجاها راه یافته و فراز و نشیبهائى است که در طول تاریخ به خود دیده و شناخت ملّتهائى است که به آن گرویدهاند.
اثر اهمال گذشتگان در کمبودهاى کنونى زبان فارسى
از آنجا که هر زبانى در اثر کاربرد آن در دانشهاى مختلف و در تحقیقات علمى پایه و مایه مىگیرد، و استعدادهاى درونى آن مىشکفد، و ویژگیهاى آن شناخته مىگردد. بىتوجهى به زبان فارسى و بهکار نگرفتن آن در زمینههاى علمى و تحقیقى باعث گردید تا زبان فارسى که در زمینههاى دیگر با زبان عربى همعنان مىرفت، و حتى در برخى زمینهها هم از آن پیشى مىگرفت، در این زمینه یعنى در تحقیقات علمى پیشرفتى نکند و از همعنانى با زبان عربى بازماند، تا بدانحد که وقتى در دوران معاصر کسانى از استادان صاحبنظر به درس و بحث زبان فارسى پرداختند، و در صدد جمع و تدوین اصول و مبانى علمى آن برآمدند، اثر اهمال گذشتگان را در آن بسیار، و نابسامانیهاى موجود در تنظیم اصول و قواعد آن را فراوان یافتند. و شاید بهتر باشد که تفصیل این اجمال در اینجا از زبان دو تن از همین استادان صاحبنظر شنیده شود:
از ماده ی ۱۰۷۸ قانون مدنی تا ۱۱۰۱ در رابطه با مهر است، لیکن از بررسی مواد قانونی میتوان این تعریف را از مهریه به دست داد:
«مهر مالی است که به مناسبت عقد نکاح، مرد ملزم به دادن آن به زن است و این الزام ناشی از حکم قانون است و ریشه ی قراردادی ندارد،بنابراین نفس مهریه نوعی الزام قانونی است که بر شوهر تحمیل میشود وتعیین مقدار مهر منوط به تراضی زوجین است۱»
یادگاری‌ها و کنده‌کاری‌های متعدد بر روی ستون‌ها و دیوارهای تخت جمشید.
در کیش ایران باستان زناشویی به منظور زندگی خوش و خرم و اتحاد و اتفاق و ازدیاد نفوس و تشکیل خانواده چنان بر پایه صحیح و محکم استوار بوده که خود به خود ضامن بقا و دوام زندگی مشترک بود و مهر ومحبت را بین زن و شوهر برای همیشه برقرار می ساخت.زرتشت در گات ها یسنا پنجاه و سه بند به پسران و دخترانی که می خواهند با هم پیمان ازدواج ببندند اندرز می دهد که ای دختران شوی کننده و ای دامادان ،اینک بیاموزم و آگاهتان کنم .با غیرت از برای زندگانی پاک منشی بجوشید.هر یک از شما باید در کردار نیک از دیگری پیشی جوید و از این راه زندگانی خود را خوش و خرم سازد.در کیش زرتشتی از لحاظ نظم به کارهای دنیا و محکم ساختن یگانگی و جلوگیری از فساد اخلاقی ،در مورد زناشویی تاکید زیاد گردیده و این کار به خوبی ستوده شده است.چنانکه در فرگرد چهارم بند چهل و هفت وندیداد اهورامزدا می گوید:”ای اسپیتمان زرتشت هر آینه ،من مرد زندار را بر مرد بی زن و مرد حانه دار را بر مرد بی خانمان ترجیح می دهم…
کمتر کسی است که بداند در ایران باستان، نه چون رومیان از ۳ قرن پس از میلاد- که از ۲۰ قرن پیش از میلاد- روزی موسوم به روز عشق وجود داشته است. جالب است بدانید که این روز در تقویم جدید ایرانی دقیقا مصادف است با ۲۹ بهمن، یعنی تنها ۴ روز پس از ولنتاین فرنگی!
دوست ارجمندی درباره جشنی همانند جشن valentine در ایران باستان پرسیده بودند.
هر آینه تا آنجایی که من میدانم در میان جشنهای ایرانی جشنی با نام جشن اسپندگان وجود دارد که تا اندازه ای همانند جشن valentine است.
اسفندگان از جمله جشن های ماهیانه ای است که با سد افسوس، از گذشته ی برپایی آن آگاهی چندانی نداریم. اما بنا بر گفته ابوریحان بیرونی در ایران قدیم جشنی با نام مزدگیران یا مردگیران در بین مردم رواج داشته است.
