is_tag

• 20 بازدید
• 15 مارس 2024
• اخبار سایت, داستان جالب, عکس, مطالب جالب

سمنو و سمنو پزی در عید نوزوز: همانطور که می دانید پخت سمنو در ایران به گذشته های خیلی دور بر می گردد. این دسر گندم گون در ایران باستان از جوانه های گندم که نماد زایش و باروری هستند تهیه می شده است. تاریخچه سمنو در ایران باستان، به بیش از سه هزار سال می رسد. سمنو ابتدا در سرزمین های فلات ایران بعنوان یک غذای سنتی و با طبعی گرم که یک غذای معجزه آسا نامیده می شد؛ مرسوم بود. در ادامه این مطلب بخش فرهنگ و هنر در مجموعه آداب و رسوم مجله خبری چشمک به بررسی تاریخچه سمنو و سمنو پزی در عید نوزوز می پردازیم.

این خوراکی مقوی و لذیذ علاوه بر ایران، در بسیاری از کشور های آسیای میانه از جمله ازبکستان، تاجیکستان، افغانستان و قرقیزستان پخته می شود و به آن سمنک می گویند.

«سمنو پزی» یا (سمنک پزی) یکی از آداب و رسوم نوروزی تاجیکان نیز هست که همراه با نوای معروف «سمنک در جوش ما دفچه زنیم، دیگران در خواب، ما کفچه زنیم» از آمدن بهاری سرسبز و نشاط آور خبر می‌دهد. در گذشته، (سمنو) به عنوان اولین غذای رایگان سال نو بین اهل روستا و محل توزیع می‌شد و کودکان از اولین کسانی بودند که از این خوراک می‌خوردند.

طبخ سمنو در مراسمی به نام سمنو پزان، معمولا از یک هفته مانده به نوروز شروع می شود و طی مراسمی تا پایان سال ادامه دارد. قدمت این مراسم به ویژه در اصفهان و مناطق کویری به پیش از اسلام بر می گردد. این اکسیر نوروزی پس از اسلام جلوه ای مذهبی به خود گرفت و غذای خاص حضرت فاطمه زهرا (س) نامیده شد. سمنو ماده غذایی است که از جوانه گندم تهیه شده و هیچ شیرین کننده مصنوعی به آن اضافه نمی شود و برای سلامت و رشد بدن به خصوص کودکان بسیار مفید است.

مناسبتها و مراسم پخت سمنو

سمنو را یا برای نذر و برآورده‌شدن حاجات، و یا برای گذاشتن بر سر سفرۀ هفت‌سین نوروزی می‌پزند که پختن آن مراسم ساده‌ای دارد:

۱. سمنوی نذری

پختن سمنوی نذری کاری کاملاً زنانه است که با نام حضرت زهرا (ع) متبرک می‌شود. زنان برای برآورده شدن حاجات و نیازهای خود نذر می‌کنند و سمنو می‌پزند؛ برای نمونه، صاحبان این نذر یا بچه‌دار نمی‌شوند یا بچه‌هایشان نمی‌پایند؛ همچنین برخی برای اینکه صاحب فرزند پسر شوند یا بخت دخترشان باز شود، سمنو نذر می‌کنند.

نذرکنندگان سمنو گاهی نیت چندساله می‌کنند و در صورت برآورده‌شدن نذرشان، هرساله تا مدت معین، سالی یک بار سمنو می‌پزند. برخی نیز قبل از برآورده‌شدن نذر، سمنو را می‌پزند و بر این اعتقادند که با ادای دِین پیش از موعد خود، حضرت زهرا (ع) نذر آنها را انجام‌شده تلقی می‌کند و حتماً در‌خواستشان را برآورده می‌نماید. برخی زنان نذر می‌کنند که در پختن سمنو شرکت کنند، یا آرد یا پسته و بادام برای سمنوی شخص دیگری نذر می‌کنند و قبل از رسیدن زمان پخت سمنو، شخص صاحب نذر را در جریان قرار می‌دهند. در مراسم پخت سمنو، افرادی نیز برای ثواب و برآورده‌شدن حاجات، «پای سمنو می‌روند» و آن را هم ‌می‌زنند.

مراسم پخت سمنو به مقدار زیاد را سمنو‌پزان می‌گویند. در این مراسم، پس از آماده‌شدن سمنو، آن را در ظرفهایی می‌ریزند و روی آنها را با حوله می‌پوشانند و درون سینی قرار می‌دهند؛ سپس برای همسایگان و آشنایان می‌فرستند و آنها نیز پس از دریافت سمنو، برای تشکر از لطف صاحب سمنو مقداری قند، شیرینی و یا تکه‌ای نبات در ظرف سمنو می‌گذارند و آن را به خانۀ صاحبش بر‌می‌گردانند. در برخی نقاط، گذاشتن تخم‌مرغ هم رسم است و خالی فرستادن ظرف را بسیار ناپسند می‌دانند و آن را همراه با هدیه‌هایی مانند نمک، نبات، شکر یا نقل به صاحب سمنو پس می‌دهند.

در گوشه‌ای از محل سمنو‌پزان، اغلب جانمازی برای حضرت زهرا (ع) پهن می‌کنند که کسی حق نماز‌خواندن بر آن را ندارد. برخی نیز محل پخت سمنو را آب‌و‌جارو می‌کنند و به در‌ودیوار آن گلاب می‌زنند. در زمان قاجار، فقط زنی به نام «ماماشَمَلی» که مسئول پخت سمنو و گفتن ذکر بود، در مکان پخت سمنو می‌ماند، و تا او اجازۀ ورود نمی‌داد، کسی وارد آنجا نمی‌ش.

امروزه نیز زنی مسن یا صاحب نذر نقش نظارتی بر مراحل پخت سمنو دارد و او ست که در دیگ را باز می‌کند و یا اجازۀ باز‌کردن در دیگ را که امری مهم جهت برآورده‌شدن حاجت است، به فردی دیگر واگذار می‌کند. خواندن زیارت حضرت زهرا (ع)، دعای توسل، حدیث کسا و نماز حاجت در زمان پخت سمنو از کارهایی است که زنان حاضر در مجلس جهت برآورده‌شدن حاجاتشان انجام می‌دهند. معمولاً زنان برای ناهار روزِ سمنوپزان، آش می‌پزند که تقریباً به‌صورت رسم درآمده است و زنان حاضر یا مواد اولیۀ آش را با خود می‌آورند و یا در پاک‌کردن سبزی و حبوبات و پختن آن کمک می‌کنند.

در خراسان، پس از دم‌کردن سمنو، ۱۲ شمع به نیت دوازده‌امام دورتا‌دور دیگ روشن می‌کنند. وقتی شمعها سوخت و به آخر رسید، صاحب نذر به اتفاق مشارکت‌کنندگان در مراسم تهیۀ سمنو که مرادی دارند، به کنار دیگ می‌آیند و جانمازشان را پای دیگ پهن می‌کنند و دسته‌جمعی دو رکعت نماز حاجت می‌خوانند و حاجتشان را از حضرت فاطمه (ع) می‌خواهند؛ بعد صلوات‌گویان در دیگ را برمی‌دارند.

برخی نیز روی در دیگ شمع روشن می‌کنند، یا هنگام دم‌کردن سمنو، روی سینی آینه و قرآن می‌گذارند و معتقدند حضرت زهرا (ع) می‌آید و سمنو را تبرک می‌کند. در قزوین، روی درِ دیگ سجاده‌ای پهن می‌کنند و بر روی سجاده آینه، ظرف آب، سرمه‌دان و قرآن قرار می‌دهند و تا ۴ ساعت، که به باور مردم موقع آمدن حضرت زهرا (ع) است، به آن دست نمی‌زنند. صاحب نذر ابتدا آیاتی از قرآن قرائت می‌کند، سپس با قاشق چای‌خوری از آب متبرک به حاضران می‌دهد و از سرمه‌دان سرمه بر چشمان خود می‌کشد.

بعد از باز‌کردن در دیگ سمنو، زنان با احترام و حالتی منقلب و متأثر و شادی درونی، وارد محل پخت سمنو می‌شوند، زیرا باور دارند که حضرت زهرا (ع) در آن مکان حضور داشته و گویی معجزه‌ای رخ داده است. پس از برداشتن درِ دیگ، معمولاً برآمدگی و فرورفتگیهایی شبیه به اثر و جای مهر و تسبیح بر سطح سمنو مشاهده می‌شود که به باور حاضران، آثار مهر و تسبیح حضرت زهرا (ع) است و نشانۀ آن است که سمنو نظر‌کرده است و حاجت صاحب نذر برآورده می‌شود.

در مهاباد، رسم سمنوپزان را خِدِر زیندوک یا خضر زنده می‌نامند که در اواخر سال برگزار می‌کنند و آن را مرتبط با خضر (ه‍ م) می‌دانند. مردم بر این باورند که خضر نبی نزدیک صبح بر سر دیگ سمنو می‌رود و از آن می‌خورد و دستش را برای تبرک روی سمنو می‌گذارد و اثر پنجه‌اش به جا می‌ماند؛ این نشانۀ برآورده‌شدن نیت افرادی است که در زمان پخت سمنو دور دیگ حلقه زده‌اند.

در این شهر، هنگام پخت سمنو، یک نفر با صدای بلند خطاب به حضرت خضر می‌گوید: «ای خضر زنده! ما که به دور سمنوی مقدس تو جمع شده‌ایم، هرکدام نیاز و نیت و مطلبی داریم، که تو از همۀ آنها با‌خبری؛ تو را به خدایی که تا ابد زنده‌ات نگاه می‌دارد، آرزوی ما را برآورده کن».

۲. سمنوی هفت‌سین

سمنو یکی از سینهای سفرۀ هفت‌سین و از اجزاء اصلی این سفره است. اهالی تویسرکان در جشن شب یلدا یا چله نیز هفت‌سین می‌چینند که سمنو هم در آن جای دارد.

روش و مراحل پخت

در تهران، سمنو را به‌صورت کاچی یا حلوا می‌پزند. در نواحی مرکزی و شرقی ایران، سمنوی نوروز را خمیر می‌کنند و از آن نانی نازک (لواش) می‌پزند. در این نواحی، لواش را با خرما و روغن و ادویه در هم‌ می‌آمیزند و به‌صورت شیرینی‌ای به نام چنگال (چنگ‌مال) بر سر سفرۀ نوروزی می‌گذارند. زردشتیان کرمان پس از جوانه‌زدن گندم، جوانه‌ها را خشک و چرخ می‌کنند؛ آرد تولید‌شده را آرد سِن می‌گویند که از آن شیرینی خاصی به نام حلوای سن و سمنو تهیه می‌شود.

زمان پخت سمنو در نقاط مختلف متفاوت است و به نوشتۀ مؤلف «عقائد النساء»، سمنو را در هر زمانی می‌توان پخت، ولی سالی یک‌ بار، پختن آن واجب بوده است. در گذشته، سمنوهای نوروزی را بیشتر در شب چهارشنبه‌سوری می‌پختند. پخت سمنو در مهاباد در اواسط اسفند‌ماه است و در رباط‌کریم تهران هر سال از اواسط پاییز تـا اواسط بهار، و در شهر‌ضای اصفهان هم‌زمان با سرد‌شدن تدریجی هوا و تا نیمۀ اول فـروردین ادامـه دارد. در منطقۀ فیـن کاشان نیز در مراسم نیمۀ شعبان یا شب برات، سمنو می‌پزند.

هرساله در پیشواز نوروز، سمنو‌فروشان دوره‌گرد با دیگ سمنو بر سر، برای فروش سمنو و جلب مشتری در کوچه‌ها راه می‌افتادند و با آهنگی خاص آن را «گل هفت‌سین» یا «مال هفت‌سین سمنو» می‌نامیدند.

باورها

در بسیاری از نقاط ایران، آب نیسان که در بهار می‌بارد و باعث سرسبزی می‌شود، نمادی از باروری است. این آب جنبۀ تقدس و شفابخشی سمنو را ــ که مردم آن را برای باروری مؤثر می‌دانند ــ افزایش می‌دهد. در خراسان، از آب نیسان برای خیساندن گندم و پختن سمنو استفاده می‌شود.

مردم خراسان مقداری از سمنوی هفت‌سین را در ظرفی می‌گذارند و تا نوروز سال دیگر، در محل محفوظی قرار می‌دهند و معتقدند که سمنو همچون نان، برکت خانه است. برخی از مردم معتقدند اگر از آجیل سمنوی دهان‌نزده بردارند و درون کیف پول قرار دهند، باعث برکت و پول‌دارشدن صاحب کیف می‌شود.

درست‌کردن سمنو در نوروز تا بدان حد اهمیت دارد که اهالی خور، در حاشیۀ جنوبی دشت کویر، آن را توان و نیروی مرد خانه می‌دانند و بر این باورند که اگر به ‌هنگام نوروز در خانه‌ای سمنو درست نکنند، مرد خانه می‌میرد. به‌سبب باور به قداست سمنو، برخی زنان معتقدند که وقت باز‌کردن دیگ سمنو و ریختن گندم در آن، هیچ دعایی رد نمی‌شود.

فال سمنو از رسمهای مرتبط با پختن سمنو ست که در درگز مرسوم، و مراسم آن چنین بوده است که نزدیک نوروز، دختران دم‌بخت در خانه‌ای که سمنو می‌پختند، جمع می‌شدند و کوزۀ سرگشاده‌ای را پر از آب می‌کردند. هریک از دختران چیزی از قبیل انگشتری، دکمه، سکه، سنجاق‌قفلی و جز آنها را درون کوزه می‌انداخت و روی دهانۀ کوزه، دستمالی می‌کشید و زنی اشعار مخصوص فال سمنو را که دربردارندۀ جوابی مثبت یا منفی برای نیتها بود، می‌خواند. دختری نابالغ از درون کوزه شیئی را بیرون می‌آورد؛ آن شیء متعلق به هریک از نیت‌کنندگان بود، شعرِ خوانده‌شده جواب نیت او می‌بود.

برخی معتقدند موم شمعهایی که در طول مراسم روشن می‌کنند، بعد از تمام‌شدن شمع، شکلهایی به خود می‌گیرد که معنادار است؛ مثلاً اگر شکل اسب باشد، به معنای اسب ابوالفضل (ع) است؛ خرگوش بد‌یمن است؛ روباه شرافت دارد؛ گوسفند نشانۀ حضرت ابراهیم (ع) است؛ و بارگاه و مقبره نیز نشانۀ خوبی است. مردم فارس بر این باورند که اگر رنگ سمنو روشن و مزه‌اش شیرین شود، به مراد رسیده‌اند و اگر تیره شود، بدشگون است.

• 29 بازدید
• 10 مارس 2024
• اخبار سایت, داستان جالب, عکس, مطالب جالب

مقدمه: گذری بر آغاز یک سفر به سوی زیبایی و بهداشت چشمان

به نقل از آلفا بلاگ در دنیای پراز امکانات پزشکی پیشرفته، افتادگی پلک به یکی از چالش‌های متداول در زمینه بهداشت و زیبایی تبدیل شده است. این مسئله نه تنها تأثیراتی بر جلبه زیبایی افراد دارد، بلکه می‌تواند به شدت بر بینایی و کیفیت زندگی آنها نیز تأثیرگذار باشد. در ادامه مقالات زیبایی و پزشکی، قصد داریم به بررسی عمیق و جامع روش‌های پیشرفته درمان افتادگی پلک بپردازیم تا مخاطبان ما با بهترین راهکارهای موجود آشنا شوند.

عوامل تأثیرگذار در افتادگی پلک: رازهای پنهان برجسته

قبل از هرگونه بررسی درمانی، باید با عوامل مؤثر در افتادگی پلک آشنا شویم. این عوامل به شرح زیر هستند:

افتادگی پلک به دلیل ژنتیک:

برخی افراد به دلیل وراثت، دچار افتادگی پلک هستند. این نکته مهمی است که در تشخیص و درمان این مشکل به آن توجه شود.
افتادگی پلک وراثتی یک وضعیت طبیعی است که به دلیل انتقال ژن‌های خاص از نسل به نسل، در برخی افراد ایجاد می‌شود. این مشکل معمولاً به عنوان یک ویژگی ژنتیک از نسل به نسل منتقل می‌شود و می‌تواند در اعضای خانواده باشد.

ویژگی اصلی افتادگی پلک وراثتی، عدم قدرت عضلاتی پلک در حالت نرمال است. عضلات پلک در حالت عادی باز و بسته می‌شوند تا چشمان را محافظت کنند و از مخاطراتی نظیر گرد و غبار، نور مستقیم خورشید، یا ویروس‌ها و باکتری‌ها جلوگیری کنند. اما در افرادی که افتادگی پلک وراثتی دارند، این عضلات به نحوی ضعیف‌تر هستند و قادر به حفظ شکل وضعیت عادی نیستند.

علت دقیق این ویژگی ژنتیک هنوز کاملاً مشخص نشده است، اما معمولاً با ژن‌هایی که نقش در توسعه عضلات و نقل قول نورونال دارند، مرتبط می‌شود. این افتادگی ممکن است از نوزادی ظاهر شود و یا در طی سال‌ها پیشرفت کند.

یکی از ویژگی‌های مهم افتادگی پلک وراثتی این است که معمولاً به صورت تدریجی پیش می‌رود و ممکن است با عوامل محیطی مختلف تشدید یا کاهش یابد. این وضعیت به طور کلی بر اساس نحوه تعامل ژنتیک با محیط زیست و عوامل خارجی شخص مختلف است.

تشخیص افتادگی پلک وراثتی معمولاً توسط چشم‌پزشکان صورت می‌گیرد که با انجام امتحانات جسمی و تست‌های ویژه می‌توانند وضعیت عضلات پلک را ارزیابی کنند. درمان این نوع افتادگی معمولاً به صورت گام به گام صورت می‌گیرد و ممکن است شامل جراحی، فیزیوتراپی، یا استفاده از روش‌های پزشکی نوین باشد.

در هر صورت، توجه به این نکته مهم است که درمان افتادگی پلک وراثتی نه تنها بر روی جنبه‌های فیزیکی بلکه بر جنبه‌های روانی و اجتماعی نیز تأثیر مثبت دارد. پشتیبانی و آگاهی از این وضعیت، به افراد و خانواده‌های مبتلا کمک می‌کند تا با این چالش زندگی کنند و بهبودی بهتری را تجربه کنند.

ضربه و صدمات منجر به افتادگی پلک:

حادثات و ضربه به ناحیه چشم ممکن است باعث ایجاد افتادگی پلک شوند. در این موارد، اهمیت مداخلات سریع و مؤثر به خصوص مشخص می‌شود. افتادگی پلک به دلیل ضربه و صدمات می‌تواند یکی از مشکلات جدی چشمی باشد که نیاز به تشخیص و درمان سریع دارد. ضربه یا صدماتی که به پلک وارد می‌شود، ممکن است باعث آسیب به عضلات، بافت‌ها و استخوان‌های اطراف چشم شود و در نتیجه افتادگی پلک ایجاد شود.

ویژگی‌ها و علائم افتادگی پلک به دلیل ضربه و صدمات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

1. تورم و موهایکی در ناحیه چشم: ضربه به پلک می‌تواند باعث تورم و تجمع مایع در ناحیه چشم شود. ممکن است همچنین موهایکی (خونریزی) در پوست حاشیه چشم ایجاد شود.
2. درد و ناراحتی: فشار و آسیب به عصب‌ها و بافت‌های اطراف چشم ممکن است منجر به درد و ناراحتی شود.
3. کاهش حرکت پلک: افتادگی پلک معمولاً باعث کاهش حرکت پلک به صورت طبیعی می‌شود. این ممکن است باعث مشکلات در بسته شدن و باز شدن چشم شود.
4. تغییر در شکل و قدرت بسته شدن پلک: پس از ضربه، شکل و عملکرد بسته شدن پلک ممکن است تغییر کند و این مشکل می‌تواند چشم را به مشکلات امنیتی در برابر عوامل محیطی مانند گرد و غبار، ویروس‌ها و باکتری‌ها نسبت به قبل، حساس‌تر کند.
5. تغییر در شکل چشم: افتادگی پلک ممکن است باعث تغییر در شکل چشم شود که به وضوح قابل مشاهده باشد.

برای تشخیص و درمان افتادگی پلک به دلیل ضربه و صدمات، معمولاً نیاز به مشاوره با چشم‌پزشک است. این متخصص با انجام امتحانات جسمی و تست‌های مورد نیاز، میزان آسیب و تاثیرات ضربه را ارزیابی می‌کند و بر اساس آن، برنامه درمانی مناسب را تعیین می‌کند. این برنامه ممکن است شامل جراحی، داروها، یا فیزیوتراپی باشد، و هدف آن بهبودی و بازگشت به وضعیت طبیعی عملکرد چشم است.

افزایش سن و افتادگی پلک:

افتادگی پلک به دلیل افزایش سن یکی از مشکلات شائعی است که با پیری و تغییرات طبیعی در ساختار چشمان اتفاق می‌افتد. این وضعیت به عنوان پتوژنز افتادگی پلک یا پتوژنز پلکسوس گفته می‌شود و به تدریج با پیری چشمان و ضعیف‌تر شدن عضلات پلک اتفاق می‌افتد.

توضیحات مرتبط با افتادگی پلک به دلیل افزایش سن عبارتند از:

کاهش انعطاف و ضعیفی عضلات پلک: با گذشت زمان، عضلات پلک که مسئولیت باز و بسته شدن چشم را بر عهده دارند، تحت تأثیر فرآیند طبیعی پیری قرار می‌گیرند. ضعف در این عضلات باعث کاهش انعطاف و توان بسته شدن پلک می‌شود.

کاهش کلاژن و الاستین: با پیری، مقدار کلاژن و الاستین در بافت‌های پوستی کاهش می‌یابد. این مسئولیت در افتادگی پلک و تاثیر مستقیم در سفتی و انعطاف پذیری پوست حاشیه چشمان دارد.

افت کیفیت پوست: پیری باعث افت کیفیت پوست می‌شود، و به‌طور خاص پوست حاشیه چشم که بسیار حساس است، تحت تأثیر قرار می‌گیرد. افت کلاژن و الاستین، به همراه تجمع چربی و افزایش مایعات، ممکن است به افتادگی پلک منجر شود.

سفتی افت شده پلک: در اثر ضعف عضلات و کاهش سطح سفتی پوست، پلک به طور طبیعی به پایین‌ترین نقطه ممکن افت می‌کند. این وضعیت به تدریج باعث ایجاد یک ظاهر غیرجوانانه و خسته در چهره می‌شود.

تأثیرات جانبی افتادگی پلک: افتادگی پلک ممکن است به تغییر در دید و فرآیند بینایی نیز منجر شود. پلک پایین‌تر از مرداب دید چشم کمتری ایجاد می‌کند و ممکن است باعث دشواری در دید و خستگی چشم شود.

برای مدیریت افتادگی پلک به دلیل افزایش سن، ممکن است اقدامات مانند جراحی پلکسوس، استفاده از محصولات آرایشی و مراقبت از پوست چشمان به ویژه در برابر نور خورشید، بهبود کیفیت پوست و کاهش افت کلاژن موثر باشند. مشاوره با چشم‌پزشک یا جراح پلاستیک چشم می‌تواند به انتخاب روش مناسب برای درمان این مشکل کمک کند.

افتادگی پلک به علت اختلالات پزشکی:

افتادگی پلک به علت اختلالات پزشکی یک وضعیت پیچیده است که ممکن است به دلیل اختلالات در سیستم عصبی، عضلانی، یا سایر بخش‌های چشم و صورت ایجاد شود. این اختلالات می‌توانند از مشکلات مادرزادی گرفته تا بیماری‌های ناتوان‌کننده عضلات باشند که به نوعی به قدرت و کارکرد عضلات پلک تأثیر می‌گذارند. از این حیث، انتخاب پزشک بوتاکس مناسب مهم ترین نکته است. پزشک بوتاکس در شهرهای مختلف وجود دارد و با کمی جستجو می توان ایشان را انتخاب و نزد ایشان مراجعه کرد در حالیکه پزشک بوتاکس مشهد پیشنهادی ما دکتر محمد بهبودی فرد است.

توضیحات مرتبط با افتادگی پلک به علت اختلالات پزشکی عبارتند از:

1. اختلالات عصبی: اختلالات در سیستم عصبی می‌توانند باعث افتادگی پلک شوند. به عنوان مثال، اختلالاتی که حرکت عصب‌های سوم و هفتم را تحت تأثیر قرار می‌دهند ممکن است باعث ضعیف شدن یا از دست دادن توانایی کنترل عضلات پلک شوند.
2. بیماری‌های عضلانی: برخی از بیماری‌های ناتوان‌کننده عضلات مانند میاستنیا گراویس، بیماری پمفیگوئید، یا بیماری ماشه، می‌توانند به ضعیفی عضلات پلک و افتادگی آن منجر شوند.
3. جراحی‌ها یا تروماهای شدید: اگر فرد جراحی در ناحیه چشمان یا صورت داشته باشد یا تحت ترومای شدید قرار گیرد، ممکن است عصب‌ها یا عضلات پلک آسیب ببینند و افتادگی پلک رخ دهد.
4. تأثیرات بیماری‌های عصبی مزمن: برخی از بیماری‌های عصبی مزمن مانند پارکینسون، التهابات عصب‌ها، یا ام‌اس (اسکلروز چندگانه) می‌توانند به عنوان یکی از علل افتادگی پلک عمل کنند.
5. بیماری‌های تعدیل کننده ایمنی: برخی از بیماری‌های سیستم ایمنی مانند لوپوس، روماتوئید آرتریت، یا بیماری هاشیموتو از این دسته اختلالات هستند که ممکن است باعث افتادگی پلک شوند.
6. اختلالات عروقی: اختلالاتی که به خونرسانی به نواحی حساس چشم و پلک افتادگی ایجاد کنند نیز ممکن است به عنوان عامل موثر در ایجاد این مشکل ایفا کنند.

برای تشخیص و درمان افتادگی پلک به علت اختلالات پزشکی، تحت نظر چندین تخصص ممکن است قرار گیرید، از جمله چشم‌پزشکی، نورولوژی، جراحی پلاستیک چشم، و دیگر تخصص‌های مرتبط. انجام تست‌های تشخیصی و تصاویر پزشکی ممکن است نیازمند باشد تا علت دقیق افتادگی پلک تعیین شود و برنامه درمانی مناسب اجرا شود.

روش‌های درمان افتادگی پلک: تکنیک‌ها و مزایا

افتادگی پلک می‌تواند با استفاده از روش‌های مختلف درمانی کنترل شود. در زیر به برخی از روش‌های درمانی افتادگی پلک اشاره می‌شود، به ویژه به تزریق ژل و بوتاکس:

1. تزریق ژل (فیلر):
   • مکانیسم عمل: از ژل‌های پرکننده برای تزریق در مناطق مختلف پلک برای ایجاد حجم و پشتیبانی از پوست استفاده می‌شود. این ژل‌ها معمولاً حاوی موادی مانند هیدروکسی‌آپاتیت کلسیم یا اسید هیالورونیک هستند.
   • مزایا: افزایش حجم و پوشش پوست، بهبود ظاهر افتادگی پلک و کاهش چین و چروک می‌باشد.
   • توجهات: این روش ممکن است به مدت محدودی اثر داشته باشد و نیاز به تکرار داشته باشد. همچنین، از محصولات با کیفیت و تحت نظر متخصصان باید استفاده شود.
2. بوتاکس (تزریق توکسین بوتولینوم):

• مکانیسم عمل: بوتاکس یک ماده است که عضلات را موقتاً مختلف می‌کند و جلوی حرکت آنها را می‌گیرد. در صورت تزریق بوتاکس به عضلات پلک، حرکت عضلات کاهش می‌یابد و افتادگی بهبود می‌یابد.

• تاریخچه درمانی بوتاکس، اولین بار برای درمان مشکلات دور چشم بود و اکنون نیز به کمک این سمّ، کارهای مفیدی برای درمان افتادگی پلک انجام می شود.
  • مزایا: تسهیل در بهبود ظاهر افتادگی پلک، کاهش چین و چروک و بهبود دید.
  • توجهات: اثرات بوتاکس معمولاً به مدت چند ماه دوام دارد و نیاز به تجدید نظر دوره‌های تزریق دارد. تزریق باید توسط یک متخصص پزشکی انجام شود.

1. جراحی پلکسوس (Blepharoplasty):
   • مکانیسم عمل: این جراحی شامل حذف بافت‌های اضافی، مانند چربی و پوست اضافی اطراف پلک، است. این کاهش حجم باعث تقویت و آزادسازی عضلات پلک می‌شود.
   • مزایا: بهبود تداوم طبیعی پوست و حذف بخش‌های اضافی کمک به افزایش زیبایی چشم می‌کند.
   • توجهات: این روش یک راه حل دائمی‌تر است، اما نیاز به زمان برای بهبودی و بازیابی دارد.
2. فیزیوتراپی عضلات پلک:
   • مکانیسم عمل: تمرینات و تکنیک‌های خاص فیزیوتراپی ممکن است برای تقویت عضلات پلک و بهبود حرکت آنها مفید باشد.
   • مزایا: تقویت عضلات و افزایش تعادل حرکتی.
   • توجهات: نیاز به صبر و پیگیری در انجام تمرینات دارد.

همه این روش‌ها بهتر است توسط متخصصین پزشکی و پزشک زیبایی مطمئن و با تجربه انجام شوند و پس از ارزیابی دقیق و تشخیص صحیح انجام گیرند. انتخاب بهترین روش درمانی باید با توجه به نیازهای ویژه هر فرد و شرایط فیزیکی و بهداشتی او صورت گیرد.

نتیجه گیری:

افتادگی پلک یک مشکل قابل درمان است و انتخاب بهترین روش درمانی بستگی به علت اصلی و وضعیت هر فرد دارد. با مشاوره با متخصصان پوست و چشم، می‌توانید بهترین تصمیمات را برای بهبود وضعیت پوست و چشم خود اتخاذ کنید و این مشکل قابل حل را به راحتی و سلامت رفع و رجوع کنید.

پایان رپورتاژ آگهی