is_tag

چرا روز جمهوری اسلامی عید است؟

در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان مطرح شد؛

حجت الاسلام والمسلمین مهدی یعقوبی گیلانی، کارشناس مذهبی با اشاره به روز جمهوری اسلامی در صحیفه امام بیان کرد: دوازدهم فروردین، روز جمهوری اسلامی روز مهمی است؛ روزی که مسیر تاریخ را در عصر حاضر دستخوش تغییرات گسترده‌ای کرد؛ تغییراتی که روز به روز ابعاد و زوایای جدیدی از آن پیدا می‌شود.

جلد ششم از کتاب ارزشمند صحیفه‌ی امام خمینی صفحه‌ی ۴۵۲، پیرامون سخنان ایشان در مورد برگزاری رفراندوم و اعلام حکومت جمهوری اسلامی ایران است.

 امام خمینی (ره) کلام خود را با قرائت آیه پنجم از سوره‌ی مبارکه قصص آغاز می‌کنند: «وَنُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّهً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ» «ما می‌خواهیم بر مستضعفان زمین منّت نهیم و آنان را پیشوایان و وارثان روی زمین قرار دهیم».

دو نکته درباره آیه وارثان زمین

این کارشناس مذهبی گفت: قبل از بررسی ادامه سخنان امام خمینی (ره) توجه شما را به دو نکته مهم پیرامون آیه مذکور جلب می‌کنم:

کلمه «منّت» در آیه شریفه

کلمه‌ى «منت» در آیه شریفه به معناى نعمت بزرگ و با ارزش است، نه منّت زبانى که بازگو کردن نعمت به قصد تحقیر دیگران باشد، منّت در این آیه یعنی ما وقتی مستضعفین زمین را حاکم زمین قرار دهیم به آن‌ها یک نعمت ارزشمند و بزرگ عطا کرده‌ایم که باید قدر آن را دانسته و شکر آن را به جا بیاورند.

همه‌ی نعمت‌های خداوند عظیم و بزرگ است، اما در خصوص چند نعمت، تعبیر به منّت شده است که طبعاً از اهمیت بالاى آن‌ها حکایت دارد، از جمله: 

الف: نعمت اسلام «کَذلِکَ کُنْتُمْ مِنْ قَبْلُ فَمَنَّ اللَّهُ عَلَیْکُمْ» نساء، ۹۴.
ب: نعمت نبوّت «لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ إِذْ بَعَثَ فِیهِمْ رَسُولًا» آل‌عمران، ۱۶۴. 

ج: نعمت هدایت «بَلِ اللَّهُ یَمُنُّ عَلَیْکُمْ أَنْ هَداکُمْ» حجرات، ۱۷.

د: نعمت حاکمیّت مؤمنان

که توضیح اجمالی آن را بیان نمودیم. 

چهار نکته در پیام امام ره درباره روز جمهوری اسلامی

حجت‌الاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی تصریح کرد: مرحوم امام خمینی (ره) در پیام ارزشمند روز ۱۲ فروردین سال ۱۳۵۸ و پس از اعلام نتایج رفراندوم به بیش از ۱۴ نکته‌ی ناب و اساسی اشاره می‌کنند که چهار مورد را برای شما توضیح می‌دهم: 

مستضعفین دست توانای خدا

مستضعفین دست توانای خدا هستند و ملت ایران پیشوای مستضعفین

من به ملت بزرگ ایران که در طول تاریخ شاهنشاهی که با استکبار خود آنان را خفیف شمردند و بر آنان کردند آن‌چه کردند، صمیمانه تبریک می‌گویم. خداوند تعالی بر ما منّت نهاد و رژیم استکبار را با دست توانای خود که قدرت مستضعفین است در هم پیچید و ملت عظیم ما را ائمه و پیشوای ملت‌های مستضعف نمود و با برقراری جمهوری اسلامی، وراثت حقه را بدانان ارزانی داشت. من در این روز مبارک، روز امامت امت و روز فتح و ظفر ملت، جمهوری اسلامی ایران را اعلام می‌کنم.

در اندیشه‌ی امام خمینی (ره) روز جمهوری اسلامی دو ویژگی مهم برای مردم ایران دارد:

اولاً روز پیروزی است. یعنی گذر از مرحله‌های دشوار و آغاز یک مسیر تعیین کننده و نورانی.

ثانیاً ملت ما با این سدشکنی به عنوان اولین ملت در مقابل طواغیت عالم ایستاد و پیشوا و الگوی مستضعفان عالم شد. شاید این سخن در فروردین ۵۸ بخوبی امروز درک نمی‌شد و ما در سال۱۴۰۱ روز‌هایی را می‌بینیم که محور مقاومت از هر سو عرصه را بر ظالمین و طاغوت‌ها تنگ کرده است.

حکومت اسلامی چه حکومتی است؟

این کارشناس مذهبی مطرح کرد: حکومتی که در آن، جمیع اقشار ملت با یک چشم دیده می‌شوند و نور عدالت الهی بر همه و همه به یک طور می‌تابد و باران رحمت قرآن و سنت بر همه کَس به یکسان می‌بارد. مبارک باد شما را چنین حکومتی که در آن اختلاف نژاد و سیاه و سفید و ترک و فارس و لر و کرد و بلوچ مطرح نیست. همه برادر و برابرند؛ فقط و فقط کرامت در پناه تقوا و برتری و به اخلاق فاضله و اعمال صالحه است.

در اندیشه‌ی امام خمینی (ره) یکی از اصول اساسی حکومت جمهوری اسلامی ایران رعایت عدالت با تمام زوایا و ابعاد آن است، البته متأسفانه، هنوز بعد از گذشت سال‌ها از انقلاب در این زمینه نارسایی‌ها و مشکلاتی وجود دارد.

مقام معظم رهبری در بیاناتی در دیدار فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی ارتش در تاریخ ۱۳۹۶/۱۱/۱۹ بیان کردند: عدالت، عدالت اجتماعی، برداشتن فاصله‌های زیاد بین قشر‌های مختلف مردم. در این زمینه البته کم‌کاری داریم، عقب‌ماندگی داریم، کاری که باید در این زمینه انجام بگیرد آن‌چنان‌که شایسته و بایسته و لازم بوده انجام نگرفته؛ باید بجد دنبال این باشیم و بدانید که به توفیق الهی دنبال این هستیم و از این قضیه صرفِ‌نظر نخواهیم کرد؛ این یکی از پایه‌های اصلی نظام جمهوری اسلامی است. البته راهش مبارزه‌ی با ظلم و مبارزه‌ی با فساد است.

وظیفه سنگین مردم در حفظ حکومت اسلامی 

حجت‌الاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی افزود: در جلد ششم صحیفه‌ی امام خمینی (ره) صفحه‌ی ۴۵۲ آمده است: اینک شما ملت شجاع، پاسداری جمهوری اسلامی هستید. اینک شما هستید که باید این اثر الهی را با قدرت و قاطعیت حفظ کنید و نگذارید بقایای رژیم متعفن که در کمین نشسته‌اند و طرفداران دزدان بین‌المللی و نفت‌خواران مفتخوار در بین صفوف فشرده شما رخنه کنند.

آیا همه مشکلات تقصیر حکومت است؟

یکی از مغالطه‌های رایج میان مردم، درست کردن تمام مشکلات پیدا و پنهان بدست حکومت و دولت است یعنی همه‌ی تقصیر و قصور‌ها را از آن ناحیه ببینیم و به نقش مردم در پیدایش یا گسترش برخی مشکلات در جامعه بی توجهی کنیم، مثلاً گران فروشی یک مشکل دوطرفه است بخشی وظیفه دولت است که باید نظارت کند و بخشی هم وظیفه مردم است که با گزارش تخلفات یا عدم خرید برخی کالا‌ها و… به وظیفه‌ی خود در این باب عمل کنند.

چرا روز ۱۲ فروردین عید است؟

این کارشناس مذهبی یادآور شد: در جلد ششم صحیفه‌ی امام خمینی (ره) صفحه‌ی ۴۵۲ آمده است: صبحگاه ۱۲ فروردین – که روز نخستین حکومت الله است – از بزرگ‌ترین اعیاد مذهبی و ملی ماست. ملت ما باید این روز را عید بگیرند و زنده نگه دارند. روزی که کنگره‌های قصر ۲۵۰۰ سال حکومت طاغوتی فرو ریخت و سلطه شیطانی برای همیشه رخت بربست و حکومت مستضعفین که حکومت خداست به جای آن نشست.

وظیفه هر مسلمان نسبت به روز جمهوری اسلامی

یکی از وظایف تک تک ما به عنوان مسلمان ایرانی در روز جمهوری اسلامی نکوداشت این روز بزرگ است کار‌هایی مانند:

نصب پرچم کشورمان بر سر در خانه‌ها و محله‌ها

پخش گل و شیرینی

برگزاری جلسات تبیینی

تولید محتوا در فضای مجازی

به بزرگداشت این روز کمک می‌کنند.

دانلود فیلم

دانلود سریال آمرلی

سریال جنگل آسفالت

ادامه مطلب چرا روز جمهوری اسلامی عید است؟

چه زمانی عید بندگان خداست؟

با شروع فصل بهار و آمدن عید، از جمله افرادی که خوشحال هستند مومنان واقعی اند. زیرا آن ها بیانات خداوند متعال و اهل بیت علیهم السلام را سرلوحه خود قرار می دهند که از آن جمله می توان به یکی از سخنان حضرت علی (ع) اشاره کرد.

قال علی علیه‌السلام: «کُلُّ یَومٍ لا یُعصَى اللّه ُ فیهِ فَهُوَ عِیدٌ؛» امام على علیه السلام در حدیثی درمورد عید بندگان فرموده اند: «هر روزى که در آن خداوند نافرمانى نشود، عید است.»

منبع: نهج‌البلاغه

دانلود فیلم

دانلود سریال آمرلی

سریال جنگل آسفالت

ادامه مطلب چه زمانی عید بندگان خداست؟

اعمال عید نوروز چیست؟

در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان مطرح شد؛

حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی یعقوبی گیلانی درمورد اعمال عید نوروز بیان کرد: یکی از کتاب‌های مرحوم علامه مجلسی (ره) که به زبان عربی و در اواخر عمر ایشان نوشته شده، کتاب «زادالمعاد» است که موضوع این کتاب درمورد ادعیه و اعمال دینی در طول ایام و مناسبت‌های سال است. ایشان در مقدمه، علت تألیف کتاب را این گونه بیان می‌کنند:.

وی افزود: چون از ائمه معصومین ادعیه و اعمال کثیرى نقل شده و من هم اکثر آنها را در کتاب بحارالانوار جمع کرده‌‏ام و دیدم که تحصیل آنها و عمل به آن براى اغلب مردم به سبب اشتغال آنان به مشاغل دنیوى، میسر نیست لذا دوست داشتم که در این رساله، منتخبى از اعمال سنت و فضائل ایام و لیالى شریفه و اعمالى که به سند صحیح و معتبر وارد شده را بیاورم تا عامه‏‌ى مردم از برکات آن محروم نمانند. 

اعمال عید نوروز

این کارشناس مذهبی گفت: در فصل هفتم این کتاب که در مورد بیان فضیلت و اعمال ایام نوروز است، آمده است که در روز عید:

اولاً: ذکر (یَا ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِکْرَامِ) را زیاد بگویید.

ثانیاً: دعای (یَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الْأَبْصَارِ یَا مُدَبِّرَ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ یَا مُحَوِّلَ‏ الْحَوْلِ‏ وَ الْأَحْوَالِ‏ حَوِّلْ حَالَنَا إِلَى أَحْسَنِ الْحَالِ) را بخوانید. البته در مورد سندیت این دعا و انتساب آن به معصومین نکاتی مطرح شده که به آن نمی‌پردازیم.

سه نکته در مورد بهره بردن از ایام عید

حجت‌الاسلام یعقوبی گیلانی ادامه داد: با توجه عنایت بزرگان و توجه به این روز مبارک، سه نکته‌ی مهم در مورد عید نوروز عرض می‌کنم که اگر به آنها توجه شود نوع نگاه و نگرش ما به این ایام دقیق‌تر و عمیق‌تر خواهد شد.

۱. درخواست تحول روحی از خداوند 

همان‌طور که در دعای تحویل سال اشاره شده است، در بهار طبیعت که موجودات عالم هستی به سمت شکوفایی و کمال حرکت می‌کنند و استعداد‌های درونی خود را بروز می‌دهند، مناسب است ما هم به سمت کمال و تغییر و تحول روحی قدم برداریم، تحول به سمت خوبی‌ها درس عید نوروز و بهار است. این تغییر و تحول مثبت فقط برای انسان‌های متوسط و ضعیف نیست بلکه افراد بلند مرتبه و مومن نیز باید از خداوند طلب تکامل و تحول کنند، یعنی خوب‌ها هم باید برای خوب‌تر شدن قدم بردارند و برنامه داشته باشند. 

او مطرح کرد: ما باید ایام نوروز را برای بهتر شدن روز، نو کنیم، با این توضیح علت بیان اعمال خاص روز عید نوروز که به آنها اشاره خواهد شد نیز روشن می‌شود.

نوروز را اسلامی برپا کنیم

حجت‌الاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی تصریح کرد: یکی از هنر‌های دین مبین اسلام این بود که برخی مناسبت‌های مورد توجه مردم را تأیید می‌کرد و به آن روح و جان معنوی و اسلامی می‌داد، مثل همین نوروز که یک مناسب باستانی بود، مناسبتی برای سلاطین و پادشاهان و ظالمان، اسلام این مناسب مورد توجه را، رنگ و بوی دینی داد تا بهانه‌ای باشد برای نزدیک شدن انسان‌ها به خداوند مهربان؛ مثلاً آغاز سال جدید را از رسوم خرافی دور کرد و به مردم یاد داد که در لحظه‌ی تحویل سال با خدا راز و نیاز کنید، با او مرتبط شوید، یک رویش معنوی در دل خود به‌وجود بیاورید؛ لذا نوروز را باید مورد توجه قرار بدهیم و به قول جناب سعدی:

برآمد باد صبح و بوی نوروز

به کام دوستان و بخت پیروز

مبارک بادت این سال و همه سال

همایون بادت این روز و همه روز

این کارشناس مذهبی ادامه داد: ذوق زیبای ایرانی را با نوروز قرین کنیم. البته از ذوق و سلیقه‌ی ایرانی هم، نباید چشم پوشی کرد. ما وقتی عید نوروز را گرامی می‌داریم که همزمان با زنده شدن طبیعت است. اما متأسفانه، برخی افراد غرب زده به جای بها دادن به سنت ایرانی اسلامی نوروز، برای بزرگداشت کریسمس تلاش می‌کنند که واقعاً باید به حال آنها تأسف خورد. 

اعمال عید نوروز در گفتار اهل‌بیت علیهم‌السلام 

حجت‌الاسلام یعقوبی گیلانی افزود: مناسب است که در روز عید نوروز به سفارش ائمه چند کار را انجام دهیم و ان شاءالله، با انجام این امور، خداوند تحول روحی و معنوی و کمال را به ما عطا نمایند.

در روایتی در جلد هشتم وسائل الشیعه از لسان مبارک امام به حق ناطق حضرت امام صادق علیه السلام آمده است که ایشان فرموده اند در ایام نوروز این چند عمل را انجام دهید:

غسل کردن

لباس تمیز پوشیدن

نکته جالب توجه در این مورد این است که دستور به پوشیدن لباس تمیز شده یعنی لزوماً نیاز نیست که برای عید نوروز لباس نو خرید بلکه لباس تمیز و اتو شده و معطر کافیست.

عطر زدن و خوشبو نمودن بدن و لباس

روزه گرفتن

دانلود فیلم

دانلود سریال آمرلی

سریال جنگل آسفالت

ادامه مطلب اعمال عید نوروز چیست؟

پیشنهاد‌های حجت‌الاسلام قرائتی برای عید نوروز

حجت الاسلام محسن قرائتی، رئیس ستاد اقامه نماز کشور در نامه‌ای دوستانه و صمیمانه توصیه‌هایی را در مورد ایام نوروز به مردم ارائه داد و از آن‌ها خواست تا از تعطیلات نوروز به بهترین شکل ممکن استفاده کرده و بهره ببرند.

 مرور پیشنهاد‌های نوروزی حجت‌الاسلام قرائتی در این فضای تازه بهاری خالی از لطف نیست. البته با مطالعه این نامه، به طور حتم دستتان می‌آید که مخاطب این پیشنهاد‌ها فقط افراد شاغل نیستند. بلکه تمام مردم در هر سن و سالی که باشند می‌توانند این موارد را در روز‌های تعطیل و در حین دید و بازدید‌های نوروزی به کار بگیرند و در این فرصت‌ها کار‌های غیررسمی در لابه‌لای تفریح و دید و بازدید انجام دهند.

 اولین پیشنهاد حجت الاسلام قرائتی رسیدگی به مشکلات اقوام است. او می‌نویسد: «از افراد محبوب و متمکن فامیل بخواهیم دور از چشم دیگران جلسه‌ای خصوصی برگزار و بعضی از مشکلات فامیل را حل کنیم و برای آنان اگر می‌توانید به نوعی ایجاد اشتغال کنید و اگر در میان آنان کسی زندان است برای آزادی او تدبیری کنید.»

رسیدگی به امور درسی جوان‌تر‌های فامیل توسط افراد تحصیل‌کرده هم مورد دیگری است که می‌توان در روز‌های تعطیل نوروز آن را به انجام رساند. درواقع خوب است نوجوانانی که در درس ضعیف و نگران امتحانات دو ماه دیگر آنان هستیم را خصوصی دعوت کنیم و تحصیل کردگان فامیل (فرهنگیان- دانشجویان) لحظاتی دروس مشکل آنان را کمک و برای امتحانات آنان را از نگرانی بیرون آوریم.

اگر در میان فامیل کدورتی است و افرادی با یکدیگر قهر هستند از طریق افراد محبوب یا مهمانی ویژه و یا هر راهی که می‌شود تلاش کنیم که آنان را آشتی دهیم. چه خوب است که سال جدید با برقراری صلح و دوستی میان اقوام و آشنایان شروع شود.

 رسیدگی به امر ازدواج جوان‌ها هم مورد دیگری است که حجت‌الاسلام قرائتی به آن اشاره کرده است تا در لابلای دید و بازدید‌ها برای افراد بی همسر تدبیر و مشورتی شود که بهترین واسطه‌گری در اسلام واسطه‌گری در امر ازدواج است.

در بسیاری از جلسات به اوضاع سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ممکن است انتقاداتی وارد شود که ما باید اولاً دقت کنیم که انتقاد نابجاست یا بجا، اگر انتقاد صحیح است اشکالات را توجیه نکنیم؛ زیرا توجیه لغزش‌ها حماقت است. ولی وجود اشکال هم دلیلی بر کناره‌گیری از مسئولیت‌ها نیست؛ زیرا انقلاب ما کودتای گروهی خاص نبوده، بلکه قیام صد‌ها هزار شهید و جانباز و اسیر بوده و نادیده گرفتن این همه سرمایه خیانت است و وظیفه ماست که از ضعف‌ها بکاهیم و نارسایی‌ها را تکمیل کنیم، کوتاه سخن اینکه: توجیه اشتباه حماقت است. تضعیف خیانت است. تکمیل رسالت است.

 نهی از منکر و پرهیز از گناهان هم باید در نوروز فراموش نشود. در دید و بازدید‌ها به منکراتی می‌رسیم که افراد صاحب نفوذ باید رسالت خود را انجام دهند.

از طرف دیگر در دید و بازدید‌ها ممکن است به پرسش‌هایی برسیم که می‌توانیم آن پرسش یا اشکال را یادداشت کنیم و بعداً با تماس با فرهیختگان پاسخ را دریافت و شبهه پیش آمده را حل کنیم.

 دید و بازدید نوروزی فرصت خوبی برای ترویج فرهنگ نمازخوانی بین افراد است. ممکن است در میان بستگان افرادی نسبت به نماز تارک یا کاهل یا جاهل باشند، از این فرصت با آموزش و تذکرات رابطه آنها را با خدا تقویت کنید.

 در حین سفر‌های نوروز از افرادی که وقت خود را صرف حفظ سلامت و امنیت ما می‌کنند غافل نشویم. در میان صد‌ها هزار سفر سعی کنیم به مسافرین در راه مانده کمک کنیم و گاهی از خادمین در جاده مانند نیرو‌های پلیس، هلال احمر و اورژانس حتی‌المقدور اگر می‌شود با کلمه‌ای تشکر کنید.

 پیشنهاد دیگر حجت‌الاسلام قرائتی برای عید نوروز رسیدگی به اوضاع افرادی است که از لحاظ مالی در شرایطی خوبی به سر نمی‌برند. در میان این دید و بازدید‌ها به بستگان ضعیف و گمنام توجه بیشتری کنیم و حتی می‌توان کمک‌های خود را به اسم عیدی به آنها برسانیم.

درواقع ده‌ها نمونه کار مفید را می‌توان در لابلای دید و بازدید‌ها انجام داد و چون انجام این کار بر اساس بخشنامه و اجبار و شرح وظیفه نیست و فقط برای خداست، حتماً از نصرت‌ها و امداد‌های الهی بهره‌مند خواهیم شد. زیرا خداوند وعده داده که «ان تنصرو الله ینصرکم و یثبت اقدامکم» و یقین بدانیم که وعده الهی حتمی است.

دانلود فیلم

دانلود سریال آمرلی

سریال جنگل آسفالت

ادامه مطلب پیشنهاد‌های حجت‌الاسلام قرائتی برای عید نوروز

همه چیز درباره سمنو و سمنو پزی در عید نوزوز و سفره هفت سین!

سمنو و سمنو پزی در عید نوزوز: همانطور که می دانید پخت سمنو در ایران به گذشته های خیلی دور بر می گردد. این دسر گندم گون در ایران باستان از جوانه های گندم که نماد زایش و باروری هستند تهیه می شده است. تاریخچه سمنو در ایران باستان، به بیش از سه هزار سال می رسد. سمنو ابتدا در سرزمین های فلات ایران بعنوان یک غذای سنتی و با طبعی گرم که یک غذای معجزه آسا نامیده می شد؛ مرسوم بود. در ادامه این مطلب بخش فرهنگ و هنر در مجموعه آداب و رسوم مجله خبری چشمک به بررسی تاریخچه سمنو و سمنو پزی در عید نوزوز می پردازیم.

این خوراکی مقوی و لذیذ علاوه بر ایران، در بسیاری از کشور های آسیای میانه از جمله ازبکستان، تاجیکستان، افغانستان و قرقیزستان پخته می شود و به آن سمنک می گویند.

«سمنو پزی» یا (سمنک پزی) یکی از آداب و رسوم نوروزی تاجیکان نیز هست که همراه با نوای معروف «سمنک در جوش ما دفچه زنیم، دیگران در خواب، ما کفچه زنیم» از آمدن بهاری سرسبز و نشاط آور خبر می‌دهد. در گذشته، (سمنو) به عنوان اولین غذای رایگان سال نو بین اهل روستا و محل توزیع می‌شد و کودکان از اولین کسانی بودند که از این خوراک می‌خوردند.

سمنو و سمنو پزی در عید نوزوز

طبخ سمنو در مراسمی به نام سمنو پزان، معمولا از یک هفته مانده به نوروز شروع می شود و طی مراسمی تا پایان سال ادامه دارد. قدمت این مراسم به ویژه در اصفهان و مناطق کویری به پیش از اسلام بر می گردد. این اکسیر نوروزی پس از اسلام جلوه ای مذهبی به خود گرفت و غذای خاص حضرت فاطمه زهرا (س) نامیده شد. سمنو ماده غذایی است که از جوانه گندم تهیه شده و هیچ شیرین کننده مصنوعی به آن اضافه نمی شود و برای سلامت و رشد بدن به خصوص کودکان بسیار مفید است.

مناسبتها و مراسم پخت سمنو

سمنو را یا برای نذر و برآورده‌شدن حاجات، و یا برای گذاشتن بر سر سفرۀ هفت‌سین نوروزی می‌پزند که پختن آن مراسم ساده‌ای دارد:

۱. سمنوی نذری

پختن سمنوی نذری کاری کاملاً زنانه است که با نام حضرت زهرا (ع) متبرک می‌شود. زنان برای برآورده شدن حاجات و نیازهای خود نذر می‌کنند و سمنو می‌پزند؛ برای نمونه، صاحبان این نذر یا بچه‌دار نمی‌شوند یا بچه‌هایشان نمی‌پایند؛ همچنین برخی برای اینکه صاحب فرزند پسر شوند یا بخت دخترشان باز شود، سمنو نذر می‌کنند.

نذرکنندگان سمنو گاهی نیت چندساله می‌کنند و در صورت برآورده‌شدن نذرشان، هرساله تا مدت معین، سالی یک بار سمنو می‌پزند. برخی نیز قبل از برآورده‌شدن نذر، سمنو را می‌پزند و بر این اعتقادند که با ادای دِین پیش از موعد خود، حضرت زهرا (ع) نذر آنها را انجام‌شده تلقی می‌کند و حتماً در‌خواستشان را برآورده می‌نماید. برخی زنان نذر می‌کنند که در پختن سمنو شرکت کنند، یا آرد یا پسته و بادام برای سمنوی شخص دیگری نذر می‌کنند و قبل از رسیدن زمان پخت سمنو، شخص صاحب نذر را در جریان قرار می‌دهند. در مراسم پخت سمنو، افرادی نیز برای ثواب و برآورده‌شدن حاجات، «پای سمنو می‌روند» و آن را هم ‌می‌زنند.

سمنو و سمنو پزی در عید نوزوز

مراسم پخت سمنو به مقدار زیاد را سمنو‌پزان می‌گویند. در این مراسم، پس از آماده‌شدن سمنو، آن را در ظرفهایی می‌ریزند و روی آنها را با حوله می‌پوشانند و درون سینی قرار می‌دهند؛ سپس برای همسایگان و آشنایان می‌فرستند و آنها نیز پس از دریافت سمنو، برای تشکر از لطف صاحب سمنو مقداری قند، شیرینی و یا تکه‌ای نبات در ظرف سمنو می‌گذارند و آن را به خانۀ صاحبش بر‌می‌گردانند. در برخی نقاط، گذاشتن تخم‌مرغ هم رسم است و خالی فرستادن ظرف را بسیار ناپسند می‌دانند و آن را همراه با هدیه‌هایی مانند نمک، نبات، شکر یا نقل به صاحب سمنو پس می‌دهند.

در گوشه‌ای از محل سمنو‌پزان، اغلب جانمازی برای حضرت زهرا (ع) پهن می‌کنند که کسی حق نماز‌خواندن بر آن را ندارد. برخی نیز محل پخت سمنو را آب‌و‌جارو می‌کنند و به در‌ودیوار آن گلاب می‌زنند. در زمان قاجار، فقط زنی به نام «ماماشَمَلی» که مسئول پخت سمنو و گفتن ذکر بود، در مکان پخت سمنو می‌ماند، و تا او اجازۀ ورود نمی‌داد، کسی وارد آنجا نمی‌ش.

امروزه نیز زنی مسن یا صاحب نذر نقش نظارتی بر مراحل پخت سمنو دارد و او ست که در دیگ را باز می‌کند و یا اجازۀ باز‌کردن در دیگ را که امری مهم جهت برآورده‌شدن حاجت است، به فردی دیگر واگذار می‌کند. خواندن زیارت حضرت زهرا (ع)، دعای توسل، حدیث کسا و نماز حاجت در زمان پخت سمنو از کارهایی است که زنان حاضر در مجلس جهت برآورده‌شدن حاجاتشان انجام می‌دهند. معمولاً زنان برای ناهار روزِ سمنوپزان، آش می‌پزند که تقریباً به‌صورت رسم درآمده است و زنان حاضر یا مواد اولیۀ آش را با خود می‌آورند و یا در پاک‌کردن سبزی و حبوبات و پختن آن کمک می‌کنند.

در خراسان، پس از دم‌کردن سمنو، ۱۲ شمع به نیت دوازده‌امام دورتا‌دور دیگ روشن می‌کنند. وقتی شمعها سوخت و به آخر رسید، صاحب نذر به اتفاق مشارکت‌کنندگان در مراسم تهیۀ سمنو که مرادی دارند، به کنار دیگ می‌آیند و جانمازشان را پای دیگ پهن می‌کنند و دسته‌جمعی دو رکعت نماز حاجت می‌خوانند و حاجتشان را از حضرت فاطمه (ع) می‌خواهند؛ بعد صلوات‌گویان در دیگ را برمی‌دارند.

برخی نیز روی در دیگ شمع روشن می‌کنند، یا هنگام دم‌کردن سمنو، روی سینی آینه و قرآن می‌گذارند و معتقدند حضرت زهرا (ع) می‌آید و سمنو را تبرک می‌کند. در قزوین، روی درِ دیگ سجاده‌ای پهن می‌کنند و بر روی سجاده آینه، ظرف آب، سرمه‌دان و قرآن قرار می‌دهند و تا ۴ ساعت، که به باور مردم موقع آمدن حضرت زهرا (ع) است، به آن دست نمی‌زنند. صاحب نذر ابتدا آیاتی از قرآن قرائت می‌کند، سپس با قاشق چای‌خوری از آب متبرک به حاضران می‌دهد و از سرمه‌دان سرمه بر چشمان خود می‌کشد.

بعد از باز‌کردن در دیگ سمنو، زنان با احترام و حالتی منقلب و متأثر و شادی درونی، وارد محل پخت سمنو می‌شوند، زیرا باور دارند که حضرت زهرا (ع) در آن مکان حضور داشته و گویی معجزه‌ای رخ داده است. پس از برداشتن درِ دیگ، معمولاً برآمدگی و فرورفتگیهایی شبیه به اثر و جای مهر و تسبیح بر سطح سمنو مشاهده می‌شود که به باور حاضران، آثار مهر و تسبیح حضرت زهرا (ع) است و نشانۀ آن است که سمنو نظر‌کرده است و حاجت صاحب نذر برآورده می‌شود.

سمنو پزی در عید نوزوز

در مهاباد، رسم سمنوپزان را خِدِر زیندوک یا خضر زنده می‌نامند که در اواخر سال برگزار می‌کنند و آن را مرتبط با خضر (ه‍ م) می‌دانند. مردم بر این باورند که خضر نبی نزدیک صبح بر سر دیگ سمنو می‌رود و از آن می‌خورد و دستش را برای تبرک روی سمنو می‌گذارد و اثر پنجه‌اش به جا می‌ماند؛ این نشانۀ برآورده‌شدن نیت افرادی است که در زمان پخت سمنو دور دیگ حلقه زده‌اند.

در این شهر، هنگام پخت سمنو، یک نفر با صدای بلند خطاب به حضرت خضر می‌گوید: «ای خضر زنده! ما که به دور سمنوی مقدس تو جمع شده‌ایم، هرکدام نیاز و نیت و مطلبی داریم، که تو از همۀ آنها با‌خبری؛ تو را به خدایی که تا ابد زنده‌ات نگاه می‌دارد، آرزوی ما را برآورده کن».

۲. سمنوی هفت‌سین

سمنو یکی از سینهای سفرۀ هفت‌سین و از اجزاء اصلی این سفره است. اهالی تویسرکان در جشن شب یلدا یا چله نیز هفت‌سین می‌چینند که سمنو هم در آن جای دارد.

روش و مراحل پخت

در تهران، سمنو را به‌صورت کاچی یا حلوا می‌پزند. در نواحی مرکزی و شرقی ایران، سمنوی نوروز را خمیر می‌کنند و از آن نانی نازک (لواش) می‌پزند. در این نواحی، لواش را با خرما و روغن و ادویه در هم‌ می‌آمیزند و به‌صورت شیرینی‌ای به نام چنگال (چنگ‌مال) بر سر سفرۀ نوروزی می‌گذارند. زردشتیان کرمان پس از جوانه‌زدن گندم، جوانه‌ها را خشک و چرخ می‌کنند؛ آرد تولید‌شده را آرد سِن می‌گویند که از آن شیرینی خاصی به نام حلوای سن و سمنو تهیه می‌شود.

سمنو پزی در عید نوزوز

زمان پخت سمنو در نقاط مختلف متفاوت است و به نوشتۀ مؤلف «عقائد النساء»، سمنو را در هر زمانی می‌توان پخت، ولی سالی یک‌ بار، پختن آن واجب بوده است. در گذشته، سمنوهای نوروزی را بیشتر در شب چهارشنبه‌سوری می‌پختند. پخت سمنو در مهاباد در اواسط اسفند‌ماه است و در رباط‌کریم تهران هر سال از اواسط پاییز تـا اواسط بهار، و در شهر‌ضای اصفهان هم‌زمان با سرد‌شدن تدریجی هوا و تا نیمۀ اول فـروردین ادامـه دارد. در منطقۀ فیـن کاشان نیز در مراسم نیمۀ شعبان یا شب برات، سمنو می‌پزند.

هرساله در پیشواز نوروز، سمنو‌فروشان دوره‌گرد با دیگ سمنو بر سر، برای فروش سمنو و جلب مشتری در کوچه‌ها راه می‌افتادند و با آهنگی خاص آن را «گل هفت‌سین» یا «مال هفت‌سین سمنو» می‌نامیدند.

باورها

در بسیاری از نقاط ایران، آب نیسان که در بهار می‌بارد و باعث سرسبزی می‌شود، نمادی از باروری است. این آب جنبۀ تقدس و شفابخشی سمنو را ــ که مردم آن را برای باروری مؤثر می‌دانند ــ افزایش می‌دهد. در خراسان، از آب نیسان برای خیساندن گندم و پختن سمنو استفاده می‌شود.

مردم خراسان مقداری از سمنوی هفت‌سین را در ظرفی می‌گذارند و تا نوروز سال دیگر، در محل محفوظی قرار می‌دهند و معتقدند که سمنو همچون نان، برکت خانه است. برخی از مردم معتقدند اگر از آجیل سمنوی دهان‌نزده بردارند و درون کیف پول قرار دهند، باعث برکت و پول‌دارشدن صاحب کیف می‌شود.

درست‌کردن سمنو در نوروز تا بدان حد اهمیت دارد که اهالی خور، در حاشیۀ جنوبی دشت کویر، آن را توان و نیروی مرد خانه می‌دانند و بر این باورند که اگر به ‌هنگام نوروز در خانه‌ای سمنو درست نکنند، مرد خانه می‌میرد. به‌سبب باور به قداست سمنو، برخی زنان معتقدند که وقت باز‌کردن دیگ سمنو و ریختن گندم در آن، هیچ دعایی رد نمی‌شود.

فال سمنو از رسمهای مرتبط با پختن سمنو ست که در درگز مرسوم، و مراسم آن چنین بوده است که نزدیک نوروز، دختران دم‌بخت در خانه‌ای که سمنو می‌پختند، جمع می‌شدند و کوزۀ سرگشاده‌ای را پر از آب می‌کردند. هریک از دختران چیزی از قبیل انگشتری، دکمه، سکه، سنجاق‌قفلی و جز آنها را درون کوزه می‌انداخت و روی دهانۀ کوزه، دستمالی می‌کشید و زنی اشعار مخصوص فال سمنو را که دربردارندۀ جوابی مثبت یا منفی برای نیتها بود، می‌خواند. دختری نابالغ از درون کوزه شیئی را بیرون می‌آورد؛ آن شیء متعلق به هریک از نیت‌کنندگان بود، شعرِ خوانده‌شده جواب نیت او می‌بود.

برخی معتقدند موم شمعهایی که در طول مراسم روشن می‌کنند، بعد از تمام‌شدن شمع، شکلهایی به خود می‌گیرد که معنادار است؛ مثلاً اگر شکل اسب باشد، به معنای اسب ابوالفضل (ع) است؛ خرگوش بد‌یمن است؛ روباه شرافت دارد؛ گوسفند نشانۀ حضرت ابراهیم (ع) است؛ و بارگاه و مقبره نیز نشانۀ خوبی است. مردم فارس بر این باورند که اگر رنگ سمنو روشن و مزه‌اش شیرین شود، به مراد رسیده‌اند و اگر تیره شود، بدشگون است.

دانلود فیلم

ادامه مطلب همه چیز درباره سمنو و سمنو پزی در عید نوزوز و سفره هفت سین!

روش کاشت سبزه تخم شربتی+ زمان کاشت سبزه عید فوری

روش کاشت سبزه عید فوری: سبزه یکی از اصلی ترین اجزای سفره هفت سین است. در بازار سبزه های مختلفی وجود دارند که از مواد متفاوتی تهیه شده اند. تخم شربتی از گیاهان زیبا و زینتی است که برای کاشت سبزه عید استفاده می شود. اگر شما از آن دسته افرادی هستید که دوست دارید خودتان در خانه سبزه عید را تهیه کرده و با مطالعه این بخش از ترفندهای زندگی می توانید براحتی و بدون دردسر سبزه تخم شربتی برای عید بکارید و در سفره هفت سین قرار دهید.

بیشتر بخوانید: سبزه عید فوری: چه دونه ای زودتر سبز میشه؟

مقدار لازم تخم شربتی برای کاشت سبزه عید

دانه تخم شربتی دارای رنگ خاکستری، قهوه ای، سیاه و سفید می باشد. برای کاشت یه سبزه ساده تخم شربتی شما به ۲ قاشق چای خوری تخم شربتی نیاز خواهید داشت. می توانید تخم شربتی را همراه با بذرهای دیگر مانند شبدر یا کنجد یا ارزن بکارید تا سبزه ای ترکیبی و زیبا داشته باشید.

خیس کردن بذر سبزه تخم شربتی

روش کاشت سبزه عید فوری، دو قاشق تخم شربتی و یک چهارم فنجان آب را درون ظرفی بریزید و خوب هم بزنید و صبر کنید تا ۲۴ ساعت بگذرد و آنها به حالت ژله ای دربیایند. پس از گذشت زمان ۲۴ ساعت خواهید دید که جوانه هایی بسیار کوچک رشد کرده است.

ظرف مناسب کاشت بذر سبزه تخم شربتی

بعد از اینکه بر روی تخم شربتی جوانه هایی را مشاهده کردید، آنها را روی یک دستمال نخی مرطوب ریخته و داخل ظرفی درب دار و تیره رنگ و در جای تاریک و گرم بگذارید. پس از ۳ روز جوانه ها را به ظرف مورد نظر منتقل کنید. شکل ظرف برای تهیه سبزه تخم شربتی به سلیقه شما بستگی دارد.

روش کاشت سبزه عید فوری

میزان نور سبزه عید

روش کاشت سبزه عید فوری، همانطور که گفتیم تخم شربتی تا زمانی که درون پارچه قرار دارد باید در جای تاریک و گرم قرار بگیرید اما بعد از انتقال به ظرف اصلی می توانید ظرف را در جایی قرار دهید که نور خورشید به صورت مستقیم به آن بخورد. توجه داشته باشید هنگام قرار دادن سبزه تخم شربتی در آفتاب ظرف را ۱۸۰ درجه بچرخانید تا هر دو سمت از آفتاب تغذیه کند.

آب دادن به سبزه تخم شربتی

در زمانی که تخم شربتی درون پارچه قرار دارد، شما باید مرتب دستمال را با اسپری نرم دار کنید. مقدار آبی که تخم شربتی نیاز دارد، باید به میزان کافی باشد و از کم یا زیاد دادن آب پرهیز کنید. پس از گذشت ۷ روز سبزه تخم شربتی زیبای شما آماده شده است.

سبزه تخم شربتی را چه زمانی بکاریم؟

بهتر است نه روز مانده به عید نوروز سبزه تخم شربتی بکارید، سبزه تخم شربتی به زمانی بین ۷ تا ۹ روز نیاز دارد تا به یک سبزه پر و زیبا تبدیل شود.

روش کاشت سبزه تخم شربتی ترکیبی

در بالا روش کاشت تخم شربتی ساده را آموزش دادیم، برای کاشت سبزه تخم شربتی ترکیبی می توانید به روش زیر عمل کنید.

مواد مورد نیاز

۱ قاشق غذاخوری شبدر یا کنجد یا ارزن

۲ قاشق چای خوری تخم شربتی

یک چهارم فنجان آب

طرز تهیه

روش کاشت سبزه عید فوری

روش کاشت سبزه عید فوری، بذر شبدر یا… را با تخم شربتی مخلوط کنید و بذرها را خوب بشویید تا تمیز شوند.

ترکیب بذرها را در ظرفی ریخته و به آن آب بیافزایید و اجازه دهید به مدت ۸ ساعت در آب خیس بخورند.

پس از گذشت این مدت بذرها را آبکشی کنید و در ظرفی در دار بریزید.

در ظرف را با یک پارچه توری ببندید تا هوا در ظرف گردش پیدا کند.

ظرف را در جای تاریک قرار دهید.

چند ساعت یک بار آن ها را بررسی کنید و اگر لازم بود آب بدهید.

بعد از گذشت ۳ تا ۴ روز که بذرها شروع به جوانه زن می کنند، آنها را در ظرف اصلی بریزید.

در روش دیگر می توانید بر روی زمینه دلخواه تخم شربتی خیس خورده را و روی آن بذر شبدر بریزید.

روش کاشت سبزه عید فوری، ظرف مورد نظر و مکانی پر نور انتقال دهید.

به جای بذر شبدر می توانید از کنجد و یا ارزن هم استفاده کنید.

بیشتر بخوانید: بهترین زمان کاشت سبزه عید که تا ۱۳ به در سبز بمونه!

دانلود فیلم

ادامه مطلب روش کاشت سبزه تخم شربتی+ زمان کاشت سبزه عید فوری

ساعت پخش سریال‌های عید نوروز و ماه رمضان ۱۴۰۳ تلویزیون

رسانه ملی امسال به دلیل همزمانی ماه مبارک رمضان با نوروز ۱۴۰۳  برای مخاطبان سریال های متنوعی را تدارک دیده است که برخی از این سریال‌ها ساخته شده‌اند یا در مراحل تولید به سر می‌برند. سریال‌های «نون‌خ ۵» به کارگردانی سعید آقاخانی، «رستگاری» به کارگردانی مسعود ده‌نمکی، «هفت سر اژدها» به کارگردانی ابوالقاسم طالبی، «زیرخاکی۴» به کارگردانی جلیل سامان به عنوان گزینه‌های پخش در رمضان و نوروز ۱۴۰۳ درنظر گرفته شده است.

سریال زیرخاکی

«زیرخاکی» به کارگردانی جلیل سامان و تهیه کنندگی رضا نصیری‌نیا که در سال‌های اخیر همواره نامش به عنوان یکی از گزینه‌های نوروزی نیز مطرح شده، یکی از مجموعه‌های پرمخاطب سیما در چند سال گذشته است که ضمن حفظ جذابیت و روایت وقایع مرتبط با انقلاب اسلامی و تاریخ جنگ تحمیلی در قالب کمدی، با توجه به اقتضائات فرهنگی نیز توانسته یک اثر کمدی پرمخاطب را به نمایش بگذارد. سریالی که تاکنون ۳ فصل آن روی آنتن رفته است و مخاطبان آن منتظر پخش فصل چهارم این سریال در رمضان و نوروز ۱۴۰۳ هستند و تصویربرداری سریال «زیرخاکی ۴» در حال انجام است و سریال همزمان با ماه رمضان تا شب‌های قدر هر شب ساعت ۲۲ از شبکه یک سیما پخش می شود.

زیرخاکی

سریال نون‌خ
فصل پنجم سریال کمدی «نون خ» به کارگردانی سعید آقاخانی و تهیه کنندگی مهدی فرجی قرار است با محوریت محیط‌زیست در ۲۵ قسمت در نوروز ۱۴۰۳  پخش شود و در ایام نوروز بعداز شب‌های قدر ساعت ۲۲ پخش خواهد شد.

حمیدرضا آذرنگ، سعید آقاخانی، امیر سهیلی، هومن حاجی‌عبداللهی، سیروس میمنت، مجید یاسر، بیژن بنفشه‌خواه، کاظم نوربخش، نسرین مرادی، هدیه بازوند، سیدعلی صالحی، پاشا جمالی، ندا قاسمی، ماشاالله وروایی و صهبا شرافتی از جمله بازیگران سریال هستند.

نون خ به کارگردانی سعید آقاخانی و نویسندگی امیر وفایی است که از نوروز ۱۳۹۸ از شبکه یک به نمایش درآمد. «نون خ» در اصل مخفف نام نقش اصلی این سریال، نورالدین خانزاده است. تاکنون ۴ فصل از این مجموعه ساخته شده است که در نوروز سال‌های ۱۳۹۸، ۱۳۹۹، ۱۴۰۰ و ۱۴۰۲ از شبکه یک و شبکه تماشا پخش شدند.

نون خ

سریال رستگاری

مجموعه تلویزیونی «رستگاری» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی مسعود ده‌نمکی ویژه ایام ماه مبارک رمضان در ۳۰ قسمت در مرکز سیمافیلم تهیه و تولید شده است و همزمان با ماه رمضان هر شب ساعت ۲۱ از شبکه دو سیما پخش می شود.

در سریال «رستگاری» که در ۳۰ قسمت تهیه شده است، بیش از ۱۰۰ بازیگر صاحب‌نام ایفای نقش می‌کنند که می‌توان به حمیدرضا هدایتی، علیرضا استادی، رامین راستاد، مهدی سلوکی، رامبد شکرآبی، کاوه سماک‌باشی، افشین سنگ‌چاپ، حسن اسدی، ماشاا… شاه‌مرادی‌زاده، اکبر رحمتی، رضا توکلی، محمدرضا رهبری، سراج مالک، محمود مقامی، نفیسه روشن، پوراندخت مهیمن، سولماز حصاری، ساقی زینتی و… اشاره کرد.

رستگاری

یکی از نکات قابل تامل در سریال «رستگاری» این است که ده‌نمکی برای ساخت این سریال سراغ چهره‌های جدید رفته که قبلا ایفای نقش‌های کوتاه داشتند، اما در این سریال نقش‌های بلند را به‌عهده دارند.

هفت سر اژد‌ها

سریال تلویزیونی «هفت سر اژد‌ها» به کارگردانی ابوالقاسم طالبی که نام قبلی آن «طلاق» بود قرار است به‌زودی از شبکه سه پخش شود. این سریال در نوروز و رمضان ۱۴۰۳ هر شب ساعت ۱۹ از شبکه سه پخش خواهد شد.

سریال «هفت سر اژدها» در ژانر پلیسی، سیاسی است. سریال درباره مسائل اجتماعی بحث‌برانگیز و یک درام سیاسی است که به پرونده‌های کلان مفاسد اقتصادی می‌پردازد.

هفت سر اژدها»

از بازیگران این سریال می‌توان به مجید واشقانی، جعفر دهقان، حمید صفت، محمدرضا رهبری، حمید گودرزی، زنده یاد شهرام عبدلی، سروش طاهری، امین زارع، بهارمحمدپور، فاطمه الطافی، مجید رحمتی، مهران مرادی، هدیه رضایی، بهناز پورفلاح، بهزاد اقطایی، حسن ولیخانی، حمیدرضا عرب‌سرخی، رامین یحیی‌زاده، سیدحمید فتوحی، شیلر کی، مینو شیخان، عسل غروی، علیرضا جلیلی و مهدی شاکریان اشاره کرد.

دانلود فیلم

ادامه مطلب ساعت پخش سریال‌های عید نوروز و ماه رمضان ۱۴۰۳ تلویزیون