is_tag

 پیشگیری از سکته‌ی مغزی و افزایش طول عمر با ۸ راه ساده و عملی!

پیشگیری از سکته‌ی مغزی: آشنایی با راه‌های پیشگیری از سکته‌ی مغزی اهمیت زیادی دارد، چرا که این بیماری یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر و از کارافتادگی در سراسر جهان است. سکته‌ی مغزی زمانی اتفاق می‌افتد که عروق خونی مغز مسدود یا پاره شوند. این عروق خونی مسؤولیت انتقال خون و اکسیژن را به سلول‌های مغز بر عهده دارند. درنتیجه، انسداد یا پاره شدن آن‌ها باعث مرگ سلول‌های مغزی می‌شود.

بعضی از عوامل خطر سکته‌ی مغزی مثل بالا رفتن سن و سابقه‌ی خانوادگی بیماری قابل تغییر نیستند. اما شما می‌توانید سایر عوامل خطر را که با سبک زندگی در ارتباط هستند، کنترل کنید. تا انتهای این مطلب سلامت با ما همراه باشید تا درباره‌ی بهترین راه‌ی پیشگیری از سکته‌ی مغزی اطلاعات بیشتری کسب کنید.

بیشتر بخوانید: رقیق کننده طبیعی خون: ۵ غذا برای کاهش لخته شدن خون و خطر سکته

علائم سکته‌ی مغز چیست؟

قبل از بررسی علائم سکته‌ی مغزی بهتر است با انواع مختلف این بیماری آشنا شوید. سکته‌ی مغزی به ۲ دسته‌ی اصلی تقسیم می‌شود:

سکته‌ی مغزی ایسکمیک: سکته‌ی مغزی ایسکمیک زمانی رخ می‌دهد که لخته‌ی خون باعث انسداد رگ می‌شود و انتقال خون و اکسیژن را به مغز مختل می‌کند. ۸۰ درصد موارد ابتلا به سکته‌ی مغزی از نوع ایسکمیک است.
سکته‌ی مغزی هموراژیک: سکته‌ی مغزی هموراژیک زمانی اتفاق می‌افتد که یک رگ خونی در مغز یا نزدیک آن پاره ‌شود.
علاوه بر این، یک نوع سکته‌ی مغزی دیگر هم وجود دارد که به آن حمله‌ی ایسکمیک گذرا (TIA) یا سکته‌ی مغزی خفیف می‌گویند. در این بیماری، جریان خون به‌طور موقت در بخشی از مغز مختل می‌شود. علائم TIA در عرض ۲۴ ساعت برطرف می‌شوند، با این حال مهم است که مراقبت‌های پزشکی را دریافت کنید.

سکته‌ی مغزی اغلب روی افراد تاثیر فوری دارد. رایج‌ترین علائم این بیماری عبارتند از:

مشکل در صحبت کردن
افتادگی یا بی‌حسی صورت
ضعف یا فلج در یک سمت بدن
مشکل در دیدن یا راه رفتن
گیجی
سردرد شدید (سکته‌ی مغزی هموراژیک)
اگر این علائم را در خود یا شخص دیگری مشاهده کردید، فورا با اورژانس تماس بگیرید. اقدام سریع می‌تواند از عوارض طولانی‌مدت و حتی مرگ جلوگیری کند.

راه‌های پیشگیری از سکته‌ی مغزی در خواب و بیداری

عوامل خطر سکته‌ی مغزی به ۲ دسته تقسیم می‌شوند: آن‌هایی که می‌توانید کنترل کنید و آن‌هایی که غیرقابل کنترل هستند. از عوامل خطر غیر‌قابل کنترل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

عوامل ژنتیکی (مانند سابقه‌ی خانوادگی بعضی از بیماری‌ها که خطر سکته‌ی مغزی را افزایش می‌دهند.)
جنسیت (سکته‌ی مغزی تا سن ۸۰ سالگی در مردان شایع‌تر است.)
سن (هر چقدر سن شما بالاتر باشد، احتمال سکته‌ی مغزی بیشتر است.)
نژاد (بعضی از نژادها و قومیت‌ها بیشتر از دیگران در معرض خطر سکته‌ی مغزی هستند.)
خوشبختانه، بسیاری از عوامل خطر مرتبط با سکته‌ی مغزی را می‌توان کنترل کرد یا حداقل تحت تاثیر قرار داد. اصلاح بعضی از جنبه‌های سبک زندگی و دریافت درمان‌های پزشکی مناسب می‌تواند خطر ابتلا به سکته‌ی مغزی را کاهش دهد. در ادامه این موارد را با جزئیات بیشتری بررسی می‌کنیم.

 پیشگیری از سکته‌ی مغزی

۱. از افزایش فشار خون خود جلوگیری کنید

فشار خون طبیعی باید کمتر از ۱۲۰/۸۰ میلی‌متر جیوه باشد. افزایش فشار خون یک عامل خطر مهم برای سکته‌ی مغزی است، به طوری که خطر ابتلا به این بیماری را ۲ تا چهار برابر افزایش می‌دهد. تخمین زده می‌شود که کنترل فشار خون می‌تواند از حدود ۴۰ درصد موارد ابتلا به سکته‌ی مغزی جلوگیری کند.

رعایت نکات زیر به کاهش فشار خون و درنتیجه پیشگیری از سکته‌ی مغزی کمک می‌کند:

مقدار مصرف نمک را در رژیم غذایی خود کاهش دهید.
از خوردن غذاهای پرچرب مانند فست فود و بستنی خودداری کنید.
هر روز چهار تا پنج لیوان میوه و سبزی و چند سروینگ غلات کامل و لبنیات کم‌چرب مصرف کنید.
۲ تا سه بار در هفته ماهی بخورید.
حداقل ۳۰ دقیقه در روز ورزش کنید.
اگر سیگار می‌کشید، برای ترک آن اقدام کنید.
فشار خون خود را به‌طور منظم با دستگاه‌ی فشارسنج اندازه بگیرید.
در صورت نیاز، تحت نظر پزشک از داروهای کاهنده‌ی فشار خون استفاده کنید.

۲. قند خون‌تان را کنترل کنید

دیابت یک عامل خطر مهم برای سکته‌ی مغزی است. در حقیقت، ۲۰ درصد مرگ‌ومیرها در افراد مبتلا به دیابت در اثر سکته‌ی مغزی رخ می‌دهد. چون بالا بودن قند خون به‌مرور زمان به رگ‌های خونی آسیب می‌رساند و احتمال تشکیل لخته‌ را در آن‌ها افزایش می‌دهد.

مدیریت دیابت با تغییر سبک زندگی (افزایش فعالیت بدنی و پیروی از رژیم غذایی مناسب) به کاهش خطر سکته‌ی مغزی کمک می‌کند. بعضی از افراد هم ممکن است برای حفظ قند خون در محدوده‌ی طبیعی به دارو نیاز داشته باشند.

۳. سطح کلسترول خون خود را کاهش دهید

کنترل کلسترول خون فقط به‌معنی کاهش کلسترول بد (LDL) نیست، چرا که افزایش کلسترول خوب (HDL) هم مهم است. در حقیقت، این ۲ نوع کلسترول تاثیر متفاوتی بر سکته‌ی مغزی دارند. بالا بودن LDL خطر ابتلا به سکته‌ی مغزی ایسکمیک را افزایش می‌دهد، در حالی که که پایین بودن HDL یکی از عوامل خطر ابتلا به سکته‌ی مغزی هموراژیک است.

یک رژیم غذایی متعادل که حاوی چربی‌های سالم مانند روغن زیتون، آووکادو، ماهی و آجیل است می‌تواند به حفظ LDL و HDL در محدوده‌ی مناسب کمک کند. بعضی از افراد هم باید از دارو برای کاهش کلسترول و کاهش خطر تجمع پلاک در شریان‌ها استفاده کنند.

۴. از نوشیدن الکل بپرهیزید

پرهیز از مصرف نوشیدنی‌های الکلی یکی از مهم‌ترین توصیه‌ها برای پیشگیری از سکته‌ی مغزی است. چون الکل فشار خون را بالا می‌برد و همان‌طور که می‌دانید فشار خون بالا یکی از عوامل خطر سکته‌ی مغزی است. امروزه روش‌های مختلفی برای ترک الکل وجود دارد که می‌توانید برای انتخاب بهترین گزینه با پزشک صحبت کنید.

۵. سیگار کشیدن را ترک کنید

سیگار از راه‌های مختلف باعث لخته شدن خون می‌شود. برای مثال، خون را غلیظ می‌کند و میزان تجمع پلاک را در رگ‌ها افزایش می‌‌دهد. آمارها نشان می‌دهد که خطر ابتلا به سکته‌ی مغزی ایسکمیک در افراد سیگاری ۲ تا چهار برابر بیشتر از افرادی است که سیگار نمی‌کشند.

خبر خوب این است که وقتی سیگار را ترک کردید، فورا از فواید این کار بهره‌مند می‌شوید. بر اساس تحقیقات، در عرض ۲ تا چهار سال پس از ترک سیگار، خطر سکته‌ی مغزی مرتبط با آن تقریبا به صفر می‌رسد. با این حال، ترک سیگار می‌تواند دشوار باشد. اگر نمی‌توانید به‌تنهایی سیگار کشیدن را کنار بگذارید، با پزشک در مورد نحوه‌ی انجام این کار مشورت کنید.

 پیشگیری از سکته‌ی مغزی

۶. وزن خود را در محدوده‌ی سالم حفظ کنید

اضافه وزن و چاقی از عوامل خطر اصلی سکته‌ی مغزی هستند. چون با سایر بیماری‌هایی که احتمال ابتلا به سکته‌ی مغزی را افزایش می‌دهند، از جمله فشار خون بالا و دیابت، ارتباط دارند. معمولا کارشناسان برای بررسی چاقی از معیاری به‌نام شاخص توده‌ی بدنی (BMI) استفاده می‌کنند. BMI از تقسیم وزن (بر حسب کیلوگرم) بر مجذور قد (بر حسب متر) به دست می‌آید. با این حال، امروزه مشخص شده است که چاقی شکمی یا نسبت دور کمر به دور باسن بیشتر از BMI با سکته‌ی مغزی مرتبط است.

خطر سکته‌ی مغزی در افراد مبتلا به اضافه وزن (BMI بین ۲۵ تا ۲۹/۹) در مقایسه با کسانی که وزن نرمال دارند (BMI بین ۱۸/۵ تا ۲۴/۹) تقریبا ۲۲ درصد بیشتر است. در افراد چاق (BMI بالاتر از ۳۰) احتمال بروز این بیماری ۶۴ درصد بالاتر از افراد با وزن طبیعی است.

حتی چهار تا پنج کیلو کاهش وزن هم می‌تواند برای پیشگیری از سکته‌ی مغزی مفید باشد. تکنیک‌های مختلفی برای کاهش وزن وجود دارد که از مهم‌ترین آن‌‌ها می‌توان به اصلاح رژیم غذایی و فعالیت بدنی منظم اشاره کرد. با این حال، بعضی از افراد برای کمک به کاهش وزن باید دارو مصرف کنند یا حتی جراحی شوند.

۷. خواب را جدی بگیرید

تحقیقات نشان می‌دهد که پایین بودن کیفیت خواب با افزایش خطر سکته‌ی مغزی مرتبط است و به مشکلاتی مانند خستگی، ضعف حافظه و حتی اضطراب و افسردگی منجر می‌شود. از مشکلات خواب مرتبط با سکته‌ی مغزی می‌توان به بی‌خوابی، خواب‌آلودگی بیش از حد در طول روز، آپنه‌ی خواب و… اشاره کرد.

همان‌طور که بی‌خوابی برای سلامتی مضر است، خواب بیش از حد هم می‌تواند به بدن آسیب برساند. بر اساس تحقیقات، کسانی که بیش از ۹ ساعت در شب می‌خوابند در معرض خطر سکته‌ی مغزی هستند. به همین دلیل، توصیه می‌شود که حد اعتدال را رعایت کنید و هر شب هفت تا هشت ساعت بخوابید. اگر به‌تنهایی قادر به انجام این کار نیستید، با پزشک در مورد داروها و تکنیک‌های که به داشتن خواب کافی و باکیفیت کمک می‌کنند، صحبت کنید.

۸. رژیم غذایی سالم داشته باشید

پیروی از رژیم غذایی سالم نه‌تنها به کاهش وزن کمک می‌کند، بلکه می‌تواند روی عوامل خطر مرتبط با سکته‌ی مغزی تاثیر بگذارد. برای مثال:

کاهش مصرف سدیم به کاهش فشار خون کمک می‌کند. سدیم در نمکی که به غذاها اضافه می‌کنید، تنقلات شور و غذاهای کنسروی به‌وفور یافت می‌شود.
افزایش مصرف چربی‌های سالم مانند ماهی و روغن زیتون می‌تواند سطح کلسترول خون را بهبود بخشد.
محدود کردن مصرف قند با کنترل آسان‌تر قند خون مرتبط است.
برای کاهش وزن لازم نیست روی شمارش کالری تمرکز کنید. در عوض، غذاهای سالم مثل میوه‌ها و سبزیجات تازه، حبوبات، غلات کامل، ماهی و مرغ بخورید و میزان مصرف گوشت قرمز و غذاهای فرآوری‌شده را کاهش دهید.

بیشتر بخوانید: ۵ اولین علائم سکته مغزی که نادیده می گیریم و نمیدانیم!

دانلود فیلم

دانلود سریال آمرلی

سریال جنگل آسفالت

ادامه مطلب  پیشگیری از سکته‌ی مغزی و افزایش طول عمر با ۸ راه ساده و عملی!

۵ اولین علائم سکته مغزی که نادیده می گیریم و نمیدانیم!

علائم سکته مغزی: براساس گزارشات یکی از اصلی ترین دلایل مرگ و میر در کشورهای پیشرفته سکته مغزی است، نوعی سکته که پیش از آمدن نشانه هایی در بدن فرد از خود بروز می دهد که ما آن را در غالب اولین علائم سکته مغزی در ادامه این بخش از سلامت خواهیم گفت. سکته خفیف و شدید هر دو علائم مشابهی دارند. حدود ۹۰ درصد از کل موارد سکته مغزی از نوع سکته ایسکمیک هستند.

بیشتر بخوانید: علائم و نشانه های سکته مغزی + درمان و کاهش ابتلا به سکته مغزی

انواع سکته مغزی

 سکته مغزی ایسکمیک

این نوع سکته زمانی رخ می دهد که سرخرگی که خون را به مغز می رساند، بسته شود. بسته شدن رگ خونی  علل گوناگونی مانند رسوب چربی ها در شریان ها (آترواسکلروز)، بی نظمی ضربان قلب و ایجاد یک لخته خون  دارد.

 سکته مغزی هموراژیک

این نوع سکته زمانی رخ می دهد که یک رگ خونی در مغز پاره شود و باعث خونریزی در مغز شود.

حمله ایسکمیک گذرا

علائم سکته مغزی، گرفتگی رگ خونی باعث می شود یک سکته مغزی ناقص رخ می دهد. این حمله ایسکمی گذرا باعث آسیب دائمی مغز نمی شود اما علائمی را ایجاد می کند که چند دقیقه و یا حتی چند ساعت طول می کشند پس نباید از این حالت چشم پوشی کنید. با دانستن علائم سکته ی خفیف درمان را هرچه سریعتر شروع کنید زیرا از هر سه نفری که دچار سکته خفیف می شوند تقریبا ۱ نفر سکته مغزی را تجربه می کند.

اولین علائم سکته مغزی در زنان و مردان

نشانه هایی که در زیر به آنها اشاره می شود اولین علائم سکته مغزی است که احتمالا فرد آنها را نادیده می گیرد یا با مشکل جسمی دیگر اشتباها مرتبط می سازد.

علائم سکته مغزی

۱. سردردی شبیه سردرد میگرن

علائم سکته مغزی، رالف پروفسور مغز و اعصاب دانشگاه میامی می گوید :سردردهای میگرنی می تواند زمینه ساز سکته مغزی باشد چون همان نشانه های اعصاب را دارد به همین منظور به افرادمبتلا می گوییم این بیماری را مثل سکته مغزی جدی گرفته و درمان کنند.

نشانه های میگرن

ضربان های کند و قوی

درد ضربان دار ۸۵ درصد

حساسیت به نور۸۰ درصد

حساسیت به صدا ۷۶درصد

حالت تهوع ۷ درصد

درد در یک طرف سر ۵۹ درصد

تغییرات بینایی

تاری دید ۴۴ درصد

استفراغ ۲۹ درصد

۲.آفازی یا مشکل در تکلم

همانطور که می دانید آمریکا و خیلی از کشورهای دیگر درحال برخورد با بیماری های واگیردار و تجویز نامناسب داروها توسط پزشکان هستند؛ سالهاست که در دنیای امروزی با پزشکان به دلیل تجویز زیاد دارو مشکل داریم، لکنت زبان عوارض خیلی از داروهاست و بسیاری افراد به دلیل تجویز پزشک به مرور دچار لکنت زبان شده اند اما اگر لکنت زبان یک مشکل پس از مصرف دارو نیست سریعا به پزشک مراجعه کنید مخصوصا اگر با علائم دیگر مرتبط با سکته همراه باشد.

افرادی که دچار حمله ی گذرا ایسکمیک می شوند، ممکن است به طور موقت قادر به صحبت کردن نباشند یا نتوانند به درستی کلمات را بیان کنند. از دیگر مشکلات تکلم و صحبت کردن، مشکل در درک و فهمیدن صحبت دیگران است. مشکل در صحبت کردن نشان می دهد که انسداد در عروق نیمکره ی غالب مغز اتفاق افتاده است.

۳.خستگی ناگهانی

نقص های شناختنی ناگهانی در جامعه پرسرعت امروزی رایج است، ساعت های زیادی راکارمی کنیم و حتی زمانی که مسافرت میرویم مسئولیت های بیشتری رابه عهده داریم؛ خستگی موجب زایش مشکلات فکری می شود با این حال اختلال شناختی آشکارا قابل توجه است. دکتر برینگتون اضافه می کند در این شرایط و افزایش موج خستگی ممکن است هر بار به کلمه هایی که فراموش کرده اید و می خواهید بگویید فکر کنید اما خیلی طول نمی کشد که نمی توانید فکرکنید تا چیزی بگویید و همان کلمات را به زبان بیاورید.

۴. بی حسی

علائم سکته مغزی، بعد از اینکه از خواب بیدار شدید غیرمعمول نیست که یک یاد و اندام خواب رفته شده باشد که به عنوان عصب فشرده شناخته می شود اما اگر تجربه بی حسی یا ضعف طولانی مدت را در یک طرف بدن دارید و می خواهید از زیاد شدن آن جلوگیری کنید سعی کنید همزمان دست خود را بالا ببرید اگر یک دست بیفتد ممکن است علائم سکته را داشته باشید.

۵.مشکلات بینایی

علائم سکته مغزی، خستگی باعث اختلال در بینایی می شود همچنین کهولت سن و نزدن عینک یکی از مشکلات در بینایی است اما این ضعف بینایی اگر با مشکلات دیداری مثل گیجی، دوبینی، از بین رفتن نور چشم همراه شود نشانه سکته مغزی است. این اختلال با نام amaurosis fugax نیز شناخته می شود که در آن بینایی فرد در یک یا دو چشم به طور ناگهانی از بین رفته یا مختل می شود. این اتفاق ممکن است برای چند ثانیه یا دقیقه طول بکشد و از بین برود.

علائم سکته مغزی

علائم سکته خفیف چیست؟

شایعترین علائم سکته خفیف عبارتند از :

دیزاتری یا ضعف عضلات مربوط به صحبت کردن

گیجی

مشکلات تعادلی

مور مور شدن

کاهش سطح هوشیاری

سرگیجه

بیهوش شدن

حس غیرطبیعی چشایی و بویایی

ضعف یا بی حسی در یک سمت از بدن یا صورت

زمان بروز علائم سکته مغزی چه باید کرد؟

علائم سکته مغزی را نادیده نگیرید و معطل نکنید. هر یک دقیقه حیاتی است، پس فورا خودتان را به پزشک برسانید.

اگر بیش از چند دقیقه یکی یا چند تا از علائم سکته مغزی را داشتید، به اورژانس (۱۱۵) زنگ بزنید.

بیشتر بخوانید: رقیق کننده طبیعی خون: ۵ غذا برای کاهش لخته شدن خون و خطر سکته

دانلود فیلم

ادامه مطلب ۵ اولین علائم سکته مغزی که نادیده می گیریم و نمیدانیم!

نکاتی درباره فلج مغزی در نوزادان


نکاتی درباره فلج مغزی در نوزادان

اگرچه فلج مغزی بلافاصله تشخیص داده نمی‌شود متخصصان نوزادان اغلب می‌توانند علائم آسیب عصبی در نوزاد تازه متولد شده را بر اساس نتایج آزمایشاتی که بلافاصله پس از تولد نوزاد انجام شده است تشخیص دهند.

آزمایش فلج مغزی در نوزادان تازه متولد شده به چه صورت است؟

اگرچه فلج مغزی بلافاصله تشخیص داده نمی‌شود متخصصان نوزادان اغلب می‌توانند علائم آسیب عصبی در نوزاد تازه متولد شده را بر اساس نتایج آزمایشاتی که بلافاصله پس از تولد نوزاد انجام شده است تشخیص دهند.

متخصصان نوزادان با مداخله زودهنگام فوراً هرگونه نیاز پزشکی را که یک نوزاد دارد برطرف می‌کنند. آزمایشات تشخیصی اضافی ممکن است برای حمایت از تشخیص فلج مغزی یا رد سایر شرایطی که ممکن است علائم مشابهی را ایجاد کنند مورد استفاده قرار گیرد. هیچ آزمایش واحدی وجود ندارد که تشخیص فلج مغزی را تأیید کند.

معاینه بدنی:

پزشکان بلافاصله پس از تولد نوزاد یک معاینه فیزیکی و عصبی سریع اما کامل انجام می‌دهند. آنها علائم حیاتی شامل ضربان قلب، رفلکس گاز، رفلکس چشم و توانایی مکیدن و بلع نوزاد را ارزیابی می‌کنند. پزشکان همچنین از یک معاینه فیزیکی برای یافتن علائم دیگر مشکلات عصبی مانند کاهش ضربان قلب، افزایش یا کاهش تون عضلانی، رفلکس‌های ضعیف ماهیچه‌ها و مشکل تنفس یا گریه استفاده می‌کنند.

آزمایش در نوزادان، کودکان نوپا و کودکان چگونه انجام می‌شود؟

بسیاری از نوزادان بلافاصله علائم فلج مغزی را نشان نمی‌دهند. اگر نوزاد یا کودک نوپا از مراحل عادی عقب بماند یا کنترل ضعیفی بر حرکت ماهیچه‌ها داشته باشد پزشکان ممکن است ارزیابی توسط متخصص را توصیه کنند. متخصصان ارتوپد اطفال، متخصصان مغز و اعصاب، پزشکان و سایر متخصصان ممکن است در تشخیص نقش داشته باشند. اکثر کودکان مبتلا به فلج مغزی در سه سالگی تشخیص داده می‌شوند.

نکاتی درباره فلج مغزی در نوزادان

معاینه بدنی:

اغلب پزشکان می‌توانند فلج مغزی را در نوزاد، کودک نوپا یا کودک بر اساس جزئیات مربوط به تولد نوزاد تشخیص دهند. متخصصان اطفال نوزاد، کودک نوپا یا کودک شما را از نظر تن عضلانی کم و شواهدی از اسپاسم در باسن، زانو، مچ پا، شانه‌ها، آرنج‌ها و مچ دست با دقت بررسی می‌کنند.

سی تی اسکن:

سی تی اسکن از اشعه ایکس برای گرفتن یک سری عکس از مغز استفاده می‌کند. که تصاویری دو و سه بعدی با جزئیات بسیار بالا ایجاد می‌کند و ممکن است صدمه‌ای به نواحی مغز مرتبط با تعادل و حرکت نشان دهد.

اسکن MRI:

در اسکن MRI از میدان‌های مغناطیسی، امواج رادیویی و فناوری تصویربرداری رایانه ای برای ایجاد تصاویر دقیق از بافت‌های مغز استفاده شود. اسکن MRI ممکن است علائم قابل مشاهده آسیب مغزی را نشان دهد.

آزمایش ژنتیک:

گاهی اوقات علائم و نشانه‌های فلج مغزی بسیار شبیه علائم یک اختلال عصبی عضلانی ژنتیکی مانند دیستروفی عضلانی است. برای اطمینان از تشخیص دقیق متخصصین ژنتیک و متخصص مغز و اعصاب کودکان می‌توانند ارزیابی ژنتیکی کاملی را با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته ارائه دهند که ممکن است یک بیماری را شناسایی کرده و به درمان کمک کند.

منبع: ninisite.com

ادامه مطلب نکاتی درباره فلج مغزی در نوزادان