وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با حضور در برنامه بسته پیشنهادی شبکه دو سیما به سوالات این برنامه درباره فرهنگ و هنر کشور پاسخ داد. محمدمهدی اسماعیلی در پاسخ به دلیل پذیرفتن مسئولیت در وزارت فرهنگ گفت: من شروع کارم از سازمان صدا و سیما بود. قریب به ۱۴ سال در صداوسیما فعالیت داشتم و اساسا در حوزه فرهنگ فعالیت داشتم. بعد از آن به دانشگاه تهران منتقل شدم و عضو هیئت علمی این دانشگاه شدم.
وی افزود: من مقطع دکترا را از پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اخذ کرده‌ام و در همه این ایام مدیرمسئول نشریه بوده‌ام. همچنان هم مدیر مسئول یک فصل‌نامه هستم، سردبیر بوده‌ام، فعال رسانه‌ای بودم و تمام سوابق شغلی بنده مرتبط با حوزه فرهنگ، هنر و رسانه است. همچنین سال‌ها عضو شورای پژوهشی مرکز موسیقی صداوسیما نیز بوده‌ام.
اسماعیلی ادامه داد: سازمان صداوسیما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خیلی به هم نزدیک هستند. صداوسیما مرکزیت تولید و پخش دارد و وزارت فرهنگ مرکزیت تنظیم‌گری و تولید محتوا دارد.
وزیر فرهنگ تاکید کرد: از دوره فعالیت رئیس جمهور در آستان قدس به‌عنوان رئیس دفتر فرهنگ اجتماعی آستان قدس بودم و در قوه قضاییه باز در همین جایگاه فرهنگی خدمت کرده‌ام.
وی گفت: بنده یک‌دوره هم که در استانداری فعالیت می‌کردم معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی بودم و آنجا قرارگاه فرهنگی را در استان اصفهان راه‌اندازی کردیم که منشا خیر و برکاتی شد و تا امروز نیز استمرار دارد.
اسماعیلی افزود: من به جز وزارت فرهنگ برای جایگاه دیگری در حوزه‌های وزارتی تمایل نداشتم و تشخیص رئیس‌جمهور بود که در این وزارتخانه فعالیت کنم.
وی در ادامه تصریح: در وزارت فرهنگ خیلی حرکت‌های روبه‌جلو را آغاز کردیم. برای مثال در بنیاد سینمایی فارابی المپیاد شناسایی استعدادهای جوان را راه‌اندازی کردیم و در حوزه فیلم‌نامه نویسی، مدرسه فیلم‌نامه نویسی راه‌اندازی شده است.
وزیر فرهنگ توضیح شبهات به وجود آمده در مورد تعداد شرکت کنندگان در کنسرت‌های داخل کشور گفت: اجرا‌های بالای هزار و ۲۰۰ نفر را معاونت هنری وزارت فرهنگ آمار می‌دهد که بالای هزار و ششصد مجوز اجرا صادر شده است.
وی تاکید کرد: اجرا‌های کمتر از هزار و ۲۰۰ نفر را ادارات کل استانی مجوز صادر می‌کنند و آمار آن را ارائه می‌دهد.
اسماعیلی تصریح کرد: این آمار را بنده از اردیبهشت ماه در چندین مصاحبه گفته‌ام تا اینکه در یک‌جلسه پرسش و پاسخ دانشجویی این آمار را ارائه دادم و یک خبرنگار این مطلب را با عبارات مبهم نوشته بود که بلافاصله بعد از مطرح شدن شایعات صدای بنده در آن جلسه را منتشر کردیم.
وزیر فرهنگ گفت: نقد موهبت است، یک نقد یا صحیح است که باید اصلاحات لازم براساس آن صورت گیرد یا صحیح نیست که باید در مورد آن توضیح داده شود؛ البته اگر نقد وارد حوزه تخریب شود و نوعی اشاعه کذب به وجود بیاید بحث دیگری است که به ندرت رخ می‌دهد.
وی افزود: به جامعه رسانه‌ای کاملا اعتماد دارم. زمانی که نمایشگاه رسانه‌ها قرار بود برگزار شود عده‌ای از دوستان می‌گفتند که در این بستر از دولت انتقاد می‌شود و من هم گفتم اصولا می‌خواهم این کار را انجام دهم تا انتقاد صورت گیرد.
عضو‌شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه آقای رئیس جمهور محکم از این مسأله حمایت و خیلی ما را تشویق کردند، ادامه داد: اخبار مختلف و نقد‌ها را بررسی می‌کنم تا جایی که گاهی اوقات شخصا تماس میگیرم و تشکر می‌کنم، غالبا تلاش می‌کنم اگر این نقد‌ها صحیح باشد به آن‌ها عمل کنم.
وزیر فرهنگ گفت: کارگردان برجسته تئاتر به من نامه‌ای نوشت و از موضوعی انتقاد کرد و بلافاصله ممنوعیت چند موضوع را با نامه ایشان برطرف کردم، این موارد را رسانه‌ای نمی‌کنم تا کسی احساس نکند استفاده تبلیغاتی صورت می‌گیرد.
اسماعیلی در مورد امکان بازگشت خواننده خارج از کشور در صورتی که برخی از هنرمندان داخل کشور با محدودیت مواجه هستند، گفت: برای هنرمندان داخل کشور مشکلی برای عدم کار ایجاد نشده است مگر کسانی که خودشان این مسأله را انتخاب کرده‌اند. به عنوان مثال فردی گفته بود که قانون جمهوری اسلامی را رعایت نمی‌کنیم؛ رعایت پوشش قانون است، اگر کسی قانون را رعایت کند، هر سلیقه‌ای داشته باشد هم برایش مشکلی پیش نمی‌آید.
وی با بیان اینکه در جشنواره امسال برخی از دوستان که شاید در سال گذشته هم دچار مشکلاتی بودند آمدند و از آن‌ها استقبال کردیم، افزود: باید قانونی که مورد احترام همه است را قبول کنیم و گرنه از نظر ما افراد در چارچوب قانون هیچ محدودیتی ندارند.
وزیر فرهنگ در پاسخ به سوالی در مورد چرایی لغو برخی از اجرا‌های هنری، گفت: سالی ده هزار مجوز تئاتر می‌دهیم و در اجرا‌های صحنه‌ای در مجموع بیش از دو مورد شاهد چنین مسأله‌ای نبودیم.
در سند موسیقی تصریح شده هر مجوزی که وزارت فرهنگ صادر می‌کند باید عملی شود
اسماعیلی تصریح کرد: همان یک موردی هم که دچار مشکل می‌شود من به عنوان وزیر فرهنگ در دولتی که ریاست آن برعهده فردی قانون‌مدار است، در اجرای قانون با هیچ کس مسامحه ندارم و به همین دلیل در سند موسیقی تصریح شده هر مجوزی که وزارت فرهنگ صادر می‌کند باید عملی شود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: به خاطر ایستادگی در اجرای قانون شاید منتقدانی از افراد دارای گرایش‌های سیاسی متفاوت از خودمان داشته باشیم، اما منتقدان با گرایش سیاسی نزدیک به تفکرات خودمان از سایرین بیشتر هستند.
وزیر فرهنگ با بیان اینکه به عنوان مسئول حوزه فرهنگ و هنر برای حمایت از هنرمندان و قانون محکم ایستاده ام، تصریح کرد: هنرمند محترمی بوده که دچار مشکلی حاد شده و خودم به دنبال حل مشکلش بودم و با وجود اینکه خارج از دستگاه ما بوده است آن را برطرف کردم، در وزارت فرهنگ بنا داریم به هنرمندان کمک کنیم و از اهالی فرهنگ و هنر می‌خواهم که در چارچوب قانون عمل کنند.
اسماعیلی در پاسخ به سوالی در مورد اینکه مشاهده چه فیلم‌هایی را به مردم توصیه می‌کنید، گفت: تماشای همه فیلم‌هایی که مجوز گرفته اند را توصیه می‌کنم. در جشنواره فیلم فجر فیلم‌های مجنون و پروین را دیدم که برای خانواده‌ها خوب است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تاکید کرد: در فروش سینما در حال رسیدن به عدد هزار و دویست میلیارد تومان هستیم، از طرفی تعداد بینندگان سینما در حال رسیدن به عدد سی میلیون نفر است و تعداد سینما‌ها در سراسر کشور دوبرابر شده است.
ادامه مطلب شفاف‌سازی درباره شبهات شرکت‌کنندگان در کنسرت‌ها/ امکان بازگشت هنرمندان وجود دارد
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با حضور در برنامه بسته پیشنهادی شبکه دو سیما به سوالات این برنامه درباره فرهنگ و هنر کشور پاسخ داد. محمدمهدی اسماعیلی در پاسخ به دلیل پذیرفتن مسئولیت در وزارت فرهنگ گفت: من شروع کارم از سازمان صدا و سیما بود. قریب به ۱۴ سال در صداوسیما فعالیت داشتم و اساسا در حوزه فرهنگ فعالیت داشتم. بعد از آن به دانشگاه تهران منتقل شدم و عضو هیئت علمی این دانشگاه شدم.
وی افزود: من مقطع دکترا را از پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اخذ کرده‌ام و در همه این ایام مدیرمسئول نشریه بوده‌ام. همچنان هم مدیر مسئول یک فصل‌نامه هستم، سردبیر بوده‌ام، فعال رسانه‌ای بودم و تمام سوابق شغلی بنده مرتبط با حوزه فرهنگ، هنر و رسانه است. همچنین سال‌ها عضو شورای پژوهشی مرکز موسیقی صداوسیما نیز بوده‌ام.
اسماعیلی ادامه داد: سازمان صداوسیما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خیلی به هم نزدیک هستند. صداوسیما مرکزیت تولید و پخش دارد و وزارت فرهنگ مرکزیت تنظیم‌گری و تولید محتوا دارد.
وزیر فرهنگ تاکید کرد: از دوره فعالیت رئیس جمهور در آستان قدس به‌عنوان رئیس دفتر فرهنگ اجتماعی آستان قدس بودم و در قوه قضاییه باز در همین جایگاه فرهنگی خدمت کرده‌ام.
وی گفت: بنده یک‌دوره هم که در استانداری فعالیت می‌کردم معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی بودم و آنجا قرارگاه فرهنگی را در استان اصفهان راه‌اندازی کردیم که منشا خیر و برکاتی شد و تا امروز نیز استمرار دارد.
اسماعیلی افزود: من به جز وزارت فرهنگ برای جایگاه دیگری در حوزه‌های وزارتی تمایل نداشتم و تشخیص رئیس‌جمهور بود که در این وزارتخانه فعالیت کنم.
وی در ادامه تصریح: در وزارت فرهنگ خیلی حرکت‌های روبه‌جلو را آغاز کردیم. برای مثال در بنیاد سینمایی فارابی المپیاد شناسایی استعدادهای جوان را راه‌اندازی کردیم و در حوزه فیلم‌نامه نویسی، مدرسه فیلم‌نامه نویسی راه‌اندازی شده است.
وزیر فرهنگ توضیح شبهات به وجود آمده در مورد تعداد شرکت کنندگان در کنسرت‌های داخل کشور گفت: اجرا‌های بالای هزار و ۲۰۰ نفر را معاونت هنری وزارت فرهنگ آمار می‌دهد که بالای هزار و ششصد مجوز اجرا صادر شده است.
وی تاکید کرد: اجرا‌های کمتر از هزار و ۲۰۰ نفر را ادارات کل استانی مجوز صادر می‌کنند و آمار آن را ارائه می‌دهد.
اسماعیلی تصریح کرد: این آمار را بنده از اردیبهشت ماه در چندین مصاحبه گفته‌ام تا اینکه در یک‌جلسه پرسش و پاسخ دانشجویی این آمار را ارائه دادم و یک خبرنگار این مطلب را با عبارات مبهم نوشته بود که بلافاصله بعد از مطرح شدن شایعات صدای بنده در آن جلسه را منتشر کردیم.
وزیر فرهنگ گفت: نقد موهبت است، یک نقد یا صحیح است که باید اصلاحات لازم براساس آن صورت گیرد یا صحیح نیست که باید در مورد آن توضیح داده شود؛ البته اگر نقد وارد حوزه تخریب شود و نوعی اشاعه کذب به وجود بیاید بحث دیگری است که به ندرت رخ می‌دهد.
وی افزود: به جامعه رسانه‌ای کاملا اعتماد دارم. زمانی که نمایشگاه رسانه‌ها قرار بود برگزار شود عده‌ای از دوستان می‌گفتند که در این بستر از دولت انتقاد می‌شود و من هم گفتم اصولا می‌خواهم این کار را انجام دهم تا انتقاد صورت گیرد.
عضو‌شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه آقای رئیس جمهور محکم از این مسأله حمایت و خیلی ما را تشویق کردند، ادامه داد: اخبار مختلف و نقد‌ها را بررسی می‌کنم تا جایی که گاهی اوقات شخصا تماس میگیرم و تشکر می‌کنم، غالبا تلاش می‌کنم اگر این نقد‌ها صحیح باشد به آن‌ها عمل کنم.
وزیر فرهنگ گفت: کارگردان برجسته تئاتر به من نامه‌ای نوشت و از موضوعی انتقاد کرد و بلافاصله ممنوعیت چند موضوع را با نامه ایشان برطرف کردم، این موارد را رسانه‌ای نمی‌کنم تا کسی احساس نکند استفاده تبلیغاتی صورت می‌گیرد.
اسماعیلی در مورد امکان بازگشت خواننده خارج از کشور در صورتی که برخی از هنرمندان داخل کشور با محدودیت مواجه هستند، گفت: برای هنرمندان داخل کشور مشکلی برای عدم کار ایجاد نشده است مگر کسانی که خودشان این مسأله را انتخاب کرده‌اند. به عنوان مثال فردی گفته بود که قانون جمهوری اسلامی را رعایت نمی‌کنیم؛ رعایت پوشش قانون است، اگر کسی قانون را رعایت کند، هر سلیقه‌ای داشته باشد هم برایش مشکلی پیش نمی‌آید.
وی با بیان اینکه در جشنواره امسال برخی از دوستان که شاید در سال گذشته هم دچار مشکلاتی بودند آمدند و از آن‌ها استقبال کردیم، افزود: باید قانونی که مورد احترام همه است را قبول کنیم و گرنه از نظر ما افراد در چارچوب قانون هیچ محدودیتی ندارند.
وزیر فرهنگ در پاسخ به سوالی در مورد چرایی لغو برخی از اجرا‌های هنری، گفت: سالی ده هزار مجوز تئاتر می‌دهیم و در اجرا‌های صحنه‌ای در مجموع بیش از دو مورد شاهد چنین مسأله‌ای نبودیم.
در سند موسیقی تصریح شده هر مجوزی که وزارت فرهنگ صادر می‌کند باید عملی شود
اسماعیلی تصریح کرد: همان یک موردی هم که دچار مشکل می‌شود من به عنوان وزیر فرهنگ در دولتی که ریاست آن برعهده فردی قانون‌مدار است، در اجرای قانون با هیچ کس مسامحه ندارم و به همین دلیل در سند موسیقی تصریح شده هر مجوزی که وزارت فرهنگ صادر می‌کند باید عملی شود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: به خاطر ایستادگی در اجرای قانون شاید منتقدانی از افراد دارای گرایش‌های سیاسی متفاوت از خودمان داشته باشیم، اما منتقدان با گرایش سیاسی نزدیک به تفکرات خودمان از سایرین بیشتر هستند.
وزیر فرهنگ با بیان اینکه به عنوان مسئول حوزه فرهنگ و هنر برای حمایت از هنرمندان و قانون محکم ایستاده ام، تصریح کرد: هنرمند محترمی بوده که دچار مشکلی حاد شده و خودم به دنبال حل مشکلش بودم و با وجود اینکه خارج از دستگاه ما بوده است آن را برطرف کردم، در وزارت فرهنگ بنا داریم به هنرمندان کمک کنیم و از اهالی فرهنگ و هنر می‌خواهم که در چارچوب قانون عمل کنند.
اسماعیلی در پاسخ به سوالی در مورد اینکه مشاهده چه فیلم‌هایی را به مردم توصیه می‌کنید، گفت: تماشای همه فیلم‌هایی که مجوز گرفته اند را توصیه می‌کنم. در جشنواره فیلم فجر فیلم‌های مجنون و پروین را دیدم که برای خانواده‌ها خوب است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تاکید کرد: در فروش سینما در حال رسیدن به عدد هزار و دویست میلیارد تومان هستیم، از طرفی تعداد بینندگان سینما در حال رسیدن به عدد سی میلیون نفر است و تعداد سینما‌ها در سراسر کشور دوبرابر شده است.
ادامه مطلب شفاف‌سازی درباره شبهات تعداد شرکت‌کنندگان در کنسرت‌ها/ امکان بازگشت هنرمندان وجود دارد
سعید محمودی ازناوه هنرمند عکاس و دبیر بخش عکس شانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر درمورد این دوره از جشنواره گفت: تعدد آثار در بخش عکس در تمامی جشنواره‌های هنری کشور و سراسر دنیا در مقایسه با دیگر بخش‌ها بیشتر است و امسال، ۲۳۱۵ فایل عکس از هنرمندان عکاس شرکت کننده دریافت کردیم و این نشان دهنده زیاد بودن تعداد آثار بوده است و هیأت داوران شایسته ما زمان زیادی برای داوری این بخش اختصاص دادند.
دبیر بخش عکاسی شانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر تصریح کرد: از میان ۶۸۴ عکاس، ۶۴ عکاس با ۸۴ اثر به جشنواره هنرهای تجسمی امسال راه پیدا کردند و بخشی از آثار به صورت مجموعه و بخشی هم به صورت تک عکس هستند. اما آن چه که در خور توجه است این است که کیفیت حضور شرکت کنندگان و آثارشان به این جشنواره بسیار مهم بود. چون شورای سیاست گذاری جشنواره، دبیر کل و برگزارکنندگان از افراد شایسته‌ای دعوت به عمل آوردند و این موضوع در تمامی رشته‌ها محسوس بود و شاید بخشی از استقبال بالای شرکت کنندگان به خاطر حضور داوران بود و امسال، فراخوان کلی داشتیم و بخشی هم به عکاسی اختصاص داده شده بود.
محمودی ازناوه مطرح کرد: بنده فکر می‌کنم اگر به صورت تخصصی در جشنواره تجسمی فجر و در دل جشن‌های انقلاب عکس وجود داشته باشد و مثل جشنواره فیلم فجر، جشنواره تخصصی عکس داشته باشیم آن وقت جشنواره بین المللی عکس فجر است و می‌توان به صورت تفکیک شده بخش‌های مختلف عکس داشته باشیم. اما از آن جایی که هنرهای تجسمی شاخه‌های مختلف دارد اگر قرار باشد رشته‌ها به صورت تخصصی باشند عکاسی هم می‌تواند مثل خوشنویسی تخصصی‌تر باشد و هنرمندان این حوزه هم، این توقع را دارند.
دبیر بخش عکاسی جشنواره هنرهای تجسمی فجر افزود: جشنواره‌ها ذیل سیاست‌های شورای سیاست گذاری فعالیت می‌کنند و بودجه‌هایی به آن‌ها اختصاص داده می‌شود و ما هم به عنوان عکاس از این موضوع استقبال می‌کنیم تابه صورت گسترده‌تر اجرا شود. اما این که بخواهیم فقط مجموعه عکس یا تک عکس باشد باید هر دو بخش باشند. زیرا عکاس خوبی داریم که کارش مجموعه عکس یا تک عکس نیست. البته خیلی از هنرمندان خوب ما در بخش مجموعه عکس، اثر می‌فرستند، ولی با شاخصه‌های موردنظر آشنا نیستند و اگر بتوان کارگروه‌هایی تشکیل داد و کارگاه‌های تخصصی برگزار کرد حداقل برای عکاسان راه پیدا کرده به بخش نمایشگاه می‌تواند مطلوب باشد.
ادامه مطلب کیفیت حضور شرکت‌کنندگان در جشنواره هنرهای تجسمی فجر مهم است
مسعود زنده روح کرمانی، دبیر هنری شانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر در رابطه با این دوره از جشنواره هنرهای تجسمی فجر بیان کرد: هر جشنواره‌ای بر اساس ایده و فکر اولیه‌ای که مجموعه شورای سیاست گذاری، دبیر کل و دبیر هنری دارند برای نمایش آثار خود طراحی انجام می‌دهد و بدنبال آن، بر اساس آثار، چیدمان خود را پیش می‌برد و به نظرم، امسال به جز این که بخش‌های ده گانه هنرهای تجسمی را داریم، می‌توان گفت حداقل دو سه بخش بسیار جدید نیز، به جشنواره هنرهای تجسمی فجر اضافه کردیم.
دبیر هنری شانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی با اشاره به بخش‌های اضافه شده به این دوره از جشنواره گفت: بخش علمی نه به شکل نشست‌های تخصصی و لزوماً طبق پایان نامه‌های علمی تولید شده در دانشگاه‌ها چه در مقطع کارشناسی ارشد و چه دکترا در زمینه هنرهای تجسمی، طراحی فرهنگ محور یعنی استفاده از اثر تجسمی برای خلق اثر هنری که بتوان تکثیر کرده و از آن در منزل مردم استفاده کرد، دیوارنگاره‌های شهری که اصولاً کار تجسمی؛ نقاشی، تصویرسازی، عکاسی و… هستند، بخش فیلم که سال‌ها در این زمینه برگزار نمی‌شد، ناشران هنرهای تجسمی که هیچ زمانی دیده نشده اند در حالی که ناشران بسیار زیادی در زمینه هنرهای تجسمی وجود دارند که هم از لحاظ نظری و هم از نظر بصری در حال فعالیت هستند همگی مواردی اند که امسال به این دوره از جشنواره هنرهای تجسمی فجر اضافه شدند و همین ویژگی باعث می‌شود که فقط به بخش تجسمی نگاه نکنیم و به بازار هنرهای تجسمی هم توجه کنیم.
زنده روح کرمانی تصریح کرد: بنده می‌خواستم مجموعه کار‌هایی که به هم نزدیک هستند را با هم ترکیب کنیم. مثل این که نقاشی با تصویرسازی و خوشنویسی و نگارگری و عکس و پوستر را با هم ترکیب کنیم. اما به نظر بنده، هنوز زود است که بخواهیم تا این حد جدی به این سمت برویم و هنوز فکر می‌کنم واکنش‌ها وجود دارند و باید به مرور به این سمت برویم. زیرا هنر فرقی نمی‌کند عکس، نقاشی، خوشنویسی، تصویرسازی، پوستر و… باشد و هیچ تفاوتی ندارند چراکه هنر، هنر است و همه این گرایش‌ها از یک جنس هستند و فقط مدیای آن تفاوت دارد؛ به‌طوری که یک نفر با رنگ و بوم و دیگری با دوربین خود، کار می‌کند و به هر حال، خروجی یک اثر است. به همین دلیل، امسال تقریباً گرایش‌های هنری را به یکدیگر نزدیک کردیم و هیچ یک از هنر‌ها با هم تفاوتی ندارند و مهم آثار هستند که کنار هم چیده شوند.
دبیر هنری شانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر افزود: جذابیت یک جشنواره به این است که به همه موارد توجه شود نه این که فکر کنیم ما به دنبال اقلیم‌ها یا نگاه‌های متفاوت هستیم و آن چه که به دستمان رسیده، این فضا را به وجود آورده است و اگر فضایی برای هنرمند ایجاد شود که در جشنواره حضور پیدا کند آن موقع، تنوع اقلیم، فکر، نگاه متفاوت را می‌توان مشاهده کرد و این اتفاق بستگی به شرکت کننده دارد.
اگر بتوانیم فضا را برای شرکت کننده‌های جشنواره هنرهای تجسمی مساعد کنیم به آن هدف خواهیم رسید که دیدگاه‌ها و نگاه‌ها و فضا‌های مختلف را در کنار هم داشته باشیم و این فضا در این دوره از جشنواره هنرهای تجسمی به وجود آمد و تیم انتخاب داوری روی این موضوع تأثیرگذار بوده اند.
ادامه مطلب جذابیت جشنواره تجسمی فجر به نگاه‌های متفاوت شرکت‌کنندگان است
