صادق آهنگران، مداح پیشکسوت کشور در برنامه «برمودا» شبکه نسیم در پاسخ به سوال کامران نجف‌زاده که شما در جایی گفته بودید که احتمال نفوذ سرویس‌های جاسوسی غرب در بین مداحان و هیئت‌ها هست، تصریح کرد: ما عملاً می‌دیدیم محتوای شعرها در برخی هیئت‌ها بخصوص در جوانان سخیف است. هرچه هم تذکر می‌دادیم، گوش نمی‌کردند. وقتی مداحی جوان باشد، سواد آنچنانی هم نداشته باشد و صدای خوب داشته باشد، وقتی در هیئتی بخواند و نیاز به خوراک داشته باشد، شاهد چنین نفوذی هستیم.
آهنگران ادامه داد: وقتی دشمنان دیدند که جوانان با مداحی و اشعار حماسی راهی جنگ هشت ساله دفاع مقدس می‌شوند و فهمیدند امثال شهید حججی‌ها و مدافعان حرم بچه هیئتی هستند، برنامه‌ریزی‌ها برای نفوذ شروع شد. بلافاصله انحرافات در هیئت‌ها شروع شد و محتوای شعرها ضعیف شد. از بعضی بیانات ناپخته مداحان معلوم بود که آن جمله جمله سنگین و وزین نیست و گاهی برای جوانان محرک است. ما در هیئت رزمندگان روی محتوای اشعار مداحی‌ها کار کردیم، تا اینکه آیت‌الله سید احمد خاتمی، امام جمعه موقت تهران گفت که سرویس‌های جاسوسی در حال نفود به هیئت‌ها هستند. آنجا بود که مطمئن شدیم حدسمان درست است.
مداح پیشکسوت کشور در پاسخ به این سوال که آیا این گفته به سند نیاز ندارد؟ گفت: نیروهای اطلاعاتی باید بگویند چه کسانی را گرفتند و چه کسانی نفوذی بودند. آدم نفوذی با یک واسطه نمی‌آید.
وی در پاسخ به این سوال که قرار بود شما را ترور کنند؟ توضیح داد: دو سه مورد بود. یکبار اطلاعات سپاه مرا خواست و گفت فردی را گرفتیم که اسم شما جزو لیستی بوده، که می‌خواسته شما را ترور کند. یکبار دیگر هم خانمی در منزلمان را زد و گفت که دیگر آقای آهنگران مداحی نکند. برادرم جزو منافقین است و قصد ترور شما را دارد، ولی من با او موافق نیستم. مادرم هم بلافاصله گفت که اگر خدا بخواهد، پسرم را ترور می‌کنند. مادرم دم در می‌رود، تا با آن خانم صحبت کند. بعد پدرم متوجه حضور آن خانم میشود و به دم در می‌رود. وقتی هم که آن خانم رفت، پدرم متوجه حضور دو پسر شد، که با آن خانم رفتند. احتمال دادیم که آن خانم می‌خواست مرا بیرون بکشد، تا دست به ترور بزنند. از آن زمان در لیست حفاظتی‌ها قرار گرفتم. البته الان محافظ ندارم.
آهنگران در پاسخ به سوال نجف‌زاده که از بین مداحان جدید کار کدوم را می‌پسندید؟ گفت: مهدی رسولی. من مهدی را خیلی دوست دارم؛ چون هم پسر شهید است، هم در وادی مهدی باکری و شهداست. او روی برنامه‌هایش خیلی کار می‌کند. یکبار کنارم نشست و برنامه‌هایش را برایم توضیح داد، که هنگام مداحی چه چیزهایی را یادداشت می‌کند و چه محتواهایی در اشعارش هست.
این مداح درباره تاسیس دانشکده مداحی که مدتی به دنبال تاسیسش بود، گفت: دکتر سنگری پیشنهاد تاسیس دانشکده مداحی را داد. اختلاف‌نظرها بابت تاسیس دانشکده زیاد بود. عده‌ای می‌گفتند دانشکده باید زیر نظر حوزه علمیه برود، ولی بعضی‌ها می‌گفتند باید جدا از حوزه علمیه باشد. کار به جایی رسید تا شخص ذی‌نفوذی مانع تاسیس آن شد. وقتی یک مداح پشت میکروفن قرار می‌گیرد، باید به عربی، تاریخ و احادیث مسلط باشد. مداحان قدیم اینگونه بودند.
ادامه مطلب ماجرای نفوذ سرویس‌های جاسوسی به هیئت‌ها و ترور حاج صادق آهنگران از زبان خودش + فیلم
امیر حاج امینی متولد پنجم دی ۱۳۴۰ بی‌سیم‌چی گردان نصر لشکر ۲۷ محمد رسول‌الله در جنگ ایران و عراق بود. این رزمنده در ۱۰ اسفند ۱۳۶۵ در جریان عملیات کربلای ۵ به شهادت رسید.
نشست ادبی «لبخند جاودانی» در سالروز شهادت امیر حاج امینی شهید دفاع مقدس با حضور جمعی از اهالی ادب و اندیشه کشور‌های ایران، هند، افغانستان، تاجیکستان، پاکستان و ازبکستان با مدیریت علیرضا قزوه و اجرای سیدمسعود علوی تبار در گروه بین المللی هندیران برپا شد.
در ابتدای این نشست سیدسلمان صفوی رییس آکادمی مطالعات ایرانی لندن با اشاره به ابیاتی در باب «فنای عاشق در غلبات عشق» از مولانا، به بررسی جایگاه شهید در ادبیات عرفانی پرداخت و اظهارداشت: در ادبیات عرفانی «شهیدان»، «عاشقان» و «عقل» مترادف هستند. شهیدان به مدد تهذیب نفس، تجرد وجودی و «معرفت» که مقدمه عاشقی است و «بال‌های عاشقی»؛ برتر و فراتر از مرغان هوایی در ساحت حضرت دوست پرواز می‌کنند که «یُحِبُّهُم وَ یُحِبُّونَهُ».
وی گفت: شهیدان «شاهان» عالم غیب هستند که به یاری عشق، باب‌های عوالم پنهان را گشوده‌اند و از جمله رموز توفیق آن‌ها در این پرواز عاشقانه؛ رهایی از «انواع خویش» است. شهیدان علوی-حسینی در عشق فانی گشته‌اند.
رییس آکادمی مطالعات ایرانی لندن در بخش‌های دیگری از سخنان خود شهدای دفاع مقدس و شهدای جبهه مقاومت را مصداق‌های بارزی برای مکتب عشق و عرفان و شهادت در عصر حاضر عنوان کرد و افزود: شهید امیر حاج امینی، در جوانی با چهره گلگون به دیار عاشقان شتافت. او همنشین سپاه عشق شد که رهبرانش علی (ع) و حسین (ع) هستند و سردارش «ابوالفضل العباس» (ع). او راه علی اکبر (ع) را شجاعانه ادامه داد.
سیده بلقیس فاطمه حسینی شاعر پارسی زبان و استاد دانشگاه از دهلی نو نیز در این نشست اظهار داشت: عکس شهید امیر حاج امینی را که دیدم از جبهه به خانه رسیدم. آرامش و طمأنینه‌ای که بر چهره پر خون این مجاهد مشاهده کردم آیه نورانی «یَآ أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّهُ» را در ذهنم جلوه داد. البته، چون خودم مادر هستم، درد مادرش مرا محزون کرد. خداوند متعال درجات شهید را متعالی بفرماید و اهل خانه و متعلقینش را صبر دهد.
سید مسعود علوی تبار شاعر هم در این نشست اظهارداشت: تصویر مظلوم، زیبا و عرفانی چهره نورانی و سراسر آرامش شهید امیر حاج امینی که توسط احسان رجبی در لحظه عروج ملکوتی شهید در دهم اسفند ماه ۱۳۶۵ ثبت شد گواهی بر این مطلب است که نه تنها خود شهدا زنده هستند و صد البته زنده جاوید، بلکه هر گونه نام و نشان و یادی از آنان منشأ اثر و خیر و برکت و پویایی در سطح فرد و جامعه است.
وی گفت: در این نشستی که امشب و در شب شهادت شهید برپا شد شاهد طوفانی از جنس احساسات، عواطف و اندیشه‌های متعالی شاعران و دیگر هنرمندان کشور‌های مختلف حوزه ایران فرهنگی بودیم. به توفیق الهی و با نگاه و عنایت شهید إن شاء الله به زودی آثار ارائه شده در این محفل در قالب کتابی منتشر شده و در دسترس عموم قرار خواهد گرفت.
همچنین این محفل ادبی با بداهه نویسی اساتید خوشنویسی نظیر مسعود ربانی و محسن شعبانی از ایران و محمد آرمان حبیب از کشور هندوستان همراه بود.
برخی از اشعار ارائه شده در این نشست در ادامه می‌آید:
علیرضا قزوه؛ «الهی خیر از عقبی ببینی، شهیدم‌ای امیر حاج امینی/ لبت خونی، لباست غرقه در خون، ندیدم خنده با این دلنشینی»
امیر عاملی؛ «به چشم بسته به دیدار دیدنی شده‌ای، گلی که از نظر یار چیدنی شده‌ای/ خداست مشتری خون رفته شهدا، امیر حاج امینی خریدنی شده‌ای»
غلامرضا کافی؛ «خوشا آن گل که همچون حاج امینی، نسیمی عاشقانه پرپرش کرد/شهادت گرچه مرگی بود شیرین، لب خونین تو، شیرین ترش کرد!»
سید عبدالله حسینی؛ «بردل مرا شرار تو تا چند میزنی، مابین عشق و حادثه پیوند میزنی/با من بگو چه کس سر بالینت آمده است، کاین گونه می‌شکوفی و لبخند میزنی»
جعفر محمد ترمذی (ازبکستان)؛ «ز خونت لاله می‌روید بهاران، پس از فریاد و شیون‌های باران/چنانکه رسته از خون سیاوش، سیاووشان کنار جویباران»
رضا اسماعیلی؛ «اگر فارغ ز وسواس زمینی، اگر خواهان عطری دلنشینی/گذر کن از گلستانِ شهیدان، نظر کن بر رُخ ماه «امینی»
عبدالرحیم سعیدی راد؛ «چنان ماهی زمینی یاد بادا، شکوهی مه جبینی یاد بادا/شهیدی با گل لبخند بر لب، امیر حاج امینی یاد بادا»
بلرام شکلا (هندوستان)؛ «شهیدان با خدا دیدار کردند، تمام خویش را ایثار کردند/ «امیرِ» مُلکِ مهرِ ماه و شمس‌اند، چو جا بر گنبد دوّار کردند»
ایرج قنبری؛ «ای ماه چه لبخند قشنگی داری، چه چفیه و سربند قشنگی داری/خونین پر و سینه سرخ، اما سرمست، با دوست چه پیوند قشنگی داری»
رضا عبداللهی؛ «شکسته‌های دل رابند می‌زد، شقایق رابه خون پیوند می‌زد/به گریه دست تربت می‌سپردند، چه زیبا برهمه لبخند می‌زد»
سیده بلقیس فاطمه حسینی (هندوستان)؛ «زبان عاشقی می‌داند این مرد، سرود عاشقی می‌خواند این مرد/نشسته بر براق آرزوها، به سمت زندگی می‌راند این مرد»
صادق رحمانی؛ «تو مثل ابر باران‌زاده بودی، که شعر تازه‌ی ما را سرودی/اگر خون شما جاری نباشد، به سالی گردد ایران خشک‌رودی»
فاطمه عارف نژاد؛ «پیروز فصل آخر خون و خطر شدی، آرام چشم بستی و آرام‌تر شدی/خط زیر آتش و نفست زیر ذره‌بین…، خورشید خیره شد به تو و شعله‌ور شدی/مقصد تو را به خویش فراخواند، صبح زود، همپای جاده پا به رکاب سفر شدی، تا آسمان برای تو آغوش باز کرد، پروانکرده با همه تن بال و پر شدی/هر کس که ماند بی‌خبر از راز عشق بود، رفتی و برنگشته سراپا خبر شدی/ در روضه‌های علقمه آب از سرت گذشت، در بین خیمه‌های غمش دربه‌در شدی/بر شانه وصال که آرام شد سرت، آرام چشم بستی و آرام‌تر شدی»
کاظم جیرودی؛ «به گلگون رخ تابناکت قسم/ به گل‌های رسته زخاکت قسم/ بپوییم راه تورا‌ای شهید/ به آن جسم گلگون وپاکت قسم»
سیدمسعود علوی تبار؛ «در لحظه مرگ شادمانی دارد/مستی شراب آن جهانی دارد/در گوشه لب‌های به خون خفته او/لبخند، حضور جاودانی دارد»
مهدی باقرخان (هندوستان)؛ «شهادت سرنوشت حاج امینی ست /کجا این عرشی از جنس زمینی ست/ وجود او همه عین الیقین بود/ سجود او همه حق الیقینی ست»
پروانه نجاتی؛ «سخت است ز دیگران چنین دل بردن/لبخند زدن زمان ضربت خوردن/ هست آرزوی هزار‌ها همچون من/ مانند شهید حاج امینی مردن»
وحید ضیائی؛ «بسته ست به خون لبی که یا هو یاهو/پیوسته یا ربی که … یاهو یا هو/ لبخند تو از خود خدا نقاشی ست/ از دامن زینبی … که یا هو یا هو»
سارا جلوداریان؛ «از خرمن عشق، خوشه‌چینی زیباست/ حقا که وصال اینچنینی زیباست/ هنگام به‌خون‌خفتن و اشهدگفتن/ لبخند امیر حاج امینی زیباست»
هرمز فرهادی بابادی؛ «هرچند (امیر) عشق بی‌تردیدم/از مذهب عاشقانه ات فهمیدم/یک روز شهیدت‌ای وطن خواهم شد/بر بال فرشته می‌دهی تعمیدم»
شاه منصور شاه میرزا (تاجیکستان)؛ «به روی آینه‌ها پرده غبار افتاد/دوباره دل به غم عشق تو دچار افتاد/تو غرق خنده گذشتی از این دیار ولی/چه درد‌ها که به این قلب داغدار افتاد»
کمیل کاشانی؛ «سرمستیِ از جام یقین یعنی عشق/خون بسته شکوفه بر جبین یعنی عشق/از بس به وصال یار مشتاق شدی/لبخند زدی به مرگ، این یعنی عشق»
شعبان کرمدخت؛ «با همین جان و جامه خونین/می‌روی تا کرانه دیدار/تا شود منتشر روایت تو/زلف خود را به دست باد سپار/ سمت پیشانی تو می‌تابد/همه شب ماه مهربان انگار/در دلت جلوه‌ای ست شورانگیز/ بر لبت. ریخته هزار اسرار/ گرچه چشمان بسته‌ای دارد/ حاج امینی‌ست همچنان بیدار»
حمیده پارسافر؛ «تماشا می‌کنم عکس تو را بر سینه دیوار/ جهانی میشود بر شانه‌های خسته ام آوار! / غزل با گریه جاری میشود بر گونه دفتر/چه دردی می‌کشد وقت نوشتن، جوهر ِ خودکار! /تو با لبخند سرخت، ریختی بر هم جهانی را/زمین در جست و جوی خنده ات آواره است انگار/ خیالت مثل باران، در دو چشمم آشیان دارد/ خیالت مثل دریایی زلال از آسمان سرشار/ رها مانده است در دلتنگی شب‌های حیرانی/دل، این آیینه‌ی لبریز ِ از تاریکی و زنگار/امیر ِحاج امینی! آفتاب ِ بی غروب عشق! / شهید نور و لبخند!ای دو چشمت تا ابد بیدار/ نگاهی کن دل ِ تاریک ما را نور باران کن! / ببر از چشم هامان با دعایت، اشک را این بار»
علی اصغرالحیدری (هندوستان)؛ «شهادت ارث اهل عشق و درد است/ بریده سر، همیشه سربلند است/ نمی‌ترسند اهل عشق از مرگ/ شهادت، بهترین معراج مرد است»
فاطمه نانی زاد؛ «شهید پرپرم، حاجی امینی/میون عرشی و بالانشینی/ نگاهت آشنا با آسمونه/ غریبه با اهالی زمینی»
ایمان طرفه؛ «نشد خورشیدچینی را بفهمم/کمال عشقِ دینی را بفهمم/ «خدایا عاشقم کن» عاشقم تا/ «امیر حاج‌امینی» را بفهمم»
مسعود ربانی؛ «سر و رو لاله گون لبخند می‌زد/میان خاک و خون لبخند می‌زد/ امیر حاج امینی غرقه در خون/ به این دارالجنون لبخند می‌زد»
سید حکیم بینش؛ «نمی گویم چنانی یا چنینی/ولی گل می‌شوی با گلنشینی/به یک دیدن تو عادت میکنی عشق! /به لبخند امیرِ حاج امینی»
سیدمهدی بنی هاشمی لنگرودی؛ «اگر پرخون تنش روی زمین است/ بدان معراج هر عاشق همین است/ شهادت می‌دهد لبخندش این را/سرش بر روی پای شاه دین است»
شوجان پرویز (بنگلادش)؛ «خون ریخته‌ای برای خاک کشور/نامت به دل و خیال رویت در سر/سوگند به لبخند و به آرامش تو/ خون تو نمی‌رود شهیدا به هدر»
فرزانه قربانی؛ «چه غمِ نهفته‌ای درون عکست دیده؟ /که برای غربتت، نگاه من باریده/تو چه کردی که دل خسته‌ی من جذبت شد/تو چه کردی که چنین دست و دلم لرزیده/به تماشای لب خونی تو مشغولم/تو که لبخند شهادت به لبت روییده/ بوی سیب از دل لبخند شما می‌آید/ چه کسی آن لب خونین تو را بوسیده/ چقدر حرف به دل داری و ساکت هستی/چقدر شعر به لب داری و کس نشنیده/ گرچه بسته است نگاه تو، ولی خورشیدی ست/ که به روی شب تنهایی من تابیده»
یوشدا کامل؛ «لبم خونین، ولی لبخند دارم/همیشه با خدا پیوند دارم/خداوندا خدایا عاشقم کن/ز مهرت بر سرم سربند دارم»
حسین عبدی؛ «عجب خواب خوشی، خواب شهادت/دو بیت سرخ در باب شهادت/ امیر حاج امینی را ببینید/ چه تمثالی ست در قاب شهادت»
فائزه زرافشان؛ «کو جنگ؟ بگو وقت وصال یار است/کو زخم؟ بگو که سرخوشی بسیار است/ آرام، چنان به شطّ خون خوابیدی/انگار سرت به شانه دلدار است»
میثم یوسفی سُرخَنی؛ «به این آمد شدِ آونگی ام هر بار می‌خندی/ به این اوضاعِ هر روزه، به این تکرار می‌خندی/ به این دلبستگی هایم، به این واگویه‌ها با خود:/ «که آری می‌رسی میثم»، به این افکار می‌خندی/ به این: من می‌رسم هایم، به این: یک روز آخر من… / به این شوق رسیدن‌های خنده دار می‌خندی/ تو می‌دانی که پایانی ندارد این کمِ دنیا/ زیاده خواهی ام را، هان تاسف بار می‌خندی/ تو می‌دانی که پایانی ندارد این دویدن ها/ و من می‌مانم و یک عمر حسرت وار، می‌خندی/ بیا، آری مرا هم مثل خود کن، مثل این لحظه/درست اینگونه که از جان و دل سرشار می‌خندی/ جوابم را به لبخندی بده، من هم شهادت را…؟ / امیر حاج امینی آه باز انگار می‌خندی»
ابراهیم میر؛ «از تُنگ حصار تن گذر خواهم کرد/در راه رسیدنش خطر خواهم کرد/ با بوسه پیغمبر اعجاز لبش/از مرگ به زندگی سفر خواهم کرد»
سیده کبری حسینی بلخی (افغانستان)؛ «روایت کن امیر، حاجی امینی/ بگو آن سوی این عالم، چه بینی/ چقدر این عکس راز و رمز دارد/ چقدر‌ای عکس زیبا، نازنینی»
سمانه خلف زاده؛ «دریاست دلت، زلال مثل دریاست/ چشمان تو روشناست، صبح فرداست/ در لحظه آخر رسیدن به بهشت/ لبخند بزن که خنده گل زیباست»
محمد فاطمی منش؛ «چون رنگ ستاره شوق تابیدن داشت/ از باغ فلک، هوای گل چیدن داشت/ وقتی که گلوله‌ای دلش را ترکاند/ لبخند نشسته بر لبش دیدن داشت»
زهرا میریان کُرمی؛ «غرقه درخون برزمین افتاده‌ای/درسِ از دنیا بریدن داده‌ای/ تو امیری و شهیدی سربلند/ حاج امینی! این چنین آزاده‌ای»
فاطمه ناظری؛ «امیرحاج امینی بی‌قراری! / تو در راه خدا جان می‌سپاری/ شهید من! کجا بودی؟ چه دیدی؟ / که بر روی لبت لبخند داری»
سارا عبداللهی‌فر؛ «به لب داری چه لبخند حزینی/امیر دل تویی‌ای حاج امینی/ هزاران حرف باشد در نگاهت/چه زیبا با خدایت همنشینی»
عبدالرحمن حواشی؛ «به چشم بسته دنیا را تو دیدی/همان زیبای زیبا را تو دیدی/ همه درگیر امروزیم، اما/ تمام روز فردا را تو دیدی»
ام البنین بهرامی؛ «لبی خندان و چشمی خونفشان داشت/ تو گویی ذکر زهرا بر زبان داشت/ میان کربلای ۵ دیدیم/ که از عباس حیدر او نشان داشت»
محمد علی یوسفی؛ «به شدت عاشق است از دور پیداست/ شهیدی لایق است از دور پیداست/ در این رؤیای پاک شاعرانه/ طلوعی صادق است از دور پیداست»
رسول شریفی؛ «زیباست میان خاک و خون لبخندت/ با هر چه گل و پرنده‌ها پیوندت/ای از من و ما رها «امینی» عزیز! / خون تو در این وصال شد سربندت»
احمد رفیعی وردنجانی؛ «آخر محقق شد همان چیزی که می‌خواست/آن حاجتی که از خدا می‌کرد در خواست/بسته ست چشم از دیدن دنیای خاکی/باشوق، وجهُ الله را محوِ تماشاست/ پرپر شده آنگونه که می‌خواست، یک عمر/می گفت: هر سختی به راه دوست زیباست/ کارِ بهارِ نابِ لبخند حسین (ع) است/ روی لبش گلزار لبخندی که پیداست/ در راهِ یاریِ ولایت، جان سپردن/ این سرنوشت خوب فرزندان زهرا (س) ست»
سید علی عطایی (افغانستان)؛ «شبیه لاله‌ای شد، چیدنی شد/چه زیبا جلوه کرد و دیدنی شد/چه گفتی با شهادت که لبانت/شکفت و سرخ شد، بوسیدنی شد؟»
زیبا جواهریان همدانی؛ «به باغ سرخ خون غلطیده پیکر، شدم، چون لا له‌ای در باد پر پر/ «خدایا عاشقم کن» تا گردم، به دریای جنون در خون شناور»
مهسا ایمانی؛ «از نور بپرسیم؟ نگاه تو جواب است، لبخند تو اوج هنری در دل قاب است/شاعر شده‌ایم از عشق تو یاد کنیم، ابیات که در وصف تو گفتیم ثواب است»
لیلی حضرتی؛ عطر نفست میان خون پیچیده، در دامنی از عشق و جنون پیچیده/فریاد نگاه بسته ات وقت طلوع، از خانه عجیب تا برون پیچیده»
عماد الدین ربانی؛ «تو تنها عاشقی را می‌پسندی، به بند زلف لیلی پایبندی/تو آزادی و ما در بند نفسیم، تو باید هم به حال ما بخندی»
سیده فاطمه صغری زیدی (هندوستان)؛ «به دیدار علی هر کس رسیده، دلش از عقد‌ها دیگر بریده/ شهیدم رنج بی پایان ندارد، به بالینش علی شاید رسیده»
شهلا کلبعلی؛ «صبحی که باران بر شقایق باده می‌ریخت، خون از تن پاک گلی آزاده می‌ریخت/ از جمع باران و نگاه آفتابت، رنگین کمانی بر سر سجاده می‌ریخت»
کبری قالینی نژاد؛ «مثل فرشته پر کشیدی تا خدایت، جام شهادت نوش جان با صفایت/بر نفس خود الحق امیری حاج امینی، تو اسوه و اسطوره این سرزمینی/لب‌های تو رنگین شد از رنگ شهادت، چشمان تو لبریز شد از این حکایت/ سربند سرخ یا حسینت غرق در خون، یعنی که محبوبت خدا هست و تو مجنون/ گیسوی تو با خون خضاب و عنبر افشان، رخسار پر مهر تو همچون لاله زاران/ والا شهیدی‌ای امیرحاج امینی، با اولیاء الله جنت همنشینی»
زهره یوسفی؛ «چه زیبا بود گفتار و نگاهت، خدا باشد امید و سر پناهت/ خودت گفتی خدایا عاشقم کن، برو عشق الهی تکیه گاهت»
راضیه جبه داری؛ «تصویرت شد نماد تصویر شهید، یک قاب پر از پاکی خاکی امید/ من در عجبم از این شباهت به حسین، لب‌های به خون نشسته و رویِ سپید؟»
حسین دورقیان؛ «لبخند تو غرق خون تماشایی بود، این مرحله از جنون تماشایی بود/ این ساز امیر حاج امینی بی شک، چون ساز (مقربون) تماشایی بود»
زهرا آراسته نیا؛ «ای شعر زیبا واژه هایت «یاحسین» است، آرامشت گویای عهدت با حسین است/ راهت نمایان گشت بر پیشانی ات با، خونی که خطی سرخ از تو تا حسین است»
صبا فیروزی؛ «در لحظه مرگ، چون شقایق شده بود، دل محو و اسیر آن دقایق شده بود/ سربند و سر و سینه او غرقه خون، لبخند به لب داشت و عاشق شده بود»
خدیجه دیلمی؛ «اگر از آسمان هم سنگ بارَد، شهید آرامشی در چهره دارَد/دلش آرام آرام است هر کس، شبیه حاج امینی جان سپارَد»
امیر حسین داود آبادی؛ «ای خنده صبح نقشی از خنده تو، خورشید گرفت نقش تابنده تو/ من را کمکی رسان نباشم هرگز، «شرمنده آن که نیست شرمنده تو»»
مسلم اسدالله؛ «چون ماه که خویش را به دریا دیده، بر لاله گلاب نسترن پاشیده/با مرگ میانه‌ای ندارد هر چند، آرام میام خاک و خون خوابیده»
ادامه مطلب «لبخند جاودانی»؛ گرامیداشت یاد شهید امیر حاج امینی
رضا محبی نوری، نویسنده فیلمنامه «احمد» در پاسخ به سوال بهروز افخمی که در تاریخ سینما فیلم‌های زیادی درباره زلزله ساخته شده است. معمولاً نحوه برخورد حرفه‌ای و هالیوودی با زلزله به این صورت است که فیلمنامه‌نویس تصمیم می‌گیرد یا با زلزله شروع کند، یا زلزله میانه فیلم قرار گیرد، گفت: آقای ربیعی بخاطر علاقه‌شان به شهید کاظمی به مدت دو سال روی پروژه کار کرده بود و به برش ۲۴ ساعت از زندگی شهید کاظمی رسیده بود. زمانی من به پروژه اضافه شدم، که طرح فیلمنامه در ذهن آقای ربیعی شکل گرفته بود.
محبی نوری ادامه داد: «احمد» با کلمه برادر شروع شد. در فیلم همه افراد را با فامیلی صدا می‌زنند و فقط یک نفر اسمش قاسم است، که او حاج قاسم سلیمانی است. یعنی یک کنش درونی و عاطفی «احمد» را به ماجرای مردم بم گره می‌زند. وقتی حاج قاسم به میان مردم می‌رود، آنجا مردم برایش مسئله اصلی میشود. اساساً «احمد» یک فیلم اجتماعی است. از سن ۲۰ سالگی در شخصیت حاج احمد کاظمی فقط کنش قهرمانی می‌بینی. در این فیلم درد «احمد» درد مردم است و به تنهایی دست به کنش قهرمانانه برای مردم می‌زد.
این نویسنده با بیان اینکه زیست «احمد» نزدیک به مردم است، افزود: ما سعی کردیم بر اساس الگوی شاه‌پیرنگ حرکت کنیم. یعنی فیلمنامه دو خط اصلی، یک خط ماجرا و یک خط شخصیت داشت. خط ماجرا زلزله تلخ بم بود. مهمترین عنصر در ذهنمان این بود که در عین دیدن دشوار‌های زندگی مردم، عزت و کرامت مردم حفظ شود. اگرچه ممکن است درگیری و تنش بین مردم ببینید، ولی هیچ کس داد سر مردم نمی‌زند.
وی افزود: از طرفی، نزدیک شدن به شخصیت حاج احمد کاظمی ترسناک بود؛ چراکه هم قصه معاصر‌ی را تعریف می‌کردیم، که مردم تصویر ذهنی از آن داشتند، هم شهید کاظمی آنقدر قدرتمند بود، که نمی‌توانستیم همه آن را به تصویر بکشیم. سعی کردیم مدیریت توام عقلانیت و درایت را در فیلم «احمد» ببینیم. در ساختار فیلم هم شاهد پرده اول، پرده دوم و پرده سوم هستیم.
حبیب والی‌نژاد، تهیه کننده فیلم در پاسخ به پیشنهاد افخمی مبنی بر اینکه صحنه‌ها و افرادی که حضورشان کمکی به پیشبرد داستان نمی‌کند، بهتر است حذف شود، توضیح داد: نسخه فیلم‌مان صبح روز اکران آماده شد. نیاز بود یک ماه پس از آماده شدن نسخه نهایی بازخورد می‌گرفتیم و هنوز «احمد» به اصطلاح دم نکشیده است.
حاج ابراهیم حیدری، پیرمرد ورزنه ای، یک حلقه گاوچاه را باز‌سازی و به یک فرصت طلایی برای جذب گردشگران تبدیل کرده است و همه روزه پذیرای گردشگران است تا با این شیوه سنتی آبیاری آشنا شوند.
حاج ابراهیم می‌گوید: « با این روش سنتی، روزانه سه هزار مترمربع زمین کشاورزی را در دو نوبت صبح و عصر می‌توان آبیاری کرد. با این روش، دیگر نیازی به مصرف برق و استفاده از موتور آب کشی نیست و برای بالا کشیدن آب از یک یا دو راس گاو کوهان دار سیستانی استفاده میشود. گاویار به گاوها کمک می‌کند تا بر یک سطح شیب دار یا «گاو رو» حرکت کنند و دلو را که به چرخ چاه بسته شده، در حالی که پر از آب شده است، از کف چاه بالا بکشند. دستیار او نیز آب را از دلو خالی و در مزرعه هدایت می‌کند.
این گاوهای من عادت کرده‌اند که اگر برای‌شان آواز نخوانم از چاه آب نمی‌کشند.
او این بیت های عامیانه قدیمی را برای گاوهای دردانه‌اش می‌خواند تا با آواز او به حرکت درآیند:
دو سه روزه که بوی گل نیومد / صدای چه‌چه بلبل نیومد
بریم از باغبان گل بپرسیم / چرا بلبل به سیر گل نیومد؟
گل سرخُم چرا خوابی و نالی؟ / بیا تقسیم کنیم دردی که داریم
بیا قسمت کنیم درد سرت را / که تو کوچک‌تری طاقت نداری
سرت نازم که سرسر میکنی تو / مثال میش، به‌به میکنی تو
مثال بره گم کرده مادر / دمادم یاد مادر میکنی تو »
گاوچاه حاج ابراهیم در مسیر تپه های ماسه ای ورزنه ، ابتدای جاده ورزنه به حسن آباد واقع است.
موقعیت گاوچاه در نقشه گوگل :
چاه : گودالی به شکل استوانه که در زمین حفر کنند و از آن آب بالا کشند.
کُکا چاه : دو دیوار به ارتفاع ۲ تا ۵/۲ متر که به صورت موازی در دو طرف دیواره چاه کشیده می شود و یُووَن (چرخ چاه ) بر روی آن قرار می گیرد این دو دیوار در پایه به اندازه قطر چاه از هم فاصله دارند و هرچه به طرف بالا می روند از قطر کاسته شده و به هم نزدیک شده تا بتوان چرخ چاه را بر آن قرار داد.
قوچان : گودالی شیب دار با زاویه حدود ۴۰ درجه وطول تقریبی ۱۰ متر که گاو در طول آن با حرکت رفت وبرگشت باعث کشیده شدن طناب رَند و چرخش یوُوَن (چرخ چاه ) ونهایتاً بالا آمدن دلو از چاه می شود.
یوُوَن : (چرخ چاه) چرخی با قطر ۸۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر و پهنای ۵۰ سانتیمتر با محوری در وسط که دقیقاً در میانه چاه بر روی کُکا چاه ( دو دیوار در دو طرف چاه ) قرار می گیرد و با طناب رند به چرخش در می آید.
طناب رند : طنابی زخیم با قطر ۴ سانتیمتر و طول ۱۲ متر که یک سر آن به دلو وسر دیگر به پَچ بَند( طناب چهار لایی که به مانند بازو عمل می کند ) متصل میشود.
طناب پَچ بَند : یک طناب چهار لا که در دو سر آن دو سوراخ پیش بینی شده وبه هنگام اتصال به طناب رند از وسط تا شده و دو بازورا به وجود می آورد که امکان اتصال طناب رند به گاو را فراهم می کند.
طناب کَف بندی : طنابی به طول ۱۵۰ سانتیمتر که یک سر آن به بازوی راست طناب پَچ بند وسر دیگر آن به ران دست راست گاو بسته می شود این عمل باعث شده گاو درانتهای قوچان هنگام چرخش به چپ جهت بالا آمدن ، طناب پچ بند از گردن آن رها نشود.
طِنَفچِی : طنابی با قطر ۱ سانتیمتر وطول ۱۴ متر که یک سر آن به خرطوم دُول ( دلو ) متصل شده وسر دیگر آن پس از عبور از یُووَن (چرخ چاه ) به گاو متصل میشود کنترل این طناب به دست گاو گردان است اگر چه طول طناب به اندازه ای تنظیم شده که هنگامی که دُول (دَلو ) در ته چاه است طناب کشیده شده و خرطوم به صورت عمودی بایستد و مانع از خارج شدن آب از دُول (دَلو) بشود و هنگامی که دُول به دهانه چاه رسید باعث شده خرطوم به صورت افقی بایستد و آب از دُول تخلیه گردد.
طناب چَمبَره : طنابی به طول قوچان که در امتداد دیواره راست قوچان کشیده شده و یک سر آن به انتهای قوچان وسر دیگر به دیواره کُکاچاه ( نیش آخر ) متصل می شود ؛ طناب چمبره یک حلقه از آن عبور داده می شود و افسار گاو به این حلقه متصل می شود ؛ به هنگام بالا وپایین رفتن گاو در قوچان حلقه نیز در طناب چمبره شناور شده و در صورتی که گاو قصد انحراف از مسیر و خروج از قوچان را داشته باشد مانع می شود .طناب کورَک : طنابی که به چوب میان چاه متصل می شود و هنگامی که به هر علت بخواهند چرخ را در حالت ثابت قفل نموده طناب را به پره های چرخ می آویزند.
تُرنِی جِلُو : چوب استوانه ای شکل با طول ۵۰ سانتیمتر که بر دهانه چاه به سمت حوضچه تخلیه آب نصب شده وطناب کوچک که به خرطوم دلو متصل است بر آن حرکت می کند وظیفه این استوانه گردان سهولت حرکت طناب کوچک و هدایت دلو است.
ترنی عقب : چوب استوانه ای شکل با طول ۷۰ سانتیمتر که بر دهانه حوضچه تخلیه آب ( قُووُو ) بر دو پایه چوبی قرار گرفته وبه همرا چرخ چاه به چرخش در می آید و امکان هدایت و تخلیه دلو را فراهم می سازد.
زُلفَک : قطعه چوب مستطیل شکل به طول ۲۰ سانتیمتر و عرض ۱۰ سانتیمتر و قطر ۵ سانتیمتر بر روی چوب لب چاه نصب شده و محور ترنی جلو در آن قرار می گیرد.
چوب لب چاه : چوبی با طول ۱۵۰ سانتیمتر که بر لب چاه به سمت حوضچه تخلیه آب به صورت کاملاً ثابت نصب شده و زُلفَک و تُرنی جلو به آن متصل می شود . چوب لب چاه پایه افقی تُرنی جلو محسوب می شود.
مِیخچِه : پایه های عمودی تُرنی عقب محوب می شود. دو چوب به طول ۷۰ سانتیمتر که بر لب حوضچه تخلیه آب در یک امتداد به فاصله ۶۰ سانتیتری از یکدیگر به صورت عمدی نصب شده و در هر کدام یک سوراخ تعبیه شده که محور ترنی عقب در آن به چرخش در می آید.
حَمّال : چوب باریکی به طول یک ۱ متر که به صورت مایل در کنار میخچه نصب شده و باعث عدم خروج طِنَفچِی ( طناب دلو ) از مدار گردشش می شود .
چَملِه : چوب خمیده ای به شکل U ( یوو ) و طول ۷۰ سانتیمتر که فاصله دوسر آن از یکدیگر ۲۵ سانتیمتر می باشددر دو سوی چمله ۳ یا ۴ سوراخ تعبیه شده که امکان تنظیم آنرا فراهم می سازد و مِژِه در آن قرار می گیرد به هنگام اتصال طناب پچ بند به گردن گاو اول چمله را در گردن گاو کرده و بعد چمله را از دو سوراخ طناب پچ بند رد نموده و توسط مژه راه خروج طناب را مسدود می کنند.
مِژِه : دو قطعه فلز سوزنی شکل به طول ۱۰ سانتیمتر که پس از عبور چمله از گردن گاو و کوله بند و طناب پَچ بند در سوراخ چمله گذاشته و مانع خارج شدن طناب پچ بند می شود.
کوله بند : قطعه چرم نیم دایره ای شکل که دایره آن به تناسب گردن گاو می باشد ؛ در دوسر آن یک بند چرمی در نظر گرفته شده که با تا کردن آن دو سوراخ در دو طرف کوله بند به وجود می آید و از آن چمله عبور می کند . کوله بند دو لایه دارد یک لایه چرمی و یک لایه نمدی که در زیر لایه چرمی قرار دارد وبر گردن گاو قرار می گیرد و مانع از زخم شدن گردن گاو به هنگام کشیدن طناب رند می شود
بالیشتنی : قطعه چوبی به طول ۴۰ سانتیمتر و عرض ۲۵ سانتیمتر که میان آن به صورت نیم دایره تراش خورده و محور چرخ چاه ( یوون ) برروی آن قرار می گیرد . این قطعه چوب باعث می شود محور چرخ چاه مستقیماً با دیوار ککا چاه در گیر نبوده و باعث تسهیل چرخش آن شود.
چوب میون چا : چوبی که میان دو دیوار ککاچا نصب می شود این چوب محل اتکا گاو گردان محسوب می شود همچنین محافظ ونرده به حساب می آید به گونه ای که اگر زمانی گاو قصد خروج از قوچان به طرف چاه را داشت مانع افتادنش در چاه شود.
چشمه چا : در یکی از دیوارهای ککا چاه در فاصله کمی از چوب میان چا یک محل را برای گذاشتن غذای گاو گردان در نظر می گرفتند . علت این امر این بوده ست که گاوگردان با توجه به عدم فرصت بتواند غذای خود را در حین کار میل کند حلقه چمبره : حلقه ای که طناب چمبره از آن عبور داده شده و افسار گاو به آن بسته می شود.
میخ چمبره : میخی که در انتهای قو چان در دیواره آن کوبیده می شود و طناب چمبره به آن وصل می شود نیش آخر : در دیوار راست ککا چا روبروی قوچان یک چشمه تعبیه شده و درون آن یک چوب به مانند دسته کار گذاشته می شود که به آن نیش آخر می گویند . طناب چمبره یک طرف آن توسط میخ چمبره به اتهای قوچان متصل شده وطرف دیگر طناب به نیش آخر متصل می شود.
دُول : دلو : ظرف چرمی یا لاستیکی خمره ای شکلی که توسط آن ازچاه آب کشیده می شود ودارای اندازه های مختلفی به تناسب استفاده می باشد اجزاء تشکیل دهنده دُول ( دَلو ) :
۱ – خرطوم : قطعه چرم لوله ای شکل که به انتهای دلو متصل شده و در واقع دهانه خروج آب محسوب می شود خرطوم توسط طنفچی کنترل می شود.
۲ – چهارچوبه : چوبی به شکل بعلاوه ( + ) که در دهانه دلو قرار داده می شود و باعث می شود دهانه همیشه جهت برداشت آب باز بماند.
۳- دوال گوشه : ریسمان محکمی که چهار چوبه را به دلو متصل می سازد
۴- قول : حلقه فلزی تخم مرغی شکل که یک سوی آن به چهار چوبه دلو متصل شده وسوی دیگر آن که دارای سوراخی می باشد میخ فلزی در آن قرار داده شده و سر آن پخ می شود به طوری که حلقه در میخ بچرخد و از آن خارج نشود ، احیاناً اگر به هنگام بالا آمدن دلو طناب چرخید حلقه قول تاب طناب را خنثی نموده و از چرخش دلو جلو گیری می نماید.
۵- زنجیردول (دلو) : چند حلقه زنجیر که یک طرف آن به قول و طرف دیگر به دو برایی متصل می شود.
۶- دو برایی : دو حلقه فلزی بیضی شکل نسبتاً بزرگی که در آخرین حلقه زنجیر دلو آویخته می شود. این دوحلقه از سوی دیگر به چوب ۲۰ سانتیمتری به نام شیگیلی متصل می شود
۷- شیگیلی : یک قطعه چوب به طول ۲۰ سانتیمتر که امکان اتصال طناب رند به زنجیر دلو را فراهم می سازد.
۸- نخ شیگلی : ریسمانی که مانع خارج شدن حلقه های دو برایی از چوب شیگیلی می شود.
ادامه مطلب گاوچاه | گاوچاه حاج ابراهیم ورزنه | روش سنتی آب کشی از چاه
