is_tag

ادبیات داستانی دفاع مقدس و خاطره نگاری در مجموعه «دوکوهه ادبیات»

مجموعه «دو کوهه، ادبیات» جدیدترین تولید مرکز سیمرغ رسانه ملی، برنامه‌ای است که به ادبیات جنگ تحمیلی و خاطرات آن دوران اختصاص دارد. این مجموعه در ۳۱ قسمت ۴۰ دقیقه‌ای در حال تولید است و در هر قسمت به ادبیات دفاع مقدس یک استان از کشورمان می‌پردازد.

«ابوالفضل محمدباقر» تهیه کننده برنامه «دو کوهه، ادبیات» گفت: از آن جایی که نگارش خاطرات هشت سال دفاع مقدس، موثرترین راه برای انتقال ارزش‌های دفاع مقدس به نسل جوان است، ساخت برنامه‌ای که به طور ویژه به ادبیات دفاع مقدس و معرفی کتاب‌هایی با این مضمون اختصاص داشته باشد، ضروری است.

محمدباقر گفت: نوشتن خاطرات جنگ نه تنها برای مخاطبان در داخل مرز‌های ما ابهام‌زدایی می‌کند، بلکه می‌تواند حتی به عنوان سند از تحریف حقایق با گذشت زمان از سوی دشمنان جلوگیری کند و در سطح کاملاً پیشرفته، بر افکار عمومی جهان نیز تأثیرگذار باشد.

وی افزود: پس از پایان جنگ تحمیلی، برخی از رزمندگان تصمیم به ثبت و ضبط وقایع و خاطرات هشت سال دفاع مقدس گرفتند. در این میان یک سری دست نوشته‌هایی وجود داشت که به قلم خود رزمندگان نوشته شده بود و برخی از خاطرات هم به صورت شفاهی بازگو شده بود. ادبیات جنگ موفق‌ترین حیطه ادبیات است. به این دلیل که مردم خود جنگیدند و خود این جنگ را روایت کردند.

محمدباقر خاطرنشان کرد: برای تهیه و گردآوری کتاب‌هایی درباره خاطرات هشت سال دفاع مقدس، به همت افرادی همچون هدایت الله بهبودی و مرتضی سرهنگی از مؤسسان دفتر ادبیات و هنر مقاومت حوزه هنری، یک سازه پیش ساخته (کانکس) در محوطه حوزه هنری باغ تهران تعبیه شد که به مکانی مردمی برای جمع آوری دست نوشته‌های خاطرات رزمندگان و نگارش کتب در زمینه دفاع مقدس تبدیل و نام آن هم «مینی دوکوهه» نامگذاری شد و فضاسازی آن واقعاً مثل یک سنگر باصفا در دل جبهه‌هاست.

تهیه کننده این برنامه دفاع مقدسی خاطرنشان کرد: «دو کوهه» نام آشنای همه رزمنده هاست؛ ردپای همه شهیدان را می‌توان در آنجا پیدا کرد. «دو کوهه» پادگانی نزدیک اندیمشک و به عنوان یکی از پادگان‌های مهم دوران دفاع مقدس محل آموزش، سازماندهی و اعزام نیرو‌ها بوده است و ما نام برنامه را به سبب جایگاه مقدس این مکان انتخاب کردیم.

محمدباقر ادامه داد: در «دو کوهه، ادبیات» مهمانانی از استان‌های مختلف کشورمان که از نویسندگان پیشکسوت هر استان هستند به برنامه دعوت می‌شوند و درباره ادبیات دفاع مقدس و ظرفیت‌های بالقوه استان خود و کتاب‌هایی که درباره حوزه دفاع مقدس نگاشته شده است، صحبت می‌کنند. همچنین ظرفیت‌های خاموشی که مغفول مانده و هنوز به کتاب تبدیل نشده است. در خیلی از استان‌ها رزمندگان غیور و سربازان جان بر کف در خطوط مقدم جنگ علیه باطل با دلاوری‌های بی مثال، نبرد کردند و اقدامات بزرگی انجام دادند که شاید یک سری از این رشادت‌ها عنوان شده باشد، اما بسیاری از رویداد‌ها ناگفته مانده است و کسی از آن‌ها خبر ندارد. ما در این برنامه سعی کردیم به رویداد‌های ناگفته هشت سال دفاع مقدس هم بپردازیم.

وی تاکید کرد: یکی از اهداف این برنامه پیروی از فرمایش مقام معظم رهبری است که در یکی از دیدار‌های خود با «طلایه‌داران و پیشکسوتان دفاع مقدس و فعالان حوزه‌های مختلف تبیین و روایتگری جنگ تحمیلی» فرمودند: «کار‌های دفاع مقدسی باید ۱۰۰ برابر شود.»

محمدباقر با اشاره به تنوع فضای تصویربرداری و لوکیشن برنامه گفت: استودیوی ما در باغ موزه دفاع مقدس است و هر قسمت در یکی از لوکیشن‌ها و فضا‌های این باغ موزه ضبط شده است. «دو کوهه، ادبیات» دارای ۱۰ بخش است. در این برنامه چگونگی و علت راه اندازی کانکس «دوکوهه» بیان می‌شود.

بخش دیگری از برنامه که یک کار پژوهشی قوی انجام شده، موشن گرافی است که اطلاعاتی درخصوص تعداد شهدای هر استان، این که به ازای شهدای هر استان چه تعداد کتاب نوشته شده است و شمار پدر و مادران شهیدی که در قید حیات هستند را ارائه می‌کند.

وی خاطرنشان کرد: در خوزستان که به واسطه قرار گرفتن در مناطق مرزی جزء مناطق جنگی محسوب می‌شد و حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد از شهدای جنگ متعلق به این استان هستند تنها حدود ۳۰۰ کتاب در حوزه دفاع مقدس و شهدای این خطه شهیدپرور نوشته شده که به نسبت بسیار کم است.

بر اساس آمارها، کتاب‌هایی که در کل کشور در حوزه دفاع مقدسی نوشته شده است تنها ۲۵ هزار عنوان ثبت شده در خانه کتاب و ادبیات ایران داریم.

محمدباقر ادامه داد: یکی از بخش‌های جذاب برنامه، آیتم «بازسازی» است که از یک کتاب‌های دفاع مقدس برگرفته شده است. به عنوان مثال کتابی در حوزه دفاع مقدس نگاشته شده به نام «من زنده ام» نوشته «معصومه آباد». وی دختر پرافتخار و غیور ایران، ۳۳ روز پس از آغاز جنگ عراق و زمانی که تنها هفده سال داشت به همراه سه بانوی امدادگر ایرانی که از سوی هلال احمر در جبهه‌ها مشغول خدمت داوطلبانه بودند، توسط بعثی‌ها اسیر گرفته شدند.

وی در بخشی از کتاب خاطراتش در دوران جنگ می‌نویسد در شهر محل زندگی ما «آبادان» که جزء شهر‌های جنگ زده محسوب می‌شد تمام خانواده هر کدام مشغول تدارک برای دفاع و پشتیبانی و خدمت رسانی به رزمندگان بودند، اما امکان دیدار همدیگر را نداشتیم. از همین رو برای این که از حال هم خبردارشویم هر زمان که امکان سر زدن به خانه‌ای که با شروع جنگ دیگر کسی در آن جا زندگی نمی‌کرد می‌آمدیم با کاغذی روی دیوار عبارت «من زنده ام» را می‌نوشتیم تا همدیگر را از زنده بودنمان باخبر کنیم.

در این بخش برش‌هایی از کتاب «یکشنبه آخر» خاطرات معصومه رامهرمزی رزمنده هشت سال دفاع مقدس بازسازی شده است.

تهیه کننده «دو کوهه، ادبیات» ادامه داد: «معرفی کتاب» با مضمون دفاع مقدس از دیگر بخش‌های برنامه است که خوانده می‌شود. دوتا پادکست (برنامه صوتی دیجیتال) هم به صورت تصویری در برنامه گنجانده شده است که یکی از آن با لهجه خاص هر استان خوانده می‌شود و راوی درباره این که هر استان چقدر شهید دارد و چه تعداد از والدین شهداء در قید حیات هستند، هر استان چه میزان جانباز، ایثارگر و آزاده دارد و چه تعداد کتاب درباره ادبیات دفاع مقدس به رشته تحریر درآمده است، اختصاص دارد. پادکست دوم هم که در انتهای برنامه پخش می‌شود بخشی از کتاب‌های دفاع مقدس را روایت می‌کند.

وی همچنین خاطرنشان کرد: علاوه بر استودیو باغ موزه تهران، بخش مستند گزارشی برنامه از شهرستان‌ها پخش می‌شود. در این آیتم، با دو نویسنده بومی که درباره خاطرات دفاع مقدس استان خودشان، کتاب نوشتند گفتگو می‌شود؛ و یک راوی جنگ که لوکیشن آن گلزار شهدای همان استان است، خاطراتی را بیان می‌کند.

«دو کوهه ادبیات» را که قرار است به زودی روانه آنتن تلویزیون شود، دکتر جواد کامور بخشایش اجرا و سیدمجتبی اسدی پور کارگردانی کرده است.

ابوالفضل محمدباقر تهیه کننده، سید مجتبی اسدی پور کارگردان، سیدابوالفضل اعلایی مدیر تصویربرداری و با تشکر از علیرضا دهقان، امیر قورچی مدیر تولید و جانشین تهیه، مهسا غفاری منشی صحنه و رویا بروشکی دستیار تولید، سیدایمان بازیار و جاوید خوشدل مدیر صدابرداری و دکتر جواد کامور بخشایش مجری برنامه، سینا اسحاقی تدوینگر، ساحل خالقی منش گرافیست و موشن گرافیک، جواد کلاته مشاور تهیه کننده در امور محتوایی و رسول آفتاب مجری طرح موسسه، از عوامل این برنامه هستند.

دانلود فیلم

سریال قطب شمال

سریال جنگل آسفالت

ادامه مطلب ادبیات داستانی دفاع مقدس و خاطره نگاری در مجموعه «دوکوهه ادبیات»

پاسداشت ادبیات، شعر و موسیقی اصیل ایرانی در شبکه آموزش

محمد مهدی قاسمی مدیر شبکه آموزش سیما و علیرضا قزوه مدیر دفتر شعر و موسیقی و سرود با هم دیدار و گفتگو کردند.در این نشست به جایگاه ویژه میراث پرشکوه شعر فارسی که گنجینه بی نظیر معرفت واخلاق و زیبایی و معنویت است، جایگاه شایسته شعر در بخش‌های گوناگون، موسیقی ملی و آیینی و انقلابی در برابر ابتذال اشاره و در جهت تولید و ارتقاء آثار مرتبط و همکاری گسترده‌تر فی مابین بحث و گفتگو شد.

 قاسمی گفت: با عنایت به اهمیت زبان و ادبیات فارسی و ضرورت سیاست گذاری و برنامه ریزی در این خصوص و با توجه به اهداف، ماموریت‌ها و اولویت‌ها، شبکه آموزش سیما آمادگی دارد تا در خصوص ادبیات فارسی، شعر و موسیقی اصیل ایرانی هر گونه همکاری لازم با دفتر شعر و موسیقی و سرود و دیگر مجموعه‌ها و نهاد‌ها را به عمل آورد.

همچنین گسترش فرهنگ و ادبیات فارسی، بهره گیری از ظرفیت اقوام و موسیقی فولکلور و محلی، آواز، تصنیف و مناجات خوانی، ارتباط و تعامل با شبکه نوای موسیقی و شعر اداره کل، پایش و تولید برنامه‌های جدید، تخصصی و فاخر در این حوزه‌ها و آموزش صحیح و تخصصی شاعری، نویسندگی و برنامه ریزی برای تولید مشترک برنامه شیر و شکراز دیگر موضوعاتی بود که در این نشست مورد بحث و گفتگو و در دستور کار طرفین قرار گرفت.

دانلود فیلم

سریال قطب شمال

سریال جنگل آسفالت

ادامه مطلب پاسداشت ادبیات، شعر و موسیقی اصیل ایرانی در شبکه آموزش

«فانتزی‌نامه»؛ نگاهی متفاوت به بزرگ مرد ادبیات فارسی

در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان مطرح شد؛

داوود معینی‌کیا بازیگر نمایش «فانتزی نامه» به کارگردانی و نویسندگی محمدرضا چاپاریان که این شب‌ها در خانه مشق روی صحنه نمایش است گفت: از سال ۸۵ به طور حرفه‌ای وارد عرصه تئاتر شدم، از آن زمان به نمایش‌های ایرانی علاقه داشتم و در آن‌ها ایفای نقش کردم الان هم خوشحالم که به گروه «فانتزی نامه» پیوستم.

وی در ادامه درباره نقش‌های «طبیب»، «تاریخ شناس» و «دزد» در این نمایش توضیح داد: من در نمایش «فانتزی‌نامه» سه نقش متفاوت دارم که هر کدام با دیگری متفاوت هستند، البته دو نقشم دیالوگ زیادی ندارد و فرم است، اما نقش دیگر تکنیک اجرایی دارد و تلاش کردیم نقش‌ها، میزانسن‌ها و بازیگردانی‌ها را به سمت فانتزی ببریم و فکر می‌کنم تماشاگران نیز بازخورد خوب و مثبتی از کار داده‌اند.

معینی‌کیا با اشاره به اینکه اجرایشان از چهارشنبه تا جمعه هر هفته در سالن خانه مشق است، اظهار داشت: این روز‌ها بیش از هر زمانی منتظر تماشاگر‌ها هستیم، چون حضور آن‌ها چراغ تئاتر را روشن نگه می‌دارد، مخصوصا اینکه کار ما به ادبیات و بزرگ مرد ادبیات ایران ابوالقاسم فردوسی می‌پردازد و با نگاه متفاوتی که نویسنده به شخصیت فردوسی داشته بسیار جذاب شده است.

عوامل نمایش فانتزی‌نامه به شرح زیر هستند؛ نویسندگان: محمدرضاچاپاریان، آنیتا چاپاریان، کارگردان: محمدرضا چاپاریان، مجری طرح: سهیلا تیلاوی، طراح حرکات: اشکان آریانا، طراحان لباس و دکور: محمد علیزاده. الهام باقری (شاکتی)، ناریشن: مونا خدائی، سارا گلچین، طراح پوستر و بروشور و ساخت تیزر: وحید مرتضوی کیاسری، عکاس: انیتا چاپاریان، مدیرصحنه: بهزاد حبیبی راد هستند که نمایش در ساعت ۱۸ هر شب به صحنه می‌رود.

دانلود فیلم

ادامه مطلب «فانتزی‌نامه»؛ نگاهی متفاوت به بزرگ مرد ادبیات فارسی

حضور چشمگیر ادبیات کلاسیک ایران در نمایشگاه کتاب مسقط

حضور ایران در نمایشگاه‌های کتاب در دیگر کشور‌ها نه تنها از حیث مشارکت در بازار نشر بلکه از نظر فرهنگی و دیپلماتیک نیز اهمیت بسیاری دارد. اما ایران تنها با غرفه ناشران و ارگان‌های دولتی در نمایشگاه کتاب مسقط حضور ندارد بلکه در گوشه و کنار غرفه‌های سایر ناشران کشور‌های عربی هم نویسندگان و کتاب‌های ایرانی به چشم می‌خورند.

حضوری که شاید مهم‌ترین رکن آن، زبان عربی باشد و برای حضور جدی‌تر نیز لازم است که ناشران زیرساخت‌های لازم را در این رابطه برای حضور پررنگ‌تر در منطقه فراهم کنند.

بر همین اساس، حضور ادبیات کلاسیک ایرانی به پرچم‌داری کلیات شمس تبریزی و سایر آثار مولانا، در بسیاری از غرفه‌ها چشم‌گیر است. حضوری که نه تنها به خاطر تعدد ترجمه‌های عربی بلکه به علت توجه ناشران اروپایی به اندیشه و اشعار مولوی، ناشران عرب نیز تحت تاثیر آنان به این موضوع توجه بیشتری نشان داده‌اند.

در حوزه فلسفه نیز کتاب‌های ابن سینا و شروح آن‌ها مورد توجه ناشران عرب است هرچند که بسیاری شاید از ریشه‌های ایرانی این اندیشمند جهانی مطلع نباشند. همان طور که یکی از غرفه‌داران عمانی یک انتشارات چینی، در پاسخ به این سوال که «ابن سینا کیست و خاستگاه او کجاست؟» او را فردی ازبکستانی معرفی می‌کند. ارتباط غیرمستقیم صنعت نشر ایران با ناشران عرب منطقه را باید علت اصلی شناخت ناقص از اندیشه و اندیشمندان ایرانی دانست که طبیعتا جا افتادن روایت غیرایرانی از آنان را نیز در پی دارد.

جایگاه ادبیات کلاسیک ایرانی و چهره‌ها و متفکران برجسته تاریخ کشور، بدون تردید فرصت بزرگی برای ناشران ایرانی در منطقه است، اما محدود ماندن به این مقدار هم بی‌شک به نفع صنعت نشر ایران نیست. چنان که موضوعات دیگری هم درباره ایران برای ناشران عربی جذابیت دارد.

بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب مسقط از روز چهارشنبه (دوم اسفند ۱۴۰۲) آغاز به کار کرد و تا دوازدهم اسفند به کار خود ادامه می‌دهد.

دانلود فیلم

ادامه مطلب حضور چشمگیر ادبیات کلاسیک ایران در نمایشگاه کتاب مسقط

ادبیات دفاع مقدس، زنانه شده است!

به گفته رئیس اندیشکده ادبیات پایداری حدود ۳۰ هزار عنوان کتاب درباره جنگ و دفاع مقدس در چهل سال گذشته منتشر شده است. (سنگری، ۳۰ آذر ۱۴۰۲) هر چند هشت سال جنگ سنگین و نابرابر ما در مقابل عراق بسیار بیشتر این‌ها جای کار داد و هنوز کتاب‌های زیادی باید در این باره نوشته و منتشر شود. اما بد نیست اگر گاهی به پشت سر نگاه کنیم و آثار نوشته شده را ارزیابی و بازخوانی کنیم تا بدانیم کجا هستیم؟ چکار داریم می‌کنیم؟ و برای آینده چه باید بکنیم؟ اظهار نظر دقیق‌تر در این باره نیاز به بررسی و تحقیق وسیع‌تر و دقیق‌تر دارد، اما در یک نظر کلی‌تر شاید بتوان چهار نکته درباره کتاب‌های منتشر شده دفاع مقدس بیان کرد: 

آثار نظامی قطور و ملال آور 

برخی نهاد‌ها و مراکز نظامی و متولی دفاع مقدس کتاب‌های حجمی با هزینه‌های زیاد درباره جنگ منتشر می‌کنند، کتاب‌های قطوری که حجم زیادی دارند، اما مطالب مفید آن‌ها بسیار اندک است. در این آثار حجم زیادی از اطلاعات خام نظامی و تخصصی آمده است که شاید – تاکید می‌کنم شاید – برای تعداد معدودی از دانشجویان یا مراکز تخصصی نظامی به کار آید، اما به درد خواننده عام و مردم نمی‌خورند. بعید است که این کتاب‌های قطور را به این صورت حتی دانشجویان تخصصی و نظامی هم بخوانند. کتاب در هزار صفحه منتشر شده است و آدم وقتی چشمش می‌افتد وحشت می‌کند و با خود می‌گوید آیا همه مطالبی که در آن آمده لازم و مفید است؟ اما وقتی آن‌را می‌خوانی تازه متوجه می‌شوی که بخش زیادی از آن اضافی و بلااستفاده است و کتاب هزار صفحه‌ای را می‌شود مثلا در ۲۰۰ یا ۳۰۰ صفحه خلاصه کرد. رواج انتشار این گونه کتاب‌های حجیم نظامی ناخودآگاه این تصور را ایجاد کرده است که هر چه کتاب قطورتر و حجیم‌تر باشد بهتر و مقبول‌تر است. گویی در چاپ کتاب‌های قطور و حجیم با هم مسابقه گذاشتند. در این کتاب‌ها حجم بالایی از اطلاعات خام نظامی پیاده شده و بدون پردازش پشت سر هم آمده و فقط صفحات کتاب را بیشتر کرده است. این گونه کتاب‌های پرحجم معمولا ملال آور هم نوشته شده اند. البته انتشار چنین کتاب‌هایی دور انتظار نیست، چون این آثار را نظامی‌ها می‌نویسند و مراکز و نهاد‌های نظامی آن‌ها را منتشر می‌کنند. 

اتفاقا جالب‌تر آنجاست که این کتاب‌ها که با اطلاعات خام نظامی حجیم شده است، اما در عوض اسناد و مدارک مهم و روشن کننده گره‌های حوادث جنگ در این آثار نیامده و یا سانسور شده است. اشتباه نشود بحث این نیست که این اطلاعات خام نظامی یا اسناد و مدارک بلااستفاده هستند و بکار نمی‌آیند اتفاقا هر برگ سند و خط به خط مدارک جنگ ارزشمند است و باید مانند گنجی حفظ شود. اما این که این اطلاعات خام و اسناد را کجا و چگونه استفاده کنیم بحث دیگری است و نکته همین جاست. 

 ادبیات دفاع مقدس، زنانه شده است

قبل از هر چیزی باید تاکید کنم منظور از زنانه شدن ادبیات دفاع مقدس نوشتن آثار توسط زنان نیست اتفاقا نگارش آثار توسط بانوان از نقاط قوت ادبیات دفاع مقدس ماست. برخی موضوعات جنگ باید به همت زنان نوشته شود و آثار خوب در بعضی حوزه‌ها تنها به قلم بانوان نوشته خواهد شد. بلکه مقصود از زنانه شدن ادبیات دفاع مقدس آن است نگاه به جنگ و سبک نگارش آثار زنانه شده است. آثاری که به قلم نویسندگان مرد نوشته و منتشر شده است بسیار بیشتر از نویسندگان زن است، اما حتی آثاری هم که به قلم آقایان نوشته می‌شود قلم و لحن و سبک زنانه دارند؛ و این ممکن نیست مگر به خاطر غلبه نگاه زنانه به جنگ در ادبیات دفاع مقدس. جنگ به هر حال یک پدیده مردانه است و زنانه کردن آن چندان به کار نخواهد آمد. نقش زنان در جنگ حتما باید روایت شود، اما این غیر از زنانه شدن ادبیات دفاع مقدس است. ادبیات دفاع مقدس ما زیادی زنانه شده است. و، اما نگاه زنانه به جنگ چه ویژگی‌هایی دارد؟ و سبک نگارش زنانه چگونه است؟ احساسی و عاطفی بودن، نداشتن نگاه تحلیلی و انتقادی به وقایع، ساده پنداری و ساده سازی، نگاه نقطه‌ای و محدود، داشتن نگاه تک بعدی از جمله مهم‌ترین ویژگی‌های نگاه زنانه به جنگ است.

 شهدای آسمانی 

شهید… «در خانواده مذهبی و انقلابی دیده به جهان گشود… نماز شب او از قبل از سن تکلیف ترک نمی‌شد…». زندگی نامه‌های کم حجم شهدا در دهه ۶۰ معمولا با این جمله شروع می‌شد و ادامه می‌یافت. اکنون هم هر چند حجم کتاب‌ها بیشتر و عبارت‌ها کمی تغییر عوض شده، اما محتوای آن‌ها همین است. به عبارت دیگر هنوز هم شخصیت شهدایی که در آثار دفاع مقدس، توصیف می‌شود شهدای آسمانی هستند. گویی با انسان‌هایی روبرو هستیم که برای چند هفته یا چند روز جنگ از آسمان به زمین آمدند. گویی اصلا روی زمین و با شرایط زمینی زندگی نکردند. اگر احیانا در کتابی سیره و شخصیت شهیدی از استاندارد‌های تبلیغی رایج، اندکی تفاوت داشته باشد یا نهاد‌های متولی و مدعی دفاع مقدس جلوش را می‌گیرند و اجازه نشر نمی‌دهند و یا افراد و گروه‌های فشار بیرونی صدای شان درمی آید و در نهایت، خود کتاب شهید می‌شود. این معیار‌های رسمی و تبلیغی رایج نیز نانوشته و کلی و بیان نشده است. اگر بخواهیم مثال بزنیم از این نمونه‌ها کم نیست. یکی از آخرین و معروف‌ترین آن‌ها کتاب «همت» نوشته محمد عزیزی بود که بعد از دو چاپ با اعتراض‌های خانواده محترم او و دیگران از بازار جمع شد.

شهدا وقتی آسمانی ترسیم می‌شوند، انسان‌های غریب و غیر قابل دسترس برای خوانندگان به نظر خواهند آمد. شهیدی که آسمانی باشد برای فرد زمینی نمی‌تواند الگو باشد. اتفاقا اگر شهدا زمینی دیده و ترسیم شوند خواننده و مخاطبان با او همذات پنداری بیشتری خواهد کرد. احساس خواهد کرد که او هم مانند خودش بوده و همین مشکلات و مسائل را داشته است، اما توانسته از این مسیر دشوار را به سمت نور حرکت کند. 

شهدای ما از بچگی آسمانی نبودند بلکه آسمانی شدند. شهدای ما زمینی بودند و آسمانی شدند. شهادت، یک سیر و سلوک است و شهدا بدون طی کردن این سیر و سلوک به فوز عظیم شهادت نرسیدند. هنر شهدا هم در همین سیر و سلوک آنهاست. شهادت، «شدن» است نه «بودن». این افت و خیز و این سیر و سلوک افراد تا رسیدن به شهادت در کمتر کتابی به خوبی ترسیم می‌شود. این «سیر و سلوک» و این «شدن» باید آثار دفاع مقدس و زندگی نامه شهدا وجود داشته باشد تا هم کتاب خواندنی‌تر شود و هم شهدا واقعی‌تر و دوست داشتنی تر. 

پدیده زشت کتابسازی 

در چهار سال گذشته حدود ۸۰۰ عنوان کتاب درباره شهید سلیمانی منتشر شده است؛ آمار عجیبی است. این در حالی است که در زمان حیات سردار، حداکثر دو سه عنوان کتاب درباره او یا خاطرات او منتشر شده بود. چطور ممکن است در طول چهار سال ۸۰۰ عنوان کتاب برای سردار سلیمانی منتشر شود؟ اگر همه مجموعه اسناد، خاطرات، سخنرانی‌ها و صحبت‌های سردار سلیمانی را در طول عمرش هم جمع کنیم شاید به اندازه چند کتاب نباشد، اما به یکباره در مدت کوتاه بعد از شهادتش ۸۰۰ عنوان کتاب درباره او منتشر می‌شود. چنین پدیده عجیب و حیرت آوری چگونه ممکن است؟ 

انتشار ۸۰۰ عنوان کتاب آن هم در این مدت کوتاه ممکن نیست مگر به لطف پدیده‌ای به نام «کتابسازی» که از پدیده‌های زشت حوزه فرهنگ و به ویژه کتاب در کشور است. جالب است بدانیم که یکی شایع‌ترین کتابسازی‌ها در حوزه‌های مذهبی و دفاع مقدس رخ می‌دهد. اگر این ۸۰۰ عنوان کتاب را بررسی کنیم تعداد آثاری که قابل قبول و اعتنا باشد بسیار اندک و شاید به ۱۰ – ۱۵ عنوان هم نرسد. بقیه این آثار چیزی نیست جز خاطره سازی، گردآوری، سرهم کردن، تکرار، سرقت ادبی و کپی برداری از همدیگر. 

این یک مثال عینی بود و گر نه از این گونه کتاب‌ها و کتابسازی‌ها در حوزه دفاع مقدس کم نیست. کسی نمی‌پرسد این کتاب‌ها را کجا چاپ می‌کنند؟ چرا چاپ می‌کنند؟ برای که چاپ می‌کنند؟ و چه کسی این کتاب‌ها را می‌خواند؟ اما ریشه پدیده زشت «کتابسازی» چیست؟ عامل اصلی این پدیده زشت، پول مفت نفت است. بدون شک تقریبا همه و یا اکثر قریب به اتفاق این کتاب‌ها یا در نهاد‌ها و مراکز دولتی منتشر می‌شوند. اگر پول مفت نفت نبود چگونه ممکن است این تعداد کتاب در سه چهار سال منتشر شود؟ از این پدیده‌های زشت در حوزه‌های مختلف کم نداریم که ریشه و علت العلل همه آن‌ها هم همین پول مفت نفت و دولتی بودن است.

یادداشت از علی نورآبادی

دانلود فیلم

ادامه مطلب ادبیات دفاع مقدس، زنانه شده است!

ادبیات انقلاب اسلامی ادبیات انقلاب زندگی است

اختتامیه سیزدهمین جشنواره داستان و شعر انقلاب؛

جشنواره داستان و شعر انقلاب در چهار بخش رمان بزرگسال، رمان نوجوان، مجموعه داستان و مجموعه شعر از بهمن‌ماه سال گذشته شروع به کار کرد و تا آخر آذرماه ادامه داشت.

بهزاد دانشگر دبیر این جشنواره در ابتدای این مراسم در جایگاه حاضر شد و گفت: جشنواره داستان و شعر انقلاب به ایستگاه سیزدهم رسید. این رویداد مهم فرهنگی که به همت والای امیرحسین فردی نویسنده مهربان و مدیری همدل پایه‌گذاری شد طی ادوار پیشین فراز و فرود‌هایی را پشت سر گذاشته است. اکنون در اسفند ماه سال ۱۴۰۲ بار دیگر توفیق خدمت به نویسندگان انقلاب فراهم‌شده است. جشنواره شعر و انقلاب در سیزدهمین دوره خود با تغییر رویکرد در شکل پذیرش اثر و افزایش چشمگیر میزان جوایز به یکی از مهم‌ترین جشنواره‌های ادبی کشور تبدیل شد.

دانشگر: ۴۲۵ اثر در این دوره شرکت کردند

دانشگر تعداد آثار دریافت شده توسط دبیرخانه این جشنواره را ۴۲۵ اثر عنوان کرد و افزود: از این تعداد ۱۵۱ کتاب مجموعه شعر، ۱۳۲ کتاب مجموعه داستان، ۳۵ کتاب رمان نوجوان و ۱۰۷ کتاب رمان بزرگسال به جشنواره ارسال شده است.

شعر و داستان انقلاب از ادوار آینده جشنواره در دو بخش مستقل

در ادامه این مراسم میلاد عرفان‌پور مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی بر روی صحنه حاضر شد و با بیان اهداف و عملکرد مرکز آفرینش‌های ادبی گفت: ما در مرکز آفرینش‌های ادبی باور داریم حوزه هنری وجوه تمایز خودش را نسبت به دیگر نهاد‌های متولی ادبیات باید بازشناسی کند و جدی بگیرد و این تمایز اینگونه جلوه می‌کند که حوزه هنری، متولی ادبیات انقلاب اسلامی است. ادبیات انقلاب اسلامی ادبیات انقلاب زندگی است. ادبیات مختص به موضوعات بعضاً کلیشه شده نیست. حوزه هنری وظیفه اعتلای این جریان را دارد تا بتواند گامی موفق در این راستا بردارد.

عرفان پور در ادامه از مستقل شدن جشنواره شعر انقلاب از جشنواره داستان انقلاب در سال آینده خبر داد تا به این شکل فرصت بهتر و بیشتری شامل حال مقوله شعر انقلاب و شاعران این عرصه شود.

در ادامه این رویداد حامد عسگری، نویسنده و شاعر با حضور خود بر روی صحنه دقایقی را به اجرا و خاطره‌گویی اختصاص داد و در زمینه هنر ادبیات نکاتی بیان کرد.

معرفی برگزیدگان جشنواره شعر و داستان انقلاب 

آثار بخش رمان نوجوان و مجموعه داستان این جشنواره با داوری ساسان ناطق، سیده عذرا موسوی و تیمور آقا محمدی بررسی و نامزد‌ها و برگزیدگان آن به شرح زیر اعلام شد:

نامزد‌های بخش مجموعه داستان:

خدیجه خانی برای اثر «یک گاری انار ترک خورده» از استان اردبیل
فریناز ربیعی برای اثر «جاده از راست باریک می‌شود» از استان تهران
مریم السادات میرحسینی برای اثر «جنگ بدون زن» از استان سمنان
مصطفی میرزایی برای اثر «لطفاً پیغام خود را بگذارید» از استان همدان
مهدی دریاب برای اثر «دوستان عالیس» از استان فارس
وحید آقا کرمی برای اثر «خشت‌های سیاه-خشت‌های قرمز» از استان آذربایجان شرقی

آثار برگزیده بخش مجموعه داستان:

«یک گاری انار ترک خورده» از خدیجه خانی و «لطفاً پیغام خود را بگذارید» از مصطفی میرزایی.
تندیس، دیپلم افتخار و جایزه یک‌صد میلیون تومانی به صورت مشترک به صاحبان این دو اثر اهدا شد.

نامزد‌های بخش رمان نوجوان:

هادی حکیمیان برای اثر «اسپاگتی با سس قرمز» از استان یزد.

طیبه مهدی‌زاده برای اثر «بهشت‌آباد» از استان مازندران.

 فائزه کرد فیروزجایی برای اثر «طوطی و قالین» از استان قم.

زهرا پریایی برای اثر «چرخ‌وفلک» از استان تهران.

 سمیه سلیمانی برای اثر «فرار مار دوش» از استان گیلان.

مریم فرجی برای اثر «قلک‌های دوقلو» از استان فارس.

آثار برگزیده بخش رمان نوجوان:

اثر «چرخ‌وفلک» از زهرا پریایی و «بهشت‌آباد» از طیبه مهدی‌زاده.

تندیس، دیپلم افتخار و جایزه یک‌صد میلیون تومانی مشترکاَ به صاحبان این دو اثر اهدا شد.

معرفی نامزد‌ها و برگزیدگان بخش رمان بزرگسال 

آثار بخش رمان بزرگسال این جشنواره نیز با داوری محمدرضا شرفی‌خبوشان، مهدی زارع و وحید حُسنی‌هنزایی داوری شد و نامزد‌ها و برگزیدگان آن به شرح زیر معرفی شدند:

نامزد‌های بخش رمان بزرگسال:

محمد رودگر برای اثر «ابرشهر» از استان قم.

محمداسماعیل حاجی‌علیان برای اثر «بی سردار» از استان اصفهان.

علیرضا نعمت‌اللهی برای اثر «بنز» از استان تهران.

سلمان کریمی برای اثر «زخم پاییز» از استان زنجان.

 ام‌البنین ماهر برای اثر «قزل آهو» از استان خراسان رضوی.

لیلی طباطبایی برای اثر «ملاقات زیر رادیکال» از استان یزد.

 سید میثم موسویان برای اثر «گعده‌های دور آتش» از استان همدان.

 میثم فرهمندیان برای اثر «وُل» از استان کهکیلویه و بویراحمد.

آثار قابل‌تقدیر بخش مجموعه رمان بزرگسال:

«قزل آهو» از ام‌البنین ماهر.

«زخم پاییز» از سلمان کریمی.

لوح تقدیر و حق تألیف سه نوبت چاپ اثر به صاحبان آثار تقدیر شده اهدا شد.

اثر برگزیده بخش رمان بزرگ‌سال:

اثر «بنز» از علیرضا نعمت‌اللهی

اعضا هیئت‌داوران بخش مجموعه شعر:

علی داوودی غلامرضا کافری حسنا محمدزاده

نامزد‌های بخش مجموع شعر:

اسماعیل محمدپور برای اثر «تأویل» از استان گیلان.

رضا نیکوکار برای اثر «مناره، الله‌اکبر» از استان تهران.

زهرا سپه‌کار برای اثر «من یک زنم» از استان اصفهان.

عاطفه جوشقانیان برای اثر «به انتقام قسم» از استان قم.

 مهدی جهاندار برای اثر «پادشاه لخت» از اصفهان.

فاطمه عارف‌نژاد برای اثر «در ادامه صبح» از استان قم.

فائزه زرافشان برای اثر «سرو سروده‌ها» از استان یزد.

آثار قابل‌تقدیر بخش مجموعه شعر:

«من یک زنم» از زهرا سپه‌کار.

«به انتقام قسم» از عاطفه جوشقانیان.

لوح تقدیر و حق تألیف سه نوبت چاپ اثر به صاحبان آثار تقدیر شده اهدا شد.

اثر برگزیده مجموعه شعر:

«پادشاه لخت» از مهدی جهاندار.

تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و جایزه یک‌صد میلیون تومانی به مهدی جهاندار اهدا شد.

گفتنی است در پایان این مراسم، محمدمهدی دادمان، بهزاد دانشگر، علی‌محمد مؤدب و دیگر شاعران و نویسندگان بر تابلو یادبود مرحوم استاد اکبر خلیلی یادداشتی نوشتند و امضاء کردند.

دانلود فیلم

ادامه مطلب ادبیات انقلاب اسلامی ادبیات انقلاب زندگی است

نامزد‌های گروه «ادبیات» جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران



۱۹ کتاب در موضوع‌های «متون قدیم»، «نقد ادبی (ترجمه)» و «ادبیات زبان‌های دیگر» به مرحله دوم داوری چهل ویکمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران راه یافتند. 

۱٠ کتاب زیر در موضوع «متون قدیم» به عنوان نامزد شناخته شدند: 
«مخزن الاسرار حکیم نظامی‌گنجوی»، مقدمه تصحیح و تعلیقات: تقی پورنامداریان و مصطفی موسوی، تهران: سخن؛ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی‏، ‏ ۱۴۰۱، ۸۹۳ص. ‍ 
«مسلک العارفین»، تألیف محمد بن احمد بخاری، تصحیح و تحقیق: مریم حسینی و محمود علیزاده کاشانی، تهران: علمی، ۱۴۰۱، ۵۱۵ص. 
«از کاشغر تا استانبول: تحقیقی درباره خواجگان نقشبندیه و تصحیح ده رساله از ایشان»، تحقیق و تصحیح: مریم حسینی و محمود علیزاده کاشانی، تهران: علمی، ۱۴۰۱، ۵۳۱ص. 
«نگارستان»، تألیف معین‌الدین جوینی، تصحیح حسین پورشریف، تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، ۱۴۰۱، ۷۴۶ص. 
«لغت محلی شوشتر»، تصحیح و تحقیق مهدی کدخدای‌طراحی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار؛ با همکاری سخن‏، ۱۴۰۰، ۷۴۰ص. 
«خواجه خواجگان عبدالخالق غجدوانی: مروری بر زندگی و آثار، همراه با تصحیح رساله‌های وصایا و صاحبیه از غجدوانی و شرح وصایا از فضل‌الله بن روزبهان خنجی»، تصحیح و تحقیق مریم حسینی با همکاری محمود علیزاده کاشانی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار؛ با همکاری سخن، ۱۴۰۱، ۲۹۷ص. 
«سیر العباد الی المعاد»، تألیف ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی، تحقیق و تصحیح مریم مشرف، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار؛ با همکاری سخن‏، ۱۴۰۱، ۵۱۱ص. 
«خلاصه الاشعار و زبده الافکار (بخش همدان و لاحقه‌های بغداد و جربادقان و خوانسار و نواحی آن بلاد)»، تألیف میرتقی‌الدین کاشانی، مقدمه، تصحیح، تعلیقات مرتضی موسوی و رضوان مساح، تهران: موسسه پژوهشی میراث مکتوب، ۱۴۰۱، ۵۹۵ص. 
«دیوان عبدالقادر نایینی (زنده در قرن هفتم)»، مقدمه، تصحیح و تعلیقات: محمود ندیمی‌هرندی و تهمینه عطایی‌کچوئی، تهران: موسسه پژوهشی میراث مکتوب، ۱۴۰۱، ۱۳۰ص. 
«دیوان سلطان احمد جلایر (هفت پیکر)»، تألیف علی فردوسی و ساناز رجبیان، تهران: شرکت سهامی انتشار، ۱۴۰۱، ۱۰۷۲ص. 

همچنین در موضوع «نقد ادبی (ترجمه)» دو اثر زیر به مرحله دوم داوری راه پیدا کردند: 
«خیال‌پردازی ادبی: از کهن‌الگو‌ها تا بوطیقای سوژه»، تألیف کریستین شلبورگ، ترجمه علی عباسی و فرزانه کریمیان، تهران: دانشگاه شهید بهشتی، ۱۴۰۱، ۲۸۳ص. 
«تصوف ایرانی و تأثیر آن بر ادبیات آمریکا»، تألیف مهدی امین‌رضوی، ترجمه حسن لاهوتی، تهران: فلات، ۱۴۰۱، ۳۵۷ص. 

در موضوع «ادبیات زبان‌های دیگر» هفت کتاب زیر به عنوان نامزد معرفی شدند: 
«پی/ اِف»، نوشته آرام پاچیان، ترجمه آندرانیک خچومیان، تهران: کتاب دیدآور، ۱۴۰۱، ۱۵۴ص. 
«با مرگ من زندگی کن»، نوشته میشل رُستَن، ترجمه بیتا ترابی، تهران: کتاب کوچه، ۱۴۰۱، ۲۰۰ص. 
«چادر سبز بزرگ»، نوشته لودمیلا اولیتسکایا، ترجمه مریم انصاری سعید، تهران: برج، ۱۴۰۱، ۶۱۲ص. 
«آنجا که زمانی خیابان‌ها نامی داشتند»، نوشته رنده عبدالفتاح، ترجمه بیتا ابراهیمی، تهران: مان کتاب، ۱۴۰۱، ۲۷۶ص. 
«قلب شنی»، نوشته عبدالرزاق گورنه، ترجمه نجمه رمضانی، تهران: کتابسرای میردشتی، ۱۴۰۱، ۳۴۰ص. 
«پلنگ برفی»، نوشته سیلون تسون، ترجمه پریزاد تجلی، تهران: مروارید، ۱۴۰۱، ۱۴۴ص. 
«زبان مادری»، نوشته واسیلیس الکساسیس، ترجمه مائده قلی‌بیکیان، تهران: کتاب دیدآور، ۱۴۰۱، ۳۰۸ص.

مراسم پایانی چهل ویکمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در بهمن ماه سال جاری برگزار می‌شود.

دانلود فیلم

ادامه مطلب نامزد‌های گروه «ادبیات» جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران