is_tag

تصویب قانون متحدالشکل کردن لباس ها

قانون متحدالشکل شدن لباس در ۴ دی ۱۳۰۷ در مجلس شورای ملی دوره ششم به تصویب نمایندگان رسید. قبل از تصویب این قانون رضا شاه به تأسی از کشور همسایه ترکیه اقداماتی برای متحدالشکل کردن لباس در کشور صورت داده بود. در آغاز به وزرا، نمایندگان مجلس، مدیران و رؤسای دوایر دولتی و کارمندان دولت تکلیف شده بود لباس متحدالشکل بپوشند و کلاه لبه‌دار (که به کلاه پهلوی شهرت داشت) بر سر بگذارند؛ و نیز دستور داده شده بود تا محصلین و دانش آموزان مقاطع مختلف مدارس نیز اونیفورم ویژه‌ای به رنگ خاکی که شامل یک نیم تنه و شلوار می‌شد، بر تن کنند و کلاه پهلوی بر سر نهند. به تدریج پوشیدن لباس متحدالشکل به دیگر اقشار مردم نیز تکلیف شد.

ادامه مطلب تصویب قانون متحدالشکل کردن لباس ها

رویکرد روزنامه ها در نقشه قتل محمدعلی شاه

طرح قتل محمدعلی شاه هنگامی صورت گرفت که همکاری محمدعلی شاه با مشروطیت در اوج خود بود. نه تنها رهبران مشروطه بدین واقعیت اذعان دارند، بلکه سفیر انگلیس (و نه سفیر روس که شائبه حمایت از شاه را ایجاد کند) می نویسد: “با توجه به اینکه در مدت اخیر رفتار خلاف مشروطگی از شاه دیده نشد، این سوءقصد خلاف انتظار بود.” ۱
در حالی که پیش از ظهر جمعه ۱۵ محرم ۱۳۲۶/۸ اسفند ۱۲۸۶ نمایندگان مجلس با شاه دیدار و گفت و گو داشتند، بعدازظهر همان روز، هنگامی که شاه برای گردش به دوشان تپه می‌رفت، در حین عبور از خیابان باغ وحش تهران مورد سوء قصد قرار گرفت و دو نارنجک به سوی کالسکه او پرتاب شد. چند تن کشته و زخمی شدند اما شاه جان سالم به در برد. ۲ این اقدام یک تصمیم جمعی بود که “از جانب گروه انقلابی به رهبری حیدرخان (عمواوغلی) و حوزه اجتماعیون عامیون تهران با مشارکت انجمن آذربایجان” صورت گرفت. ۳ کسروی هم می‌گوید: “نقشه این کار را حیدر عمواوغلی کشیده و بمب را نیز او ساخته بود”. ۴ یحیی دولت آبادی در این باره می‌نویسد:

ادامه مطلب رویکرد روزنامه ها در نقشه قتل محمدعلی شاه

اولین شورش تبریز بر محمدعلی شاه : ۱۵ بهمن ۱۲۸۵ش / ۵ فوریه ۱۹۰۷م

محمدعلی شاه در ۴ ذیحجه ۱۳۲۴ق/ ۲۸ دی ۱۲۸۵ش/ ۱۹ ژانویه ۱۹۰۷م به سلطنت رسید. دوران سلطنتش کوتاه و پر تنش بود. مراسم تاجگذاری وی آغاز دلتنگی‌ها و گلایه‌ها شد. مشیرالدوله صدراعظم وقت که دو پسرش از هواخواهان و همراهان مشروطه بودند مسئولیت برگزاری جشن تاجگذاری را به عهده داشت. او از نمایندگان مجلس برای حضور در مراسم دعوت به عمل نیاورد و موجب آزردگی آنها شد. نمایندگان تصور کردند شاه آنها را شایسته حضور در مراسم ندانسته است. همکاری شاه و مجلس و انتظام امور نیاز کشور بود. اما حرکت هر دو طرف جهت عکس این نیاز صورت گرفت تا جایی که بی محابا رو در رو ایستادند. در این میان گروهی تخم بدبینی می‌کاشتند و اختلافات را دامن می‌زدند. شورش تبریز اولین نتیجه اقدامات این گروه بود.

ادامه مطلب اولین شورش تبریز بر محمدعلی شاه : ۱۵ بهمن ۱۲۸۵ش / ۵ فوریه ۱۹۰۷م

تاجگذاری محمدعلی شاه

نهضت مشروطیت، برآیند مطالبات جامعه ایران در مقطع تاریخی سال ۱۲۸۵ هجری خورشیدی بود. آشکار است که این نهضت بر دربار و قاجار تحمیل شده بود. به همین علت، طبیعی بود که از فردای پیروزی نهضت، کشمکشهایی میان دربار و رهبران نهضت به وجود بیاید. هنگام انتخاب نمایندگان مجلس، بخشی از این کشمکشها خود را نشان دادند. بدبینی نمایندگان تبریز در مجلس شورای ملی نسبت به ولیعهد، محمدعلی میرزا، یکی دیگر از زمینه‌های رویارویی میان دربار و مشروطه‌خواهان بود. کارشکنی‌های حکام ایالات و تن ندادن آنها به مقتضیات حکومت مشروطه، از دیگر زمینه‌های کشمکش بود. قضیه مجلس سنا و بحث بر سر ضرورت یا عدم ضرورت تشکیل آن، ترکیب نمایندگان و حدود اختیارات آن، یکی دیگر از این زمینه‌ها است. اختلاف نظر بر سر موادی از قانون اساسی و تعلل در امضای آن از سوی شاه و ولیعهد هم از جمله عوامل مهمی بود که بر بحران روابط میان دربار و مشروطه‌خواهان می‌افزود.

ادامه مطلب تاجگذاری محمدعلی شاه