is_tag

رویکرد روزنامه ها در نقشه قتل محمدعلی شاه

طرح قتل محمدعلی شاه هنگامی صورت گرفت که همکاری محمدعلی شاه با مشروطیت در اوج خود بود. نه تنها رهبران مشروطه بدین واقعیت اذعان دارند، بلکه سفیر انگلیس (و نه سفیر روس که شائبه حمایت از شاه را ایجاد کند) می نویسد: “با توجه به اینکه در مدت اخیر رفتار خلاف مشروطگی از شاه دیده نشد، این سوءقصد خلاف انتظار بود.” ۱
در حالی که پیش از ظهر جمعه ۱۵ محرم ۱۳۲۶/۸ اسفند ۱۲۸۶ نمایندگان مجلس با شاه دیدار و گفت و گو داشتند، بعدازظهر همان روز، هنگامی که شاه برای گردش به دوشان تپه می‌رفت، در حین عبور از خیابان باغ وحش تهران مورد سوء قصد قرار گرفت و دو نارنجک به سوی کالسکه او پرتاب شد. چند تن کشته و زخمی شدند اما شاه جان سالم به در برد. ۲ این اقدام یک تصمیم جمعی بود که “از جانب گروه انقلابی به رهبری حیدرخان (عمواوغلی) و حوزه اجتماعیون عامیون تهران با مشارکت انجمن آذربایجان” صورت گرفت. ۳ کسروی هم می‌گوید: “نقشه این کار را حیدر عمواوغلی کشیده و بمب را نیز او ساخته بود”. ۴ یحیی دولت آبادی در این باره می‌نویسد:

ادامه مطلب رویکرد روزنامه ها در نقشه قتل محمدعلی شاه

تاجگذاری محمدعلی شاه قاجار

در ۴ ذیحجه ۱۳۲۴هـ .ق/ ۲۸ دی ۱۲۸۵هـ .ش با دعوت قبلی و رسمی، سی نفر از رؤسای روحانیون به علاوه شاهزادگان، وزرا، امرا، سرداران و هیئتهای سیاسی سفارتخانه‌ها در اتاق موزه گرد آمدند تا مراسم تاجگذاری محمدعلی شاه را برگزار کنند. محمدعلی شاه در میان صدراعظم و سایر رجال برجسته دربار به تالار وارد شد و از تخت سلطنت بالا رفت. احمد میرزا (ولیعهد) بر روی پلکان تخت قرار گرفت؛ قرار بود یک نفر از روحانیون تاج را بر سر شاه بگذارد اما به دلیل بروز اختلاف میان روحانیون، میرزا نصرالله خان مشیرالدوله صدراعظم مسئول گذاشتن تاج بر سر شاه شد. او تاج کیانی را بر سر شاه گذاشت. پس از آن آیت‌الله سید عبدالله بهبهانی آیه « قل اللهم مالک الملک» را تا آخر قرائت کرد. سپس نوبت به آیت الله سید محمد طباطبائی رسید که او هم « یا داوود» را قرائت کرد. شاه که با دو دستش به زحمت تاج گشاد و سنگین را بر سر نگاه داشته بود پس از پایان دعا تاج را برداشت و کلاه جیقه دریای نور را بر سر گذاشت. به عدد سن شاه سی و هشت توپ شلیک شد. صد و ده توپ دیگر نیز برای میمنت این روز شلیک کردند و موزیک نواخته شد. به ظاهر محمدعلی شاه بر خلاف اسلافش که با مشکل مدعیان سلطنت روبه رو بودند توانست بی دغدغه بر تخت سلطنت جلوس کند. در واقع اوضاع مملکت دیگر به گونه‌ای نبود که درگیری شاهزادگان را برای تصرف تاج و تخت تاب آورد. از این رو به محض تشدید بیماری مظفرالدین شاه، محمدعلی میرزا ولیعهد به تهران فراخوانده شد و زمام امور را به دست گرفت. با این تدبیر از وقوع درگیری میان شاهزادگان مدعی سلطنت جلوگیری کردند. اما غافل بودند که تخم بدبینی میان مجلس و شاه در همین روز تاجگذاری کاشته خواهد شد.

ادامه مطلب تاجگذاری محمدعلی شاه قاجار