دامغان دروازه ناشناخته تاریخ (قسمت اول)

شهر باستانی دامغان که پیشینه آن به هفت هزار سال پیش می رسد، از نخستین کانون های تمدن بشری در ایران است. این شهر امروزه با بیش از ۱۲۰ اثر تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی و صدها اثر ناشناخته، بدون متولی میراث فرهنگی در جست و جوی هویت فراموش شده خویش است و متاسفانه در سالهای اخیر آثار تاریخی ارزشمند آن نظیر تپه حصار، دیوار باروی شهر، مسجد تاریخانه، مقبره چهل دختران و مجموعه چشمه علی بر اثر بی توجهی با اجرای برنامه های بدون مطالعه نوسازی، متحمل خسارات فراوان شده است، آنچه در پی می آید نگاهی است به وضعیت این یادمانهای تاریخی.

ارسال شده توسط: محمد (از کاربران سایت)

تپه حصار از جمله گنجینه های تاریخی دامغان است که لایه های باستانی چند هزار ساله ای را شامل می شود. چندین سال پیش زمانی که مسئولان راه آهن و میراث فرهنگی تصمیم گرفتند خط دوم تهران _ مشهد از وسط مجموعه عظیم و تاریخی تپه حصار بگذرد، مورد هجوم انتقادها و اعتراضات دوستداران میراث فرهنگی و روزنامه نگاران قرار گرفتند با این وجود تصمیم مسئولان عملی شد و بعد از مدتی موضوع به فراموشی سپرده شد و امروز دیگر هیچکس فریاد خاموش تپه حصار را که با هر حرکت قطار یک نشست عمیق در آن ایجاد شده و هویت پربار گذشته ما را با خود به قعر زمین می برد، نمی شنود.

مسجد تاریخانه از دیگر آثاری تاریخی دامغان است که دکتر مظفر بختیار درباره اهمیت آن می گوید: «این بنا قدیمی ترین بنای اسلامی در ایران است و برخی آن را حلقه پیوند میان معماری ساسانی و اسلامی می دانند. باستان شناسان عقیده دارند که بازسازی این مسجد در زمان سلجوقیان (سده پنجم و ششم هجری) نزدیک به نقشه اصلی آن در قرن دوم هجری، که عبارت از صحن مربع محاط به اتاق و ستون های سرپوشیده بوده، انجام گرفته است با این حال امروزه این مسجد باشکوه حتی برای اهالی دامغان نیز ناشناخته است و از آن به عنوان مخروبه ای که در آن همیشه بسته است یاد می شود.

دیوار باروی شهر (متعلق به دوره ساسانیان) هم وضعی بهتر از تاریخانه ندارد. بخشهای مختلف این دیوار بدون حفاظ در میان ساختمانهای شهر پراکنده و رها شده اند و در برخی ساختمان سازی به آن خساراتی وارد آمده است.

بازار سرپوشیده دامغان حکایتی دیگر دارد این بازار نه ناشناخته است و نه در آن بسته، اما هیچکس به چشم یک اثر تاریخی به آن نگاه نمی کند و فقط به عنوان مرکز تجاری از آن استفاده می شود. چندی پیش به علت خرابی زیاد مورد مرمت قرار گرفت. ولی در نیمه راه کار مرمت رها شد و انباشت مصالح ساختمانی مشکلات را دوچندان کرد.

مجموعه چشمه علی با کاخ هایی از دوره آغا محمد خان و فتحعلیشاه قاجار (نیمه اول سده سیزدهم قمری) از اماکن تفریحی – تاریخی دامغان در کوهپایه های البرز است که هر ساله هزاران گردشگر را به سوی خود می کشاند. این مجموعه اکنون تبدیل به یک زباله دانی بزرگ شده است. درها و پنجره های کاخ آغا محمد خان را شکسته اند و دیوارهای کج فتحعلیشاه را تا ارتفاع ۵/۱ متری آسیب شدید دیده است. مابقی نیز تا سقف به انواع یادگاری ها و جملات ناپسند مزین است.

به نظر می رسد شرح وضعیت بناهای تاریخی یاد شده شهر دامغان، وضع سایر آثار تاریخی شهر را نمودار می سازد. بدین ترتیب لطفی شامل حال ما و خوانندگان و مسئولان می شود ما از ادامه گزارش معاف می شویم وقت خوانندگان بیش از این گرفته نمی شود و در عین حال برای خواب مسئولان مزاحمتی پیش نمی آید.

http://www.vatanfa.com/?s=دامغان-دروازه-ناشناخته-تاریخ-(قسمت-اول)
دختر آریایی(ایرانی) گفته:

من خوندمش آقا محمد جالب بود من چیزی در مورد شهر شما نمی دونستم تا به الان جز شنیدن اسمش.
بیشتر مکان های تاریخی ایران در تپه بوده. شما از تپه کلار واقع در شهر کلاردشت چیزی میدونستید؟؟از جام زرین که تقریبا اندازه یه سطل آشغاله وطلای خالصه و حدود۳۳کیلوگرم وزن داره و در موزه ملی ایران باستان نگهداری میشه و متعلق به دوران ساسانی هست؟از شمشیر طلایی چطور؟؟اینا همه از آثار منطقه ی ماست و کتابی قطور که مال پدرمه درموردش مفصل توضیح داده خیلی جالبه وقتی رفتم چالوس مقاله ای ارسال میکنم و در سایت بذارید
خوش حال میشم از مقاله هام استفاده کنید و افتخاره منه که قدمی بردارم و ممنون آقا محمد باید باشم که ذهنم رو با پیشنهادشون روشن کرد چرا به مغز خودم تا حالا نرسیده بود؟بابابزرگ از راهنماییت متشکرم
منتظر قسمت دومش هستم…

دخترآریایی(ایرانی) گفته:

متاسفانه شهرهای شمالی به دلیل رطوبت بناهای تاریخی با قدمت نداره و به جاش مکان های تاریخی معاصرمربوط به سلطنت پهلوی داره.مثل کاخ مادر،کاخ چایخوران استراحتگاه جنگلی اشرف پهلوی ،حتی جاده چالوس-کرج تونل کندوانش و کف هزارچم که آقا محمد آشنایی بیشتری نسبت به بقیه حتمادارند.این کاخ ها وجاذبه ها همه متعلق به چالوس بود که نام بردم.

دخترآریایی(ایرانی) گفته:

شما مایلید و یا علاقه دارید که در مورد مکان هایی که نام بردم مقاله ارائه بدم؟ یا آوانوشت(تلفظ اصلی کتیبه ها )و ترجمه کتیبه های بیستون و تخت جمشیدوشوش رو ارسال کنم که بسیار جالبه؟البته فعلا وقت آزاد ندارم بعد اتمام امتحانات.

دختر آریایی(ایرانی) گفته:

واقعا تاسف باره که آثار ما اینطور داره نابود میشه اونم به خاطر سهل انگار خودمون.یه استاد دانشگاهی میگفت اگه تمام اشیای قیمتی و تاریخی رو که تا الان در ایران کشف شده رو جمع کنیم میشه گفت حجمی به اندازه یک قوطی کبریت رو داره. کلی گنجینه های عظیم نا شناخته وجود داره که همون زیر خاک بمونه بهتره تا این که بیرون آورده بشه و به غارت بره .مثل گنجینه عظیم طلایی خسروانی که کسی هنوز نتونسته مکانش رو مشخص کنه که دقیقا کجاست اصلا.یکی از فامیلامون فارق اتحصیل باستان شناسی هست میگفت دانشجو که بودیم مارو به همدان بردند برای این کشف اشیا و اینا میگه من خودم شخصا یه جعبه با نقش و نگار های دوران ماد پیدا کردم اونقدر زیبا بود از جنس طلا و نقره بود جوش منو گرفت میگه شبش معلوم نیست چی شد کی برد

دختر آریایی(ایرانی) گفته:

چه راحت میراثمون به غارت میره…

فرشيد گفته:

غروبست و خورشید در رهگذر،
فرو میرود در جهانی دگر،
نگاهش بود سوی آرامگاه،
کجا خفته در آن جهاندار شاه،
چه زیبا بود رنگ هر سنگ تو،
دل افروزی و فر و اورنگ تو،
ندارم توان تا ستایش کنم،
بدین جای فرخ نیایش کنم،
غروبست و من پرنیاز آمدم،
بدین خاک خسرو فراز آمدم،
در این پاسارگاد و این مهد پاک،
بریزم همی اشک بر روی خاک،
تو ای دادگر شاه پوزش پذیر،
به بینا دلی دست ما را بگیر،
همه تار و پودم پر از مهر توست،
جهان را نیازی بدان چهر توست،
تویی فره فر شاهنشاهان،
که پاکیزه جانی و روشن روان،
تو ای کــــــوروش
ای نیک آموزگار،
پیام آور پاک پروردگار،
ستایش کنم خاک پاک تو را،
دهم سر و جان فدای تو را …‏

محمدفرزندایران گفته:

دختر اریایی عزیز خطه شمال هم اثار تاریخی بسیار زیادی داره که به دوران قبل از اسلام برمیگرده اما برای مردم ما ناشناخته مونده.یادمون باشه خطه شمال دلیر مردانی داره که تا۳۰۰سال بعد از حمله اسلام به ایران مقاومتشون رو در برابر هجوم اعراب وحشی حفظ کرده بودند

مهدی گفته:

ما جوونا ایم که باید جلوشون رو بگیریم

فاطمه گفته:

سلام اق محمد من گفتم شما اهل دامغانید؟ چرا انکار کردید؟
زت زیاد

فرشيد گفته:

درود بر شما پارسی زبانان..
محمد عزیز درست میفرمایند،
خطه شمال آثار باستانی زیادی داره که یکی از این بناهای تاریخی مهم
“قلعه رودخان” هست
که این قلعه در دوره ساسانیان بنا و در دوره سلجوقیان مرمت شده..
این قلعه ی زیبا با دیوارها و دژهای بلند در دل جنگل از قلعه های جنگی مهم ایران به حساب میاد..
من خودم رفتم دیدم،
واقعا زیباست و خیلی هوشمندانه ساخته شده..
این قلعه بر روی یک بلندی با دیوارهای بسیار بلند ساخته شده که ورود مهاجمان از بیرون به داخل رو تقریبا غیر ممکن میکنه ..
در استان گیلان، حوالی شهرستان فومن

محمدفرزندایران گفته:

فرشید خان میشه بفرمایید این شعر زیبا اثر کیه؟

ستاره (***مهسا***) گفته:

اقامحمد متن خیلی خوبی بود ممنون

اقا فرشید شعر بسیار زیبایی بود تشکر…

فرشيد گفته:

درود خدمت همه عزیزان..
آقا محمد راستش من این شعر رو تو یکی از
سایت ها دیده بودم و یادداشتش کرده بودم..
دقیق نمیدونم.. ولی بنظرم شاید شعر استاد عارف قزوینی باشه

محمدفرزندایران گفته:

قسمت سومش که در مورد تپه حصار هست رو ارسال کردم .سهیل هنوز اونو نگذاشته.چیزای جالب زیاد داره.طرز تدفین مردگان اون ناحیه رو هم فک کنم تو قسمت۴بگذارم.بخونین و حتما نظرتون رو برام بگید لطفا

ستاره(***مهسا***) گفته:

اقا محمد تاحالا که متن هاتون جذابو وکامل بوده این طور که گفتید قسمت چهارمش باید جذابتر باشه من که بی صبرانه منتظرم …

دختر آریایی(ایرانی) گفته:

به به به
من کاملا مطلع هستم این قلعه چه زیبایی خارق العاده ای داره و مربوط به دوران ساسانیان هستش اگه اشتباه نگفته باشم و در بین جنگل بودنشه که اینقدر شگفت انگیزش کرده.
آقا محمد پس هرچه زودتر ادامه مقاله هاتون رو بفرستید که ما منتظریم.

دختر آریایی(ایرانی) گفته:

بله بزرگمردایی چون اسپهبد پادوسبان و وندادهرمز که سال ها در مقابل اعراب مقاومت کردند و از آیین و رسومات مزدایی دفاع کردند.
آثار باستانی زیاده ولی اماکن باستانی هست که نسبت به جاهای دیگه کمتره ما آثار زیادی داریم که بعد احتمالا مقاله هایی درموردشون میفرستم به یاری حق

محمدفرزند ایران گفته:

تقصیر این سهیله .یه هفته است مقاله رو فرستادم .هنوز اونو نخونده…..
خوب بگیر بزار مقاله رو دیگه پسر خوب

حامد3000 گفته:

راستی میدونستید شهرصددروازه(نزدیک به دامغان کنونی)یونانی بهش میگفتند:هکاتوم پولیس

محمدفرزند ایران گفته:

بله عزیزم .هنوز هم تحقیقات ادامه داره که اثار این شهر افسانه ای رو از زیر خاک بکشن بیرون .در ضمن شهر صددروازه نزدیک دامغان نیست بلکه خود دامغانه.البته بسیار بزرگتر از اونی که الان هست

وزیری گفته:

روستا قادر اباد دامغان دارای گنج اصلی در دامغان میباشد