تاریخ شمارى- ایران باستان
- 1,568 بازدید
- 2 آوریل 2012
- تاریخ شماری
تاریخشمارى
ایران باستان
تقریبا هزاره ۵۰- ۴۰- ق. م: تاریخ آثار فرهنگ موستر در زاگرس ایران- عراق از طریق روش رادیو کربن
هزاره ۱۰- ۸- ق. م: برقرارى زمین کارى و دامدارى در کردستان و لرستان
هزاره ۶ ق. م: گسترش روستاهاى زمین کارى- دامدارى در بیشتر قسمتهاى سرزمین ایران
پایان هزاره چهارم ق. م: پیدایش خط ایلامى
هزاره ۳ ق. م: دولتهاى شهرى ایلام. روابط بازرگانى و جنگى ایلام با سومرها و آکادها
سدههاى ۲۳- ۲۲ ق. م: نخستین یادآورى درباره لولوبىها و کوتىها. جنگ- هاى آنها با آکادها. آنوبانىنى «پادشاه لولوبى»
سده ۲۲ ق. م: بابل زیر تسلط کوتىها
۱۹۰۰- ۱۹۵۰ ق. م: اپارتى، بنیانگذار دودمانهاى سوکالماخهاى ایلامى، پادشاهى آنشان و شوش
سده ۱۶ ق. م: چیرگى بابلیها بر کاسیتها. ناتوانى ایلام
سدههاى ۱۴- ۱۲ ق. م: تسلط ایلام میانه. کامیابیهاى جنگى و شکوفائى فرهنگ ایلام
سالهاى ۱۱۸۵- ۱۱۵۰ ق. م: پادشاهان ایلام شوتروک ناخونت اول و کوتیر ناخونت.
چیرگى ایلام بر بابل
۱۱۵۰- ۱۱۲۰ ق. م: حکومت شیلخاک- اینشوسیناک. چیرگى ایلام بر زاگرس و بین النهرین
پایان سده ۱۲ ق. م: شکست ایلامیها از پادشاه بابل نبوکد نصر ۱٫ آغاز سقوط طولانى ایلام.
سده ۹ ق. م: آغاز دوره تجاوز آشوریها به ایران
۸۴۳ ق. م: یادآورى مانها و پارسویا
۸۳۴ ق. م: نخستین یادآورى مادها
پایان سده ۹- اواسط سده ۸ ق. م: چیرگى اورارتها در شمال باخترى ایران
۷۴۴- ق. م: آغاز دوره دوم تجاوز آشوریان به ایران. تشکیل نخستین استان- هاى آشورى در این سرزمین
پایان سده ۸- آغاز سده ۷ ق. م: پیدایش پادشاهى هخامنشى، زیر حمایت ایلام.
۶۸۰- ۶۷۰ ق. م: جنگهاى پیروزمندانه مانها با آشوریان. اسکیفها و کیمرتیزها در ایران
۶۷۲- ۶۷۰ ق. م: طغیان در استانهاى خاورى آشور. استقلال ماد.
تقریبا ۶۵۰- ۶۴۰ ق. م: لشکرکشى آشوریها به ایلام. ویرانى شوش و مراکز دیگر ایلام
تقریبا ۶۴۰- ق. م: کورش اول هخامنشى اطاعت از آشوریها را مىپذیرد.
بین ۶۴۰- ۶۲۵ ق. م: مطیع کردن فرا ارت شاه هخامنشى، به وسیله شاه ماد.
آغاز چیرگى مادها
۶۲۴/ ۶۲۳- ۵۸۵/ ۵۸۴ ق. م: پادشاه مادکیاکسار.
۶۱۴ ق. م: تصرف آشور به وسیله مادها
۶۱۲ ق. م: تصرف نینوا به وسیله ارتشهاى ماد و بابل
۶۱۲- ۶۰۵ ق. م: سقوط آشور و تقسیم آن بین مادها و پادشاه بابل جدید
تقریبا ۶۱۰- ۵۹۰ ق. م: پیوستن سرزمینهاى اورارتها و اسکیفها به قلمرو مادها
۵۹۰- ۵۸۵ ق. م: جنگ ماد و لیدى
۵۸۵/ ۵۸۴- ۵۵۰ ق. م: آستیاژ پادشاه ماد
۵۵۳- ۵۵۰ ق. م: قیام پادشاه پارس، کورش دوم علیه ماد
۵۵۰ ق. م: تشکیل دولت هخامنشى
۵۴۶ ق. م: چیرگى کورش دوم بر لیدى
۵۳۹ ق. م: تصرف بابل به وسیله کورش دوم
۵۲۵ ق. م: تصرف کامبیز مصر را
۵۲۲ ق. م: کودتاى گوماتا و سلطنت او
۵۲۲ ق. م: تصرف تاج و تخت هخامنشى به وسیله داریوش اول
۵۲۲- ۵۲۰ ق. م: قیام در بابل، ماد، ایلام، مارگیان، پارت و مصر علیه هخامنشیان و سرکوبى آنها
۵۱۸- ۵۱۲ ق. م: تجاوز هخامنشیان به متصرفات مقدونیه. مطیع کردن قسمت- هاى شمال باخترى هندوستان به وسیله آنها
۵۱۸ ق. م: آغاز اصلاحات داریوش یکم
تقریبا ۵۱۴ ق. م: لشکرکشى داریوش یکم علیه اسکیفهاى شمال دریاى سیاه.
۵۰۰- ۴۹۳ ق. م: قیام علیه هخامنشیان در میلت
۴۹۰ ق. م: آغاز جنگ ایران و یونان
۴۸۰ ق. م: لشکرکشى خشایار شاه به یونان. نبرد ماراتن
۴۴۹ ق. م: مذاکرات صلح میان پارسها و دولتهاى یونانى
۴۰۱ ق. م: شورش کورش صغیر
۳۳۴ ق. م: آغاز لشکرکشى اسکندر مقدونى علیه ایران
۳۳۱ ق. م: نبرد در نزدیکى گاو گاملاخ درهمشکستن ارتش پارس به وسیله اسکندر مقدونى
۳۳۰ ق. م: پایان دولت هخامنشى
۳۳۰- ۳۲۳ ق. م: ایران در قلمرو حکومت اسکندر مقدونى
۳۲۳ ق. م: مرگ اسکندر مقدونى
۳۱۲ ق. م: آغاز دوره سلوکیدها
۳۰۵ ق. م: اعلام پادشاهى سلوکى اول. تشکیل دولت سلوکید
۲۴۷ ق. م: آغاز دوره پارتها. تاریخ احتمالى بنیانگذارى حکومت پارت
۲۰۹- ۲۰۶ ق. م: لشکرکشى از سوى شرق علیه پادشاه سلوکید آنتیوخ ۳
۱۴۱ ق. م: تصرف بین النهرین به وسیله پارتها
۵۳ ق. م: درهمشکستن ارتش روم زیر فرماندهى کراسوس به وسیله پارتها نزدیک کارا
۱۱۴- ۱۱۷ میلادى: لشکرکشى امپراطور روم تراژان علیه پارتها
۱۹۵: قیام علیه پارتها در ماد و پارس
۲۲۳- ۲۲۹: از میان رفتن حکومت پارت
۲۲۶/ ۲۲۷: تاجگذارى اردشیر ۱ ساسانى در تیسفون
۲۴۱- ۲۷۲: پادشاهى شاپور اول
۲۲۵- ۲۶۰: جنگ ایران و روم؛ اسیر شدن امپراطور روم، والرین
۲۷۶: کشته شدن مانى بنیانگذار مسلک مانوى
۳۰۹- ۳۷۹: پادشاهى شاپور دوم
۳۶۳: صلح میان ایران و روم در نصپین
۳۸۷: تقسیم ارمنستان و گرجستان میان ایران و روم
۳۹۹- ۴۲۰: پادشاهى یزدگرد اول
۴۵۰- ۴۵۱، ۴۸۱- ۴۸۴: قیام مردم ماوراء قفقاز علیه ساسانیان
۴۸۴: شکست ایران در جنگ با افتالیتها، کشته شدن فیروز
۴۸۸- ۴۹۶، ۴۹۸/ ۹- ۵۳۱: پادشاه قباد اول
تقریبا ۴۹۰- ۵۲۸/ ۹: فعالیت مزدک، رهبر جنبش مزدکیان
۵۳۱- ۵۷۹: حکومت خسرو اول انوشیروان
۵۴۰- ۵۶۲: جنگ خسرو اول با بیزانتین، هجوم ایرانیان به سوریه و آسیاى صغیر
۵۷۰: تصرف یمن به وسیله ساسانیان
۵۷۱- ۵۷۲: قیام در ارمنستان علیه چیرگى ایرانیان
۵۷۲- ۵۷۹: دومین جنگ خسرو اول با بیزانتین
۵۹۰: قیام اشراف زیر رهبرى بهرام چوبینه علیه هرمز چهارم
۵۹۱: از بین بردن بهرام چوبینه به وسیله خسرو دوم به کمک بیزانتین و واگذارى قسمتى از ارمنستان تا دریاچه وان به روم
۶۰۲: آغاز جنگ خسرو دوم (پرویز) علیه بیزانتین
۶۲۸: لشکرکشى پیروزمندانه امپراطور بیزانتین هراکلیوس به ایران؛ سرنگونى خسرو دوم به وسیله اشراف ایرانى و کشتن او
۶۲۸- ۶۳۲: ستیزهاى داخلى در ایران
۶۳۲- ۶۵۱: پادشاهى یزدگرد سوم، سقوط دولت ساسانى
=================
نام کتاب: تاریخ ایران از زمان باستان تا امروز
نویسنده: ا. آ. گرانتوسکى و دیگران / ترجمه: کیخسرو کشاورزى
تاریخ وفات مؤلف: قرن ۲۰ م
موضوع: تاریخ عمومى
زبان: فارسى
تعداد جلد: ۱
ناشر: انتشارات پویش
عالی بود