دولت خوارزمشاهیان در آغاز سده دهم میلادى
- 1,573 بازدید
- 20 مارس 2012
- مطالب جالب
دولت خوارزمشاهیان در آغاز سده دهم میلادى
در زمان سلطان محمد خوارزمشاه (۱۲۰۰- ۱۲۲۰)، دولت خوارزمشاهى گذشته از خوارزم، سرتاسر ایران را بهغیر از قلمرو اسماعیلیان و خوزستان، تصرف کرد، ضمنا آذربایجان، ماوراء النهر و افغانستان کنونى را هم به متصرفات خود افزود. اما این دولت عظیم به ساختمان کوهپیکرى مىمانست که روى پى نااستوارى بنا شده باشد، مردم مناطقى که با زور به هم پیوسته بودند، اعم از روستائى یا عشیرهاى (ساکنان و کوچنشینان ایرانى و ترک)، به دشوارى باهم جور بودند. در دستگاه حکومت تضاد درونى ژرفى وجود داشت.
گذشته از ناخشنودى فراوان دهقانان و شهرنشینان که انگیزه آن افزایش روزافزون مالیاتها بود، حکومت در پى تضاد سخت داخلى فئودالها به ناتوانى گرائید. ناخشنودى فئودالها از آنجا ناشى مىشد که خوارزمشاه بیهوده کوشش داشت در شرایط روند تجزیه فئودالى، سیاست تمرکز را در قلمروش به مرحله اجرا درآورد. محمد خوارزمشاه قسمتى از استانهاى نیمه مختار فئودال را از میان برد و در پایان فرمانروائیش ۲۲ تن از فئودالها را به زندان انداخت. اما نیرومندترین آنها را که شامل اتابکان فارس، لرستان، آذربایجان بودند، نتوانست از میان ببرد. خوارزمشاه به منظور پیکار با اشراف فئودال محلى به دستگاه دیوانسالارى مرکزى و حتى به چریکهاى عشایر کوچنشین ترک ترکمن متکى شد. قسمتى از فئودالها را مادر نیرومندش به نام ترکان خاتون سازمان داد، اینان به برخى دیگر از عشایر ترک متکى بودند. جنگ با خلیفه عباسى النصیر (۱۱۸۰- ۱۲۲۵) وضع را وخیمتر کرد.
==============
نام کتاب: تاریخ ایران از زمان باستان تا امروز
نویسنده: ا. آ. گرانتوسکى و دیگران / ترجمه: کیخسرو کشاورزى
تاریخ وفات مؤلف: قرن ۲۰ م
موضوع: تاریخ عمومى
زبان: فارسى
تعداد جلد: ۱
ناشر: انتشارات پویش