سقوط دودمان خلافت بنى امیه
- 976 بازدید
- 17 مارس 2012
- ایران باستان
سقوط دودمان خلافت بنى امیه
در ربع اول سده هشتم میلادى یک گروه ضد بنى امیه تشکیل شد. این گروه سازمان سرى هواخواهان عباسیان بود که مرکز فعالیتش در کوفه قرار داشت. اینها در میان توده- هاى وسیع مردم تبلیغ مىکردند که امام- خلیفه بایستى وابسته به خاندان پیغمبر باشد نه از نوادگان ابو سفیان که از بازرگانان توانگر مکه بود و جزو دشمنان شماره یک محمد بهشمار مىآمد. این گروه کوشش داشت که همه ناراضىها را به خود جلب کند،
این ناراضىها شامل عربها، غیر عربها، سنىها، شیعهها، خوارج و حتى غیر مسلمانان بودند. تبلیغات عباسیان در میان دهقانان به اینگونه بود که اگر خلافت به خاندان پیغمبر بازگردد، همه مسلمانان از دادن خراج معاف خواهند شد و از غیر مسلمانان هم خراج عادلانهاى دریافت خواهد گردید، و بهطورکلى همه روستائیان از انجام کار اجبارى و بیگارى بخشوده خواهند شد.
این تبلیغات در خراسان بیشتر از جاهاى دیگر به کامیابى گرائید، تا آنجا که براى آماده کردن مردم براى قیام، نماینده جوان و پرتوانى به نام ابو مسلم به آن منطقه فرستاده شد، این شخص که برده پیشین بهشمار مىرفت در ۹ ژوئن ۷۴۷ میلادى به روستاهاى مرو وارد شد در آنجا قریب ۴ هزار تن از یاغیان آتش افروختند و پرچم سیاه برافراشتند و جامه سیاه به تن کردند (رنگ سیاه نشانه عباسیان و رنگ سبز نشانه شیعیان و رنگ سفید نشانه خوارج بود). توده اصلى قیامکنندگان که شمارهشان باسرعت رو به افزایش بود دهقانان ایرانى بودند اما دهگانان زمیندار فئودال ایرانى و عشایر عرب که از پیش ساکن خراسان شده و از مروان دوم خلیفه بنى امیه (۶۴۴- ۶۵۰) دل خوشى نداشتند، به آنها پیوستند. گروههاى قیامکننده از لحاظ عقاید مذهبى جورواجور بودند و حتى مزدکیان هم در این قیام شرکت داشتند. بردگان فرارى هم به اردوى ابو مسلم پیوستند، اردوى جداگانهاى تشکیل شد که در آن ۷ هزار تن برده فرارى آماده نبرد شدند.
این قیام چنان گسترش یافت که تبدیل به یک جنگ داخلى فراگیر در سرتاسر خاک ایران و عراق گردید. ارتش بنى امیه که در طوس، گرگان، نهاوند و روى رودخانه زاب بزرگ شکستهائى پىدرپى را تاب آورد، در ژانویه ۷۵۰ میلادى به پایداریش پایان داد. مروان دوم به مصر گریخت و در آنجا کشته شد. کمى پیش از این رویداد یعنى ۲۸ نوامبر ۷۴۹ ابو العباس سفاح عباسى در مسجد جامع شهر کوفه خود را امام- خلیفه مسلمین خواند.
=================
نام کتاب: تاریخ ایران از زمان باستان تا امروز
نویسنده: ا. آ. گرانتوسکى و دیگران / ترجمه: کیخسرو کشاورزى
تاریخ وفات مؤلف: قرن ۲۰ م
موضوع: تاریخ عمومى
زبان: فارسى
تعداد جلد: ۱
ناشر: انتشارات پویش