زبان در ایران باستان
- 1,577 بازدید
- 21 فوریه 2012
- ایران باستان, وضعیت طبقات مختلف
وضعیت طبقات مختلف عهد هخامنشی و ایران باستان
زبان در ایران باستان
ظاهرا در ایران زبانهایى که همه از دسته زبانهاى هند و اروپایى است، وجود داشته ولى این زبانها چون اثرى از خود به یادگار نگذاشته دستخوش فنا و نیستى شده و جز چند کلمه و چند اسم از آنها چیزى به یادگار نمانده است، از انواع زبانهایى که در سرزمین پهناور ایران معمول بود فقط زبان اوستا و زبان سلاطین هخامنشى (پارسى باستان) امروز باقى و مورد استفاده اهل تحقیق است.
زبان عهد
هخامنشى از روى آثار مهم تاریخى، نظیر بیستون و نقش رستم و کتیبهها و سنگنبشهها باقى مانده است. قدیمترین کتیبهها متعلق به زمان کورش است که در اواسط قرن ششم ق. م. نوشته شده. با اینکه آشنایى و خواندن این کتیبهها از قرنها پیش بکلى فراموش شده بود، نبوغ چند تن از مستشرقین و کار مداوم آنها تدریجا باعث کشف آنها گردید. از مطالعه و دقت در سنگنبشههاى بیستون و تخت جمشید مىتوان به خویشاوندى و نزدیکى کلمات آن با زبان فارسى امروزى پىبرد.
زبان اوستایى، همان زبان کتاب مذهبى زرتشت است که با پارسى باستان قرابت و نزدیکى دارد و بیشتر طبقه روحانیان با این خط و زبان آشنا بودند.
به عقیده استاد فقید عباس اقبال، اجداد آریایى ما وقتى که به نجد ایران آمدند، خط و کتابت نداشتند ولى پس از تشکیل دولت هخامنشى و تحت امر آوردن ملل صاحب خط، مثل آرامیها، آشوریها، بابلیها و اقوام مصرى و یونانى و فنیقى، حکومت هخامنشى به حکم احتیاج پس از وارد کردن تغییراتى در بعضى از خطوط معموله، خط میخى و خط آرامى را بر- گزید. خط میخى از خطوط سومریهاى قدیم و خط آرامى از جنس خط فنیقى بود. خط آرامى در معاملات تجارتى و براى نوشتن سکهها و اسناد در روى کاغذهاى پوستى به کار مىرفت.
درصورتىکه خط میخى فقط در نقش کتیبهها مورد استفاده قرار مىگرفت.» «»
«زبان پهلوى از زبان پارسى باستان مشتق است یعنى در کلمات و ترکیب کلام پارسى باستان به مرور زمان تغییراتى روى داده و به صورت زبان پهلوى درآمده است. چنانکه پهلوى نیز بتدریج به فارسى کنونى تبدیل یافته و ازاینرو زبان ما را بهجاى پهلوى، پارسى میانه نیز نامند، زیرا حد وسط پارسى باستان و فارسى کنونى است.» «»
——————————
امیدوارم از این مقاله استفاده کنید و نیاز به دانلود مقاله یا کتاب در این باره نداشته باشید
کتاب تاریخ اجتماعى ایران