روابط و مناسبات اقتصادى مالکان و کشاورزان

وضعیت طبقات مختلف عهد هخامنشی و ایران باستان

رابطه مالک با زارع‏

از روابط و مناسبات اقتصادى مالکان و کشاورزان در ایران قدیم و حصه هریک از آنها اطلاع دقیقى نداریم، ولى در باب چهل و هفتم سفر پیدایش پس از مقدمه‏اى نوشته شده که مردم بینواى مصر ناچار زمین خود را به فرعون فروختند و فرعون به آنها بذر داد و آنها در زمین فرعون به کار زراعت مشغول شدند و یک‏پنجم به فرعون دادند و چهارپنجم آن را براى خود و خانواده خویش برداشتند. اینک عین عبارت تورات:

و در تمامى زمین نان نبود زیرا قحط زیاده سخت بود، و ارض مصر و ارض کنعان‏………..

به سبب قحط بینوا گردید و یوسف تمامى نقره‏اى را که در زمین کنعان یافته شد به عوض غله‏اى که ایشان خریدند بگرفت، و یوسف نقره را به خانه فرعون درآورد و چون نقره از ارض مصر و ارض کنعان تمام شد همه مصریان نزد یوسف آمدند، گفتند ما را نان بده چرا در حضورت بمیریم زیراکه نقره تمام شده. یوسف گفت اگر نقره تمام شده مواشى خود را بیاورید و به عوض مواشى شما غله به شما مى‏دهم. پس مواشى خود را نزد یوسف آوردند و یوسف به عوض اسبان و گله‏هاى گوسفندان و رمه‏هاى گاوان و الاغان نان به ایشان داد، و در آن سال به عوض همه مواشى ایشان، ایشان را به نان پرورانید. و چون آن سال سپرى شد، در سال دوم به حضور وى آمده گفتندش که از آقاى خود مخفى نمى‏داریم که نقره ما تمام شده و مواشى و بهایم از آقاى ما گردیده و جز بدنها و زمین ما به حضور آقاى ما چیزى باقى نیست. چرا ما و زمین ما در نظر تو هلاک شویم؛ پس ما را و زمین ما را به نان بخر و با زمین ما مملوک فرعون شویم و بذر بده تا زیست کنیم و نمیریم و زمین بازنماند. پس یوسف تمامى زمین را براى فرعون خرید …

گفت اینک امروز شما را و زمین شما را براى فرعون خریدیم، همانا براى شما بذر است تا زمین را بکارید، چون حاصل برسد یک خمس به فرعون دهید چهار حصه از آن شما باشد براى زراعت زمین و براى خوراک شما و اهل خانه شما و طعام بجهت اطفال شما. گفتند تو ما را احیا ساختى در نظر آقاى خود التفات بیابیم غلام فرعون باشیم. پس یوسف این قانون را بر زمین مصر تا امروز قرار داد که خمس از آن فرعون باشد؛ غیر از زمین کهنه فقط، که از آن فرعون نشد …

از این قصه تورات برمى‏آید که زمین در سرزمین مصر و کنعان نخست از آن رعایا و کشاورزان بود بعدها به حکم ضرورت زمین از کف آنان خارج شد و مزدور فرعون شدند.

—————————–

 وضعیت طبقات مختلف عهد هخامنشی و ایران باستان

امیدوارم از این مقاله استفاده کنید و نیاز به دانلود مقاله یا کتاب در این باره نداشته باشید

کتاب تاریخ اجتماعى ایران