معرفی برج ها و کاروانسراهای معروف استان کردستان

معرفی برج ها و کاروانسراهای معروف استان کردستان

برج اشقون بابا
برج “اشقون بابا” نزدیک شهر حسن آباد یاسوکند شهرستان بیجار واقع شده است. این بنا که از سنگ و آجر ساخته شده، دارای محوطه ای دایره شکل است. این برج احتمالاً از اقامتگاه های ( کوخ) بین راهی بود.
قدمت برج اشقون بابا را برخی به دوره ایلخانی نسبت داده اند؛ اما از آنجا که آثار و بقایای مرمت دوره صفوی روی آن مشخص است، به نظر می رسد در دوره صفوی ساخته شده باشد.

برج اوچ گنبدخان
در فاصله ۷۵ کیلومتری شمال غرب شهر بیجار، در روستایی به نام ” اوج گنبد خان” برجی سنگی وجود دارد که به برج ” اوج گنبد” معروف است. دلیل این که چرا برخی این گنبد را اوچ ( سه) می نامند، به طور دقیق مشخص نیست.

ساختمان برج با محوطه دایره ای از سنگ و ساروج (مخلوطی است از آهک و خاکستر یا ریگ که در آب به مرور جذب انیدرید کربنیک کنند و آهکش به صورت سنگ آهک که محکم و پایدار است در می آید و از آن در جهت ساختن بنا استفاده می کنند) ساخته شده و سقف آن نیز با گنبد شلجمی ( اگر دو قوس از دایره بر سطحی محیط شود که هر دو از نصف دایره طولشان بیشتر باشد و انحداب یا کوژی آن دو در دو جانب باشد آن شکل را شلجمی گویند) از سنگ لاشه ای ساخته شده است. ابعاد داخلی برج ۳۰/۴ متر و ورودی آن ۳۰/۱ متر ارتفاع دارد. عرض دیواره های سنگی ۹۰ سانتی متر و ارتفاع برج ۶ متر است. از آنجا که این برج نیز در مسیر کاروان ها قرار داشت، به نظر می رسد که به عنوان اقامتگاه بین راهی در عصر صفویه ساخته شده و مورد استفاده بود.

برج ینگی ارخ
این برج در روستایی به همین نام در ۶۳ کیلومتری شمال شهر بیجار قرار دارد و دارای پلانی دایره شکل است. مدخل برج ” ینگی ارخ” در ضلع جنوبی بنا و در کنار جاده ای در مسیر رودخانه ” قم چقای” واقع است.

این برج از سنگ لاشه، ملات و ساروج ساخته شده و احتمالاً یک اقامتگاه بین راهی بود که در دوره صفوی مورد استفاده مسافران قرار می گرفت. این برج دارای گنبدی بود که تخریب شده، اما بقایای دیوارهای گچی آن موجود است. بنا در مسیر جاده زنجان- آذربایجان – کردستان واقع است و نشان از رونق تجاری و اهمیت این منطقه دارد.

کاروانسرای بانه
در فاصله ۲۵ کیلومتری شرق شهر بانه، در کنار جاده سقز- بانه، آثاری از کاروانسرایی قدیمی به جای مانده که دارای محوطه های متفرقه کوهستانی است. این کاروانسرا، دالان طولانی و بزرگی داشت که در طرفین آن شش حجره ساخته شده بود. ساختمان کاروانسرا تمامی از سنگ ساخته شده و تمام فضاها با طاق آهنگ مسقف شده است. متأسفانه اکنون جز پی ها و دیوارها، بقیه ساختمان تخریب شده و نیاز به مرمت وسیع دارد. زمان ساخت بنا به طور دقیق مشخص نیست، اما به نظر می رسد که در دوره صفوی ساخته و در دوره قاجار هم مرمت هایی در آن صورت گرفته باشد.

کاروانسرای سقز
در ضلع غربی حمام” حاج صالح سقز” بقایای کاروانسرایی قدیمی دیده می شود که تنها بخش هایی از ضلع شمالی آن باقی مانده است. طرح آن شامل یک حیاط مستطیل شکل با آب نمایی در وسط و ردیف حجره هایی بوده که تعدادی از آنها هنوز موجود است. ساختمان سرا در دو طبقه بنا شده و دارای ستون های استوانه ای و پایه ستون های مربعی و ردیف قوس های نیم دایره است. طبقه فوقانی دارای یک ردیف ستون های چوبی به سبک معماری منطقه شمال غرب ایران بوده است. احتمالاً این ساختمان در زمان خسروخان اول ( دوره زندیه) ساخته شده است. معماری و نمای این کاروانسرا قابل مقایسه با نمای داخلی عمارت خسرو آباد سنندج است.

http://www.vatanfa.com/?s=معرفی-برج-ها-و-کاروانسراهای-معروف-استان-کردستان