صلح سرد مصر با اسرائیل

در سی امین سالگرد امضای قرارداد صلح «کمپ دیوید» میان اسرائیل و مصر، صلح دو کشور همچنان سرد و بی روح است.
گذشت سه دهه از انعقاد قرارداد صلح بزرگترین کشور عربی با اسرائیل در سکوت برگزار شده و در هیچیک از دو کشور، مراسمی به یاد امضای  قرارداد «کمپ دیوید» ترتیب  نیافته است.
پس از دیدار انور سادات رئیس جمهور مصر در نوامبر ۱۹۷۷٫م از قدس و در نتیجه سرسختی مناخیم بگین، کارتر رئیس جمهور آمریکا خواهان برگزاری یک گردهمایی در ۱۷ سپتامبر ۱۹۷۸٫م در کمپ دیوید گردید.

اصول قرار داد کمپ دیوید:

قرارداد کمپ دیوید شامل هشت اصل به عبارت زیر بود:

۱- نیروهای صهیونیستی باید ظرف مدت سه سال پس از عقد پیمان از صحرای سینا عقب بنشیند. این امر در وضعی صورت  می گرفت که بسیاری از سرزمینهای کشورهای دیگر در خط مقدم، از جمله بلندیهای جولان متعلق به سوریه، نوار غزه و حاشیه غربی رود اردن در کشور اردن، در اشغال رژیم صهیونیستی قرار داشت که در قرار داد یاد شده بالا هیچ اشاره ای به باز پس گیری آنها نشده بود. در حقیقت اصل اول این قرار داد نشان می داد که صلح مورد ادعای سادات تنها مختص مصر بوده است، نه کشورهای دیگر خط مقدم، و این به آن معنا بود که مصر از همه مسئولیتهایی که در قبال اعراب داشت و خود نیز ادعای آن را پیوسته مطرح می کرد، سر باز زده و منافع خود را بر منافع جهان عرب ترجیح داده بود.

۲- لزوم برقراری روابط دوستانه و روابط کامل دیپلماتیک بین طرفین، که این اصل مبین این نکته بود که موجودیت اسرائیل- که از بدو پیدایش هیچگاه به صورت کشوری با مبانی حقوقی و قانونی از سوی جهان سوم پذیرفته نشده بود – به دست سادات رسما شناسایی می شد. این مسئله بزرگترین ضربه ای بود که یک کشور اسلامی و عربی می توانست به مبارزات چند ده ساله همه مبارزان آزادی سرزمین اشغالی وارد آورد.

۳- سومین اصل شناسایی تمامیت ارضی بود. در حقیقت این اصل همه تجاوزگریهای صهیونیستها را برای اشغال و غصب سرزمینهای اسلامی و عربی، نادیده می گرفت و سرزمینهایی را که تروریستهای صهیونیست با کشتار فلسطینیان به چنگ آورده بودند، جزء مایملک کشور موهوم اسرائیل قلمداد می کرد.

۴-  پیمان کمپ دیوید خواستار نیروهای استقرار نیروهای حافظ صلح سازمان ملل در منطقه مرزی سینا بود.

۵- عبور و مرور کشتیهای رژیم صهیونیستی را از آبراه سوئز مجاز می شمرد و این کشور را از نیمه محاصره ای که قبل از آن وجود داشت، خارج می ساخت.

۶-  شروع مذاکرات درباره خود مختاری فلسطینیان در نوار غزه و ساحل غربی رود اردن به فاصله یک ماه پیش از عقد قرارداد صورت گیرد. این مذاکرات به موقع آغاز شد، اما هیچگاه به انتها نرسید.

۷- انتخابات برای تعیین یک دولت خود مختار در نوار غزه و ساحل غربی رود اردن، و سپس یک عقب نشینی ۵ ساله نظامی و غیر نظامی، توسط اشغالگران صهیونیستی می بایست صورت میگرفت. اما این اصل نیز همچون اصل خود مختاری فلسطینیان هیچ گاه به نتیجه نرسید.

۸- یک کمیسیون به منظور رسیدگی به کلیه ادعاهای مالی بین طرفین تشکیل شود. این اصل نیز پس از گذشت یکی دو سال از عقد پیمان کمپ دیوید منجر به گسترش یک جاذبه رابطه اقتصادی رژیم صهیونیستی با مصر شد و سرمایه گذاران اسرائیلی برای جذب سرمایه های مصر و کسب سود از نیروی کار و شرایط اقتصادی مصر راهی این سرزمین شوند.

به طور کلی خیانت به علت عقد پیمان کمپ دیوید آثار یاس و انفعال شایان توجهی در اعراب و مسلمانان به وجود آورده بود، اما پیروزی انقلاب ایران در سال ۱۹۷۹ میلادی (۱۳۹۹ ه.ق – ۱۳۵۷ ه.ق) و سرنگونی مقتدرترین ژاندارم غرب در منطقه و بزرگترین حامی اسرائیل، یعنی رژیم شاه، روح دوباره ای به کالبد مبارزات ضد صهیونیستی دمید و نشاط غریبی در لبنان و فلسطین به پا خاست به ویژه که شعار “امروز ایران، فردا فلسطین” سرلوحه شعارهای انقلاب اسلامی ایران بود.

سی سال پیش، در چنین روزهایی مناخم بگین، نخست وزیر وقت اسرائیل، و محمد انور سادات، رییس جمهوری سابق  مصر، با میانجی گری  جیمی کارتر، رییس جمهوری وقت آمریکا  قرارداد کمپ دیوید را امضا کردند. تنها شش سال قبل از آن، مصر با رهبری آقای سادات در نبرد «یوم کیپور» همراه با بسیاری  دیگر از کشورهای عرب با اسرائیل جنگیده بود.

۱۶ سال دیگر سپری شد تا دومین کشور عربی، اردن هاشمی درسال ۱۹۹۴ در زمان حیات ملک حسین با اسرائیل  قرارداد صلح  امضا کرد. پادشاه عربستان سعودی طرح صلح «استرداد زمین در برای صلح کامل» را ارائه کرده که  تا کنون دو بار در نشست های  سران اتحادیه عرب  به تصویب رسیده است. همه کشورهای عضو اتحادیه عرب ابراز آمادگی  کرده اند که تنها با پذیرش کامل این فرمول ازسوی اسرائیل، مناسبات عادی با اسرائیل داشته باشند.

اهود اولمرت که دوران رسمی  نخست وزیری اش  این هفته به  پایان رسید، گفته  بود، طرح صلح اتحادیه عرب  می تواند  مورد مذاکره  قرار گیرد. اما مفسران اسرائیلی  نیز این روزها  در تحلیل هایشان در رسانه های این کشور اذعان دارند که  تفاوت های عمیق فرهنگی، هرگز امکان  برقراری صلحی گرم  و واقعی میان مردم اسرائیل با اعراب را نخواهد داد.