مقایسه کورش با دیگر پادشاهان‏

مقایسه کورش با دیگر پادشاهان‏

شهرت و نیکنامى فوق العاده کورش بیشتر به این جهت است که این شهریار بشردوست برخلاف اکثریت قریب به اتفاق سلاطین، به حقوق فردى و اجتماعى بشر معتقد بود، و براى نخستین‏بار در تاریخ به تمدن و عقاید و افکار و مذهب و سنن اجتماعى ملل مغلوب به دیده احترام مى‏نگریست.

براى آنکه خوانندگان بهتر و بیشتر به ارزش اقدامات کورش واقف گردند، شمه‏اى از مظالم و بیدادگریهاى کشورگشایان قبل از کورش را ذیلا نقل مى‏کنیم:

۱٫ «مانیشتوسو» مؤسس سلسله اکد در ۲۸۰۰ سال ق. م. پادشاه عیلام را به اسارت برد و مملکت او را بکلى غارت نمود.

۲٫ در سال ۲۲۸۰ ق. م. «کودرنان خوندى» شهر «اور» پایتخت سومر را غارت کرد و سلسله پادشاهیشان را برانداخت و مجسمه ربه النوع «ارخ» را به عیلام برد.

۳٫ «شوتروک ناخون‏تا» پادشاه عیلام، در سال ۱۱۹۰ ق. م. در زمان حکومت سلسله «کاسیها» شهر بابل را غارت کرد و تمام اشیاء گرانبهاى آنجا را به شوش برد.

۴٫ آشوریها پس از جنگ و خونریزى و غارت، ساختمانها و آثار را نیز از بین مى‏بردند. از قساوت و شقاوت «آشورنازیربال» مى‏نویسند که حتى به اطفال اسرا، اعم از پسر یا دختر رحم ننموده و آنها را زنده‏زنده در آتش مى‏انداخت.

«تکات فالازار اول» (۱۱۱۶- ۱۰۹۰ ق. م.) تنها به خراب کردن و سوزاندن شهرها و معابد اکتفا نمى‏نمود بلکه دوست داشت سر اسرا را درحالى‏که اسلحه به دست دارند، ببرد و از سرهاى بریده آنها تلهایى بسازد.

«توکولتى نینورتاى دوم» (۸۹۰ تا ۸۸۴ ق. م.) طبق کتیبه‏هایى که از او به جا مانده، مغلوبین را زنده‏زنده پوست مى‏کند و پوستشان را از کاه پر مى‏نمود و بر دیوار شهرها مى‏آویخت، یا آنها را زنده‏زنده لاى دیوار مى‏گذاشت.

«اسارهاردون» آشوریهاى یاغى را به دست خود گوش‏وبینى مى‏برید.

آشورنازیربال شرح یکى از فتوحات خود را در سال ۸۸۴ ق. م. اینطور نوشته:

به شهر حمله آوردم و به یک ضرب‏شست متهورانه آن را تسخیر نمودم. ۶۰- هزار نفر از جنگیان دشمن را از دم شمشیر گذراندم و پوستشان را به دیوار شهر آویختم. از «کنیا» به سوى «تلا» روان شدم … به جنگ پرداختم و خونها ریختم و به شهر یورش بردم و آن را بگشادم و سه هزار سرباز را از دم تیغ گذراندم … بسیارى را در آتش انداختم و اسراى زیادى زنده گرفتم و پاره‏اى را دست و انگشت بریدم و دیگران را گوش‏وبینى. بسیارى را از دیده محروم نمودم. از زندگان و از سرها پشته ساختم. سرها را به تاکهاى بیرون شهر آویختم، جوانان و دختران را در آتش انداختم …

آشوربانى‏پال مى‏گوید:

در مدت یک ماه سراسر کشور عیلام را به ویرانه مبدل ساختم. صداى مردم و صداى پاى چهارپایان کوچک و بزرگ و هرنوع زمزمه و شادى و سرود را در مزارع و دشتهاى آن خاموش کردم و آن را به صورتى درآوردم که گورخر و آهو و سایر حیوانات وحشى با آرامش خاطر در آن زندگى کنند.

برگرفته از کتاب تاریخ اجتماعی ایران